گویششناسی به عنوان یکی از شاخههای مهم علم زبانشناسی، امروزه توجه بسیاری را به خود جلب کرده است .زبان کردی یکی از زبان های ایرانی است، که بررسی آن می تواند نتایج نظری و عملی بسیاری دربرداشته باشد. زبان کردی خود به سه شاخه ی شمالی، مرکزی و جنوبی تقسیم می شود. کردی کرمانشاهی به همراه گویش های سنجابی، کلهری و لکی در شاخه ی جنوبی قرار دارد. کردی کرمانشاهی یکی از مهم ترین این گویش هاست که می توان گفت...

افعال مرکب یکی از مطالب جالب حوزه ی نحو است که در زبان های مختلف از جمله زبان ترکی نظرات متنوعی را به خود اختصاص داده و توجه دستورنویسان سنتی و زبان شناسان نوین را به خود جلب کرده است. به خصوص، برخی مطالعات زبان شناسی پیرامون نوعی از افعال مرکب، تحت عنوان افعال مرکب ترکیبی، صورت گرفته اند که خود شامل دیدگاه های متنوعی می شوند. این تحقیق به مقوله ی افعال در گویش تبریزی از نقطه نظر نحوه ی تعیین س...

گویش اردکان فارس یکی از گویش‌های جنوب غربی ایران است که در بعضی از مناطق شهرستان سپیدان استان فارس از جمله مرکز آن؛ یعنی شهر اردکان رایج است. در این پژوهش سعی شده است با تجزیه و تحلیل داده‌های جمع آوری‌شده از طریق پرسشنامه و مصاحبه با  گویشورانِ بالای 35 سال، به بررسی و توصیف موشکافانۀ دستگاه فعلی گویش اردکان فارس پرداخته شود و مباحث مصدر، ریشۀ فعل، افزونه‌های صرفی، زمان‌های مختلف، وجه، افعال سب...

در این پژوهش ما کاربرد مقوله های معنایی فعل مرکّب را در گفتار کودکان پیش دبستانی استان تهران، بررسی کردیم. این پژوهش شامل پنج فصل می باش.لازم به ذکر است داده های این پژوهش از طریق آزمون تصویری جمع آوری شده است. پس از تجزیه و تحلیل داده ها، در مجموع 420 فعل مرکّب از میان مکالمات و گفتگوهای کودکان پیش دبستانی جمع آوری شده است. که از این تعداد 242 فعل مرکّب کودکان دختر و 178 فعل باقی مانده کودکان پسر...

در کتاب­های دستور زبان فارسی و مطالعات زبانی ساختمان فعل فارسی را در زمان‌های کامل مرکب از صفت مفعولی (یا اسم مفعول) بعلاوة فعل کمکی و یا فعل ربطی معرفی‌ می‌کنند که این نظر به دلایل متعدد غیرقابل پذیرش است. در این پژوهش با ذکر دلایل متعددِ زبانی به تجزیه و تحلیل ساختمان صرفی فعل فارسی در زمان‌های کامل ‌پرداخته‌ایم. در فارسی معاصر شناسه جزء لاینفک فعل است و نیز در زمان‌های کامل یک عنصر دستوری لاز...

فعل مجهول در ادوار تاریخ زبان فارسی شکل ها و کاربردهای مختلفی داشته است. به طور کلی از دیرباز تا امروز در زبان ها و گویش های ایرانی، شیوه های زیر را می توان در ساخت یا مفهوم فعل مجهول مشاهده کرد: الف) ریشه / مادة فعل+ پسوند مجهول ساز؛ ب) اسم مفعول (صفت مفعولی) یا مصدر+ فعل کمکی؛ ج) صیغة سوم شخص جمع فعل های متعدی معلوم بدون عامل. در زبان فارسی و گویش های ایرانی امروز، هریک از شیوه های مذکور به...

فعل از مهم‌ترین مقولات زبان و از ارکان اصلی جمله است که در فارسی و عربی به اقسام گاه مشابه تقسیم می‌شود. یکی از اقسام اصلی فعل که در هر دو زبان هم وجود دارد، فعل مجهول است. گرچه به ظاهر این تسمیه بین دو زبان مشترک است و به نظر می‌رسد، افعال مجهول در هر دو زبان کاملاً معادل یکدیگرند؛ اما از آنجا که فعل مجهول در فارسی از زوایای مختلف و گسترده‌تر از عربی مورد بحث قرار گرفته است، در این مقاله در پی ...

پژوهش حاضر پژوهشی معنی شناختی است که به منظور بررسیِ معناییِ فعل های ساده زبان فارسی و متناظرهای مرکب صوری ـ معنایی آن ها صورت گرفته است، تا مشخص شود از میان انواعِ گوناگون هم معنایی، کدام انواع میان فعل های یادشده برقرار است و کدام انواع میان آن ها برقرار نیست. در این بررسی، نخست، طرز تلقی نگارنده از فعل ساده و مرکب بیان شده و سپس، اشاره ای کلی به روش های ساخت افعال مرکب از متناظر ساده آن ها شده ...

زبان یک پدیده? اجتماعی است و همگام با تحوّلات اجتماع بشری دچار تحوّل می شود تا با صورت تغییریافته? جامعه منطبق شود و پاسخگوی نیازهای تازه باشد. تولد واژگان جدید و متروک شدن برخی واژگان از اصول مسلّم تحوّلات زبانی است.زبان فارسی به جهت ساختارترکیبی برای آفرینش واژگان نو از شیوه های مرکب سازی استفاده می کند .امّا تاریخ تحوّلات آن نشان داده که این زبان در ساخت فعل به عنوان یکی از اقسام واژه کمتر موفق بو...

اینبررسی معناشناختی فعل «خوردن» بر اساس معنای پایة «پذیرا» فهیمه نصیب ضرابی[1] علی ایزانلو[2]تاریخ دریافت: 4/7/92تاریخ تصویب: 1/4/93چکیدهاین بررسی به مطالعة معانی مختلف فعل «خوردن» در پیکره­ای شامل 160 ترکیب می­پردازد. این پیکره برگرفته از فرهنگ معین، سخن، لغت­نامة دهخدا و نیز نتیجة جستجو در سایت­ها و وبلاگ­های فارسی می­باشد. پس از تحلیل داده­ها، مشخص شد که معنایی پایه در تمامی این ترکیبات دیده...