زوال حکومت پهلوی و در نهایت برچیده شدن آن در بهمن 1357، معلولِ کنش گری جریان های گوناگونی بود که در رأس آن ها طرفداران گفتمان اسلام سیاسی قرار داشتند. گفتمانی که با ارائه اسطوره مطلوب خود و در شرایط بی قراری جامعه، توانایی جذب دال های شناور و معنابخشی به آن ها را در یک زنجیره هم ارزی فراهم آورد و با گسترش سیطره هژمونیک خود، گفتمان وابسته به حکومت پهلوی را در مقام یک غیر، طرد و در رقابت با رقیبان...

هدف مقاله حاضر مطالعه چگونگی تأثیر فراز و فرود سیاست های فرهنگی نظام های قدرت بر مفهوم هنر ملی و جریان تولید هنر در ایران است. در جستجوی این مسأله با به کارگیری روش تحلیلی لاکلا و موفه، عناصر گفتمانی مانند مفصل بندی، دال مرکزی و دال های شناور در سه دوره گفتمانی هویت ملی ایران از هم متمایز گردید و سپس نشان داده شد که چگونه هنرمندان در این سه دوره تاریخی به بازتولید گفتمان مسلط پرداخته و سه نوع م...

چکیده پیدایش نفت سبب بوجود آمدن معادلات جدید و پیچیده ای در روابط بین الملل گردید. در نتیجه ایران بعنوان کشوری که دارای ذخایر نفتی بود، مورد طمع و دست اندازی قدرت های جهانی قرار گرفت. سیاست خارجی ایران نیز دستخوش تحولات مربوط به نفت شده بود و بدون در نظر گرفتن نقش نفت، بررسی جهت گیری سیاست خارجی ایران در هر مقطع زمانی ممکن نیست. این پژوهش به بررسی سیاست خارجی ایران در زمان پهلوی دوم (محمدرض...

هدف این مقاله بررسی سیاست های امنیت منطقه ای ایران در دوران حکومت محمدرضا پهلوی در فاصله سالهای 1962 تا 1979 است. این مقاله ماهیت تهدیدات منطقه ای را که رژیم پهلوی با آن مواجه بود مورد بررسی قرار می دهد. سپس به تبیین ابزاری که شاه برای مقابله با این تهدیدات بدان متوسل شد می پردازد و اثرات آن را بر سیاستهای امنیتی ایران به خصوص بر همکاری های دفاعی ایران و آمریکا را بررسی می کند. در خاتمه این مقا...

هدف: پاسخ به این سؤال که حکومت پهلوی تا چه حد توانست در بعد بین المللی به اهداف خود از برگزاری جشن های 2500 ساله دست پیدا کند. روش/ رویکرد پژوهش: تحلیل تاریخی با استفاده از منابع کتابخانه ای و سندی. یافته ها: برخی جراید و سران و رهبران کشورها به تعریف و تمجید و برخی به انتقاد جشن ها دست زدند. «کنفدراسیون جهانی محصلین و دانشجویان ایرانی» به اقدامات متعددی در مخالفت با جشن ها دست زد. به نظر می رس...

بسترسازی گفتمانی در سیاست فرهنگی پهلوی اول، همان طرح موضوعات فکری، فضاسازی‌ها و انجام مباحثات مربوط به آن، در دورة مذکور است که توسط رجال مؤثر فرهنگی- سیاسی عصر پهلوی اول و در فضای فکری جامعة ایران صورت گرفت. بسترسازی گفتمانی در این دوره، توجیه و کارکردی بیش از حد معمول داشت، زیرا دودمان پهلوی به شدت خود را نیازمند آن می‌یافت تا علاوه بر زمینه‌سازی در اذهان و افکار عمومی برای سهولت اقدامات مورد...

اسلام­گرایی به مثابه هویت­سیاسی نوین در عصر پهلوی علیرضا کلانتر مهرجردی[1]- حسین صولتی[2] تاریخ دریافت: 7/11/1396  تاریخ پذیرش:23/12/1396   چکیده: فهم هویت ­سیاسی در مواجهه قدرت سیاسی و نیروهای اجتماعی در ایران مساله­ای است که منظری بر فهم تحولات سیاسی اجتماعی جامعه ایران می­گشاید. با شکست مشروطه و خفقان سیاسی ناشی از حاکمیت پهلوی اول، دغدغه هویت ­سیاسی به محاق رفت. پس از استبداد رضاشاهی، دوره...

با بررسی تأثیر امور سیاسی و اجتماعی و اندیشه بر حوزه ی فرهنگ و هنر، و با برگزیدن نگاهی گفتمانی، شاهد این هستیم که این گفتمان ها هستند که چنین تأثیرات و تغییراتی را موجب می شوند. گفتمان ها با رسوخ به لایه های معنایی هویتی هر حوزه، مبانی آن ها را به چالش کشیده و سعی دارند تا آن ها را سوی خود جذب نموده و از زاویه ی دید خود بازتعریف و معنادهی کنند. در عصر پهلوی دوم، و به خصوص در دو دهه ی 1340 و 13...

گسترش روابط ایران با کشورهای بلوک غرب، به ویژه آمریکا، بین سال های 1332-1342 یکی از ویژگی های روابط خارجی ایران در دوره پهلوی دوم است. در این مقاله تلاش بر آن است که تأثیر فرهنگ سیاسی بر روابط خارجی ایران طی این سال ها بررسی شود. فرضیه ای که در پاسخ به سؤال اصلی مورد بررسی و آزمون قرار می گیرد، عبارت است از: فرهنگ سیاسی برآمده از گفتمان پهلویسم متشکل از عناصر شاه محوری، اقتدارگرایی، عدم امنیت و...

این پژوهش درصدد بررسی تحولات اجتماعی و فرهنگی ایران از شهریور 1320 تا کودتای 28 مرداد 1332ش، می¬باشد. یافته¬های پژوهش حاکی از آن است که در این سالها که سالهای گذر از بحرانهای بسیار در زمینه¬های مختلف برای کشور محسوب می شد، بخش¬های مختلف جامعه از جمله شهرها و روستا، سینما، مطبوعات و غیره به تبع شرایط این دوره دچار تحولات مثبت و منفی شدند. اشغال ایران توسط متفقین، ضعف قدرت مرکزی، و جابجایی کابینه...