بی‌ گمان ، اصطلاحات دستوری به‌ تنهایی کمک چندانی در آموختن زبان بیگانه نمی‌ کنند، اما باید توجه داشت که چنانچه دستور زبانی ، به هر دلیل، به زبان فارسی نوشته ‌شود ، باید تفاوت‌ های میان اصطلاحات دستوری این دو زبان نیز در نظر گرفته شوند تا خوانندگان دچار لغزش نشوند . بیشتر نویسندگان دستور آلمانی در ایران ، آلمانی ‌دانهای ایرانی ‌اند که گاهی در برگردان اصطلاحات دستوری دچار خطا شده‌اند ، امری که می...

بررسی ساخت بند زبان فارسی بر اساس دستور نقش و ارجاع*والی رضایی**مژگان نیسانیچکیدهاین جستار در پی آن است که ساخت بند در زبان فارسی را در چهارچوب دستور نقش و ارجاع مورد بررسی قرار دهدنظریه دستوری به تعامل نحو، معناشناسی و کاربردشناسی در نظام های دستوری توجه ویژه ای داردنظریه بر پایه دو تقابل، شامل تقابل میان محمول و موضوع و تقابل میان موضوع و غیر موضوع استوار استتوجه به مفاهیم طبقه فعلی، بازنمایی...

در فرهنگ ها و کتاب های دستور زبان فارسی در مورد مقولۀ واژگانیِ تعداد قابلِ توجهی از واژه های این زبان از جمله مصادر، اسامی و صفاتِ گزاره ای و افعالِ همکرد، اتفاقِ نظر وجود ندارد و این امر می تواند باعثِ پدید آمدنِ مشکلاتی برای زبان آموزان و محققانِ این زبان شود. در نظریۀ دستورِ حوزه ای، زبان به حوزه های مستقلی تقسیم می شود و این حوزه ها ممکن است در برخی از مدخل های واژه ها با هم تطابق نداشته باشند. در ا...

چکیده در پیشینۀ آموزش زبان فارسی به غیرایرانیان شاهد این هستیم که دستور دارای بیشترین اهمیت بوده و بر خلاف سیر تکوین ها برنامه ی درسی، همچنان نیـز دارای بیشـترین اهمیـت اسـت . مـادام یکـه دستور محور آموزش زبان فارسی باشد، بحث دبن سطح ی آمـوزش زبـان پیچیـدگی خاصـ ی ایجـاد نمیکن ؛د زیرا سطحبندی محتوای دستوری تابع نیازهای صوری و غیـر ارتبـاطی اسـت و اساسـاً در سطحبندی آموزش زبان توجه چندانی به نیاز...

در نوشتار حاضر، دستورنامه‌های پنج استاد، خیام‌پور، احمدی گیوی‌ـ‌انوری، فرشیدورد و وحیدیان کامیار با تمرکز بر مبحث اسم و گروه‌های اسمی بررسی شده است. این دستورنامه‌ها علی‌رغم توجه به جزئیات مختلف اسم و گروه اسمی با کاستی‌هایی مواجه است که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: بی‌توجهی به دستاوردهای زبان‌شناسی، تأثیرپذیری از دستور زبان‌های دیگر و تحمیل آن به زبان فارسی، عدم تمایز بین زبان و ...

چکیده دستور زبان فارسی از دیدگاه رده‌شناسی نوشتة شهرزاد ماهوتیان و ترجمة مهدی سمائی، از سلسله‌کتاب‌هایی است که به‌منظور مقایسة زبان‌های گوناگون و بررسی آن‌ها، براساس معیارهای جهانی و فراگیر و فراهم‌کردن داده‌هایی واحد و نظام‌مند برای محققان زبان‌شناسی نظری و پژوهشگران رده‌شناسی نوشته شده است. این کتاب، از بعد پژوهشی کتاب ارزش‌مندی است، اما در ابعاد ظاهری و ساختاری و محتوایی، کاستی‌هایی دارد که ...

در زبان فارسی، فعل از جهات گوناگون تقسیم می شود. تقسیم بندی بر مبنای ساخت و تعداد اجزای تشکیل دهنده، یکی از مهمترین اقسام فعل است. دستور نویسان در این باره دست کم به دو گونه فعل ساده و فعل مرکب قائلند. برخی نیز اقسام بیشتری برای فعل برشمرده اند. عبارت فعلی گونه ای از فعل بر مبنای ساخت آن است که دست کم از سه جزء تشکیل می شود و معنی واحدی دارد. در چند دهه اخیر این مجموعه فعلی، در برخی از دستورها ...

بحث اصلی این مقاله مربوط به «حروف اضافه و حروف ربط» در زبان فارسی است و مقوله­ای تازه را در زمینه تحول کارکردهای حروف در ادبیات معاصر ایران مطرح می­کند. ادب فارسی همیشه حروف را در بحث دستور زبان مطرح کرده است؛ اما در این مجال تلاش بر آن است که نشان داده شود، ادبیات معاصر، حروف را در حوزه معانی و بیان و بدیع وارد می­کند.

رساله قواعدالفرس که قدیم ترین دستور زبان فارسی به زبان عربی است توسط ابن کمال پاشا یا کمال پاشا زاده در قرن دهم هجری نوشته شده است. او دانشمندی است ترک زبان که در عهد عثمانی می زیست. حدود سی صد اثر به سه زبان ترکی، عربی و فارسی در زمینه های فقه، اصول، تفسیر، کلام و زبان بدیشان نسبت داده اند که کتاب قواعدالفرس از جمله این آثار است. در این کتاب ابن کمال کلمه را همچنان که در زبان عربی است به سه قس...