ترجمۀ منظومه‏های بلند گاهی چنان دشوار می‏نماید که برخی از مترجمان را بر آن می‏دارد که تنها به برگردان ابیاتی گزینشی از آن‏ها بسنده ‏کنند. در این ترجمه‏های «گزینش‏گرانه»، باید شروطی رعایت شوند که تخلف از آن‏ها ممکن است موجب شود که ترجمه، حتی با وجود دقت در برگردان کلمات شعر اصلی، از جان‎مایه و غرض اصلی‏ شعر دور افتد و، در بدترین حالت، برگردان محرّفی از آن باشد. مقالۀ حاضر بر آن است تا ضمن بررسی ن...

ره یافت به ذخیره های واژگانی متون کهن و شناخت آنها، افزون بر کارآمدتر نمودن و غنی سازی بیشتر گستره واژگان زبان فارسی، گامی مؤثّر در بررسی سیر تاریخی زبان فارسی در حوزه لغات و اصطلاحات خواهد بود. تفسیر قرآن مجید، معروف به تفسیر کمبریج، یکی از ارزشمندترین آثار در بررسی جایگاه متون منثور در زبان شناسی تاریخی و پژوهش های واژه شناسی متون کهن است. اهمّیت واژگانی این کتاب، فراتر از یک تفسیر قرآن است و د...

میرزا عبدالقادر بیدل(1054-1133) از شاعران نامدار هندوستان و در ردیف امیرخسرو دهلوی و غالب دهلوی است. شاید در گوشه و کنار کتابخانه ها، موزه ها و کتابخانه های شخصی هند، بیش از هزار نسخه ی خطی از آثار منظوم و منثور بیدل وجود داشته باشد. در این مقاله سعی خواهد شد گوشه ای از این نسخ که در کتابخانه و موزه ی علوم شرقی شهر حیدرآباد نگهداری می شود، به اختصار معرفی شود. لازم به ذکر است که در همین کتابخان...

این مقاله با هدف سنجش تأثیر قصه‌های نمادین منظوم بر رشد آموزه‌های دینی کودکان و نوجوانان، بویژه مفاهیم مربوط به خداشناسی، به بررسی چهار قصۀ منظوم مرتبط با این مفهوم پرداخته‌است. برای دستیابی به این هدف از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده‌است. بپس از بیان مفاهیم نظری مرتبط به بررسی توصیفی و تحلیلی داستانها پرداخته شدهاست؛ ررسی نمادها در چهار قصۀ منظوم نشان می‌دهد که همۀ آن‌ها به شکل نمادین می‌خواهن...

شناخت شرق و دنیای ادب و هنر شرقیان بیش از هر چیز مرهون شرق شناسان و نویسندگانی است که در شناساندن فرهنگ های شرقی پیشتاز بودند و این امر مهم از سده های هفده و هجده میلادی شروع شده و در قرن نوزدهم و بیستم رنگ و بوی علمی، تطبیقی و آکادمیک به خود گرفت. از میان این ادیبان شرق نگار، ویکتور هوگو، پیشوای مکتب رُمانتیسم، شاعر و نویسنده قرن نوزده فرانسه، از ورای نوشته ها و ترجمه های شرق شناسان، به ویژه با...

ادب کهن پارسی و به ویژه شعر عرفانی، مشتمل بر دو ویژگی انسانی عشق به جمال و تأمل در ژرفای انسان و جهان است و این دو ویژگی، توجه ادب­پژوهان و مترجمان جهان را به آثار شاعران عارف از جمله جلال­الدین مولوی معطوف کرده است. فواید آشنایی پژوهشگران ایرانی با آنچه در زبان­ها و ملت­های دیگر در زمینه­ ترجمه و پژوهش ادبیات فارسی می­گذرد، روشن است؛ چه این آگاهی به ما امکان می­دهد که زبان و فرهنگ خود را از من...

در این پژوهش، به مرور اجمالی سیر روابط سیاسی ایران و انگلستان می‌پردازیم. سپس به بررسی مناسبات فرهنگی دو کشور در عصر قاجار خواهیم پرداخت و طی دو مبحث، از این روابط سخن خواهیم گفت و نقش انگلیسی‌ها را در این عرصه ارزیابی خواهیم کرد. نخست از نقش‌آفرینان این روابط در چهار دسته – دیپلمات‌ها، نظامیان، سیاحان و ایرانگردان و دیگر استادان و پژوهشگران ایران شناس و فارسی دان- یاد خواهد شد. سپس حاصل کار ای...

ترجمۀ منظومه‏های بلند گاهی چنان دشوار می‏نماید که برخی از مترجمان را بر آن می‏دارد که تنها به برگردان ابیاتی گزینشی از آن‏ها بسنده ‏کنند. در این ترجمه‏های «گزینش‏گرانه»، باید شروطی رعایت شوند که تخلف از آن‏ها ممکن است موجب شود که ترجمه، حتی با وجود دقت در برگردان کلمات شعر اصلی، از جان‎مایه و غرض اصلی‏ شعر دور افتد و، در بدترین حالت، برگردان محرّفی از آن باشد. مقالۀ حاضر بر آن است تا ضمن بررسی ن...

یکی از منظومه‌های ناشناختۀ طبی قرن هشتم، نسخۀ طب منظوم اثر حکیم عبدالکریم اعرج متخلص به عجزی است که با شمارۀ 757 در کتابخانۀ مدرسۀ عالی سپهسالار نگهداری می‌شود و در 6896 بیت با خط نستعلیق کتابت شده است. این اثر در 433 صفحه و در قالب مثنوی و وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (بحر رمل مثمن مقصور) در قرن هشتم سروده شده است. هدف این نوشتار، بررسی و تحلیل نسخۀ طب منظوم و نیز آشنایی با مفاهیم پزشکی ق...