مضامین اخلاقی و اجتماعی از مباحث اصلی در ادبیّات فارسی است. در شاهنامه که اثری حماسی است، سخن از انسان هایی آرمانی به میان می آید که آراسته به صفات نیکوی انسانی هستند و پای بندی به اخلاق، بارزترین ویژگی زندگی آنان است. فردوسی که صاحب گفتاری پاک و آراسته به راستی و درستی است، خود، به فضایل اخلاقی پای بند است و در داستان های شاهنامه به بیان این ارزش ها در زندگی آدمی می پردازد. بوستان سعدی نیز که ا...

پژوهش حاضر به تحلیل اندیشه سیاسی حکیم سنایی غزنوی از شاعران قرن ششم بر اساس نظریه بحران پرداخته است. این تحقیق در صدد پاسخگویی به این پرسش محوری است که اندیشه سیاسی حکیم سنایی غزنوی چیست و در پاسخ به چه مشکلات و معضلاتی مطرح شده است؟ و بر این فرضیه استوار است که اندیشه سیاسی حکیم سنایی غزنوی در پاسخ به مشکلات و بحران های سه گانه سیاسی و اجتماعی، دینی و اخلاقی و اقتصادی مطرح شده است. ایشان با طر...

پژوهش حاضر با عنوان ارتباط اخلاق و سیاست در آراء و اندیشه های رهبری جمهوری اسلامی ایران را با ذکر مفاهیم و مباحث کلی تحقیق شروع نمودیم؛ سوال اصلی پیرامون همین عنوان بوده و در جواب آن فرضیه ای را مطرح کردیم ، که بر اساس آن نشان دادیم رهبری در نظام جمهوری اسلامی ایران از ابتدای انقلاب (سال1357) تاکنون ، معتقد به آموزه یگانگی اخلاق و سیاست بوده است ؛ چرا که سیاست در نظام اندیشه رهبران جمهوری اسلام...

رساله ی پیش رو بر اساس دو فضای «رساله فلسفی- منطقی» (به عنوان نماینده آرای اولیه ویتگنشتاین) و «پژوهش های فلسفی» (به عنوان نماینده آثار متأخر ویتگنشتاین) صورت بندی شده است. از اینرو کوشش شده است تا در دو فضای مذکور مبانی فلسفی مرتبط با ارزشهای اخلاقی و دینی در دو فصلِ مجزا بررسی گردد، همچنین در این رساله با توجه به این که مباحث دینی در ملاحظات ویتگنشتاین ذیلِ ارزشهای اخلاقی مطرح گردیده یک فصل را ...

پژوهش حاضر براساس ماهیت و روش، در زمره ی تحقیقات و پژوهش های کتابخانه ای است که با نگاهی از منظر اندیشه های اسلامی، به بررسی اعتدال و اخلاق در اندیشه امام علی (ع) بر مبنای نهج البلاغه جمع آوری شده است.اعتدال اخلاقی علی (علیه السلام)، یکی از مباحث جدی و عمیق است که با وجود سابقه دیرین در حوزه فلسفه اخلاق، در طول دوران حیات جوامع بشری به صورت مبحثی مستقل و تخصصی مطرح گردیده است. این مفهوم غالباً ب...

جی. جی. سی. اسمارت، یک پراگماتیست و یکی از حامیان فایده¬گرایی عمل¬محور است و اندیشه¬ی وی تا حد زیادی متأثر از آراء سیجویک است. اسمارت بیشتر کوشیده است که به دو اشکال رایج علیه فایده¬گرایی یعنی تعارض فایده¬گرایی با شهودهای اخلاقی ما و همچنین مشکل محاسبه¬ی پیامدهای افعال پاسخ دهد. بدین منظور وی ابتدا شهودهای اخلاقی را منکر شده و رویکردی ناشناخت¬گرایانه اتخاذ می¬کند. همچنین در برخی موارد که انجام ...

هدف: تحلیل و تدوین مبانی و مراحل رشد اخلاقی، یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های دانشمندان و پژوهشگران علوم اخلاق، تربیت و روان‌شناسی است. از سوی دیگر، یکی از رسالتهای اصلی دانشگاه اسلامی نیز رشد اخلاقی و معنوی دانشجویان است که امروزه گاهی در فضای علمی دانشگاه به فراموشی سپرده می‌شود. از مهم‌ترین منابع برای تدوین و تحلیل این رشد، آثار اخلاقی است که از تمدن اسلامی در سنّتهای اخلاق فلسفی، عرفانی و غیره بر ...

در این نوشتار تلاش شده است تا در گام نخست، نگرش کشفی به ذات قدرت سیاسی، هدف و قلمرو آن مورد نقد و بررسی قرار گیرد. برای این منظور، در گام نخست مفاهیم کلیدی و ابتکاری در اندیشه سیاسی این متفکر عهد قاجار تبیین شد؛ از جمله نگرش موسع و متفاوت کشفی به مفهوم خلیفه‌الله و ظل‌الله. در ادامه تقسیم‌بندی نوین کشفی از اصناف سه‌گانه حکومت مورد واکاوی قرار گرفت که مبنای تقسیم آن به نوعی ناظر بر نگاه وی به قل...

امام خمینی(ره) با پذیرش حسن و قبح عقلی شأن گزاره های اخلاقی را همچون گزاره های خبری شأن کاشفیت دانسته و احکام اخلاقی را مطلق و غیرنسبی می دانند. اما، عقل در تشخیص درستی و نادرستی عمل نیازمند به شرع است. امام خمینی در باب احکام اخلاقی، وظیفه گرا بوده که به نوعی به نتیجه و فضیلت توجه جدی دارند. و وظیفه گرایی در اندیشه اخلاقی ایشان جدای از نتیجه گرایی و فضیلت گرایی نیست. زیرا ایشان، حسن و قبح را ب...

رضایت آگاهانه و حق تصمیم گیری بیمار درباره مراقبت های پزشکی خود، بر پایه اصل احترام به خودمختاری، از جمله مهم ترین مباحث اخلاق پزشکی است که ریشه در فلسفه اخلاقی لیبرالیسم دارد. در افراد فاقد ظرفیت، تصمیم گیری توسط فرد جایگزین صورت می پذیرد. این فرایند شامل سه بخش انتخاب فرد جایگزین، نحوه تصمیم گیری و ملاک های آن است، که اگر بر اساس مبانی اندیشه لیبرالیسم پایه ریزی شود، با چالش هایی مواجه خواهد ...