صنعتی شدن کشورها زمینه هایی را ایجاد کرده که نتیجه آن افزایش سریع جمعیت و اسکان بیش از پیش آنان در شهرها بود. روی آوردن روستاییان به این گونه مراکز، به حاشیه نشینی شهری، رشد حلبی آباد و در نهایت پدیده شبه شهر نشینی یا شهری شدن کاذب منجر شده است. تجلی فضایی این ساز و کار، عدم تعادل های منطقه ای است که به حرکت منطقی جمعیت های مهاجر به سوی کانونهای برگزیده(شهرها) می انجامد؛ تعدادی از صاحبنظران، بر...

بسیاری از شهرهای بزرگ جهان در محیط‌های ساحلی واقع شده‌اند و همة این شهرها موقعیت‌های مهمی در اقتصاد، فرهنگ و کارکردهای اجتماعی دارند. با چنین شرایطی، توسعة این شهرها به سرمایه‌گذاری گستردة سهامداران و ذی‌نفعان منجر می‌شود و به‌این‌ترتیب ساختار فضایی سایر شهرهای غیرساحلی منطقه از این توسعه تأثیر می‌پذیرند. هدف از این پژوهش، تحلیلی بر ساختار فضایی شهرهای ساحلی و غیرساحلی در راستای تدوین برنامه‌ری...

منظر شهری با شتاب در حال تجربه تغییر و تحول است که طی آن تمامی عرصه های محیط شهری از لحاظ اکولوژیک تحت فشارقرار می‌گیرند. این فرایند در بسیاری از شهرها، منظر شهری را تبدیل به منظری عاری از ارزش‌ها و عملکرد اکولوژیک کرده است. فقدان رویکردهای اکولوژیک در برنامه‌ریزی و طراحی، پایداری شبکة اکولوژیک شهری را دچار اختلال کرده و به همین دلیل نیز ساختار و کارکردهای اکولوژیک شهری با اشکال مواجه شده و پای...

پژوهش های صورت گرفته در ارتباط با کیفیت زندگی و پایداری شهری به خوبی نشان می دهد که رابطه­ی تنگاتنگی میان ناپایداری شهری و کیفیت زندگی در شهرها وجود دارد. به همین دلیل است که امروزه پرداختن به این موضوع در فرآیند برنامه ریزی شهری از کلیدی ترین ابعاد این حوزه به شمار می رود. معیارهایی همچون میزان توسعه یافتگی شهری و نحوه ی توزیع فضایی آن، سطح برخورداری یا نابرابری در بهره­مندی از خدمات و کارکرده...

تفکر نهادینه­سازی مشارکت و حضور مردم در فرآیند اداره و مدیریت شهرها از برنامه­ها و را­هکارهای مؤثر در رسیدن به مدیریت شهری کارآمد است که در جوامع مختلف به اشکال گوناگون و روش­های مختلف قابل مشاهده می­باشد. بمنظور تحقق این مهم شناخت موانع، مشکلات و راهکارهای تقویت مشارکت مردم در امور محلی و شهری، در برنامه ریزی و مدیریت مشارکتی، یکی از ضروریات مدیریت مطلوب شهرهاست. در این پژو­هش مدیریت شهری و چگ...

در بررسی دیدگاه های نظری مرتبط با حوزه سازمان فضایی و سیستم های شهری به مثابه موضوعی میان رشته‎ای، دو پارادایم اندازه ‎مبنا و شبکه ‎مبنا قابل تمایز است. پارادایم نخست بر تعریف سیستم شهری به مثابه مجموعه ای از نقاط شهری که بر اساس ویژگی های درونی خود استوار است و در تفسیر مرکزیت فضایی شهرها به سطح تمرکز جمعیت، فعالیت ها و یا کارکردهای یک مکان معطوف است. در حالی که از چند دهه گذشته، با تعریف مجمو...

فضای ورودی شهرها به‌عنوان یکی از فضاهای شهری و مفصل اتصال‌دهنده‌ی فضای طبیعی خارج و فضای مصنوعی داخل شهر عمل می‌کند. توسعه‌ی بی‌رویه شهرها و توجه نکردن به الگوهای توسعه‌ی فضایی مناسب باعث ایجاد ضعف در شکل و محتوای فضاهای ورودی شهرها شده و این فضاها را دچار مشکلات و نابه‌سامانی‌های متعدد کرده است. ممانعت از گسترش نابه‌سامانی در این عرصه‌ها مستلزم اتخاذ تدابیر ویژه و راه‌گشاست. هدف از این نوشتار،...

در بررسی ساختارهای شهری سه سطح پژوهشی وجود دارد. نخست نگاهی به سطوح اول و سوم خواهیم داشت. سطح خرد تحقیقات، شهرهای جداگانه را با مقر منحصر به فردشان، مبداء و توسعه تاریخی­ شان و ترکیب خاص کارکردهای شهری و کاربردهای شهری و کاربردهای اراضی مورد بررسی قرار می­ دهد. هریس و اولمن در تحقیق معروفشان تحت عنوان «ماهیت شهرها» در سال 1945 این نقطه نظر را با عبارت زیر مشخص نمودند: «هر شهر در جزئیات منحصر ب...

چکیده : شهرهای کوچک و جایگاه آن در برنامه ریزی فضایی کشورهای در حال توسعه،بخشی از استراتژی های توسعه شهری را تشکیل می دهد. تجربیات جهانی در این زمینه بیانگر این واقعیت است که حل مسائل و مشکلات شهرهای بزرگ در گرو حمایت جدی از مراکز شهری کوچک می باشد.در سطح منطقه ای نیز انتشار توسعه به مراکز روستایی توسط شهرهای کوچک محرز گردیده است. در ایران نیز جهت تمرکززدایی استراتژی های اندیشه شده است که عمدت...