نقد روانکاوی، رویکرد مهمی در عرصۀ شناخت بهتر و عمیق‌تر آثار ادبی است. در این رویکرد، مباحثی مانند ضمیر «خودآگاه»، «نیمه‌خودآگاه» و «ناخودآگاه» اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا آثار ادبی یکی از تجلی‌گاه‌های مهم ضمیر ناخودآگاه است که دربردارندۀ کام‌ها و آرزوهای سرکوب‌شده‌ای است که به مرور زمان به سوی این ضمیر راه یافته، در آن جای‌گیر شده‌است. هنرمند و در اینجا شاعر، تمایلات وازدۀ خود را والایش می‌کند و با...

این پژوهش به تحلیل روانکاوانه برخی از شخصیت های دوبلینی ها اثر جیمز جویس می پردازد. در دو فصل مجزا شخصیت های مرد و زن این مجموعه داستان با استفاده از نظریات و دیدگاه های ژاک لاکان، روانکاو معروف فرانسوی، به بحث و بررسی پرداخته شده اند. در فصل آخر می بینیم که چطور زنان قدرت، حاکمیت و هژمونی مردان را به چالش کشیده و به مخاطره می اندازند.

همگان هنری جیمز را به عنوان تم جهانی "دختر آمریکایی" اش می شناسند. در اغلب آثار جیمز، قهرمانان زن با صفاتی خاص تداعی شده اند. این حقیقت که زنان نقش اصلی را در رمان های وی ایفا می کنند باعث شده است تا منتقدین زیادی آثار جیمز را از دیدگاه های فمینیسم و روانکاوانه مورد بررسی قرار دهند، امّا خود جیمز، تا حد زیادی، خود را یک فرمالیست می پنداشت، بنابراین در این رساله تلاش شده است تا خوانشی فرمالیستی ا...

در این مقاله به مقایسه ی تطبیقی نمایشنامه شاه لیر شکسپیر و شاه لیر ادوارد باند با تکیه بر خشونت به عنوان عامل شکل گیری نمایشنامه های باند، پرداخته می شود. از نگاه رفتار گرایان، شخصیت فرد محصول کنش و واکنش متقابل میان دو دسته عوامل ارثی و محیطی است؛ خشونت و اخلاق نادرست و ریشه آن در کودکی و نمود آن در اخلاق کودک به بلوغ رسیده، مسئله مهمی است که با پرسش های زیادی روبه روست. هدف از این مقاله، شناخ...

نویسنده مفهوم «جهان در حالِ شدن» را جایگزین «جهانی شدن»نموده و با صورتبندی رهیافت «زیستْ‌فرهنگ»، درصدد شرح فنون و سازوکارهای قدرت برای ادارۀ فرد و جمعیّت در قرن بیست و یکم است. به زعم وی، به موازات تکامل تکنولوژی و بسط تاریخی تمام عیار آن، حکومت بر انسان بیش از آنکه از طریق زیستْ سیاست و تکنولوژی بدن باشد؛ فراتر از آن، از طریق زیستْ‌فرهنگ و تکنولوژی روان خواهد بود. نویسنده زیستْ‌فرهنگ را امتداد زیستْ ...

رمان پسر بومی اثر ریچارد رایت، مخمصه روانی حاصل از نا انسان شدن در یک جامعه نژاد پرست را به تصویر می کشد. حد آزادی «بیگر تامس» در پسر بومی، در بین منتقدان بسیار مناقشه آمیز بوده است: برخی، او را یک شخصیتِ ناتورالیستی بی بهره از هر گونه آزادی می پندارند و برخی دیگر او را یک شخصیت اگزیستانسیالیستی برخوردار از آزادی به حساب می آورند. مطالعه حاضر، تلاشی در راستای بررسی تحولات روانی شخصیت اصلی رمان ب...

چکیده ادبیات کودکان و نوجوانان یکی از مهم ترین روش های آموزش غیرمستقیم آنان است. ادبیات از طریق تصاویر، موقعیت ها و شخصیت های مختلف، کودک و نوجوان را در شناخت بهتر خود و دیگران یاری می دهد، و به آنان کمک می کند تا جهان، اجزاء، موجودات و روابط آن را بهتر بشناسند و سیرتکامل فکری و معنوی را سریع تر بپیمایند. نقد ادبی بر بنیاد"نظریه های روانشناختی و روانکاوانه"دانش و فن جدیدی است. که از نیمه ی دو...

در این پایان نامه که عنوان آن «نگاهی بر شیوه ی نقد آثار ژان بلمن نوئل همراه با کاربرد شیوه ی مذکور در نقد یک اثر: اورلیا اثر ژرار دُ نروال » نام دارد، بر آن شدیم تا روش بلمن نوئل را در تحلیل آثار بررسی کنیم و به این پرسش که چگونه با تکیه بر ناخودآگاه متن، بلمن نوئل به سمت پژوهش در باب تکوین اثر سوق داده می شود، پاسخ دهیم. به عبارتی می توان گفت که ساختارهای ناخودآگاهی که در متن ادبی وجود دارد، از...