کاربرد واژه ها در معانی حقیقی یا مجازی زمان خود از ویژگی هایی است که هر گوینده ای در کلام خویش به آن اهتمام ویژه دارد. بر این اساس، معانی ای که پس از ایراد سخن برای واژگان پدید می آید هرگز نمی تواند مراد گویندة آن سخن باشد و مخاطبان آن سخن نیز نمی توانند مفاد کلام را طبق معانی جدید واژه ها، استنباط کرده و به صاحب سخن نسبت دهند، بلکه باید ذهن را از معناهایی که پس از ایراد سخن برای الفاظ به وجود ...

طی دو دهه اخیر در مطالعات روان شناسی زبان، به منظور فهم ارتباط دو زبان در ذهن، به ویژه در زمینه فعال سازی هر یک از دو زبان و همچنین سرعت بازیافت لغت، به افراد دوزبانه توجه زیادی معطوف شده است. یکی از مهم ترین دلایل در این بین، متفاوت بودن ساختارهای پردازش زبانی و همچنین سرعت بازیافت لغت در افراد دو زبانه در مقایسه با افرادی است که تنها به یک زبان تکلم می کنند. در این پژوهش سرعت پردازش و بازیافت...

بررسی استعاره در اسم های مرکب اسم-اسم فارسی در چارچوب زبان شناسی شناختی پژوهش حاضر به بررسی نقش استعاره ی مفهومی در ساخت اسم های مرکب اسم-اسم فارسی بر اساس چارچوب بنسز (2006) می پردازد. بر اساس این چارچوب استعاره ی مفهومی طبق چهار الگو در ساخت اسم های مرکب اسم-اسم می تواند نقش داشته باشد. این چهار الگو عبارتند از: 1- اسم های مرکب اسم-اسم دارای وابسته ی استعاری، 2- اسم های مرکب اسم-اسم دارای...

مقولۀ چندمعنایی و نحوۀ ایجاد آن از مهم­ ترین مباحثی است که در مکاتب مختلف زبان‌شناسی به­ ویژه در رویکرد شناختی به زبان مورد توجه است. در این پژوهش به بررسی چندمعنایی صفات مشترک در زبان فارسی و ترکی آذربایجانی با رویکرد شناختی پرداخته ­ایم. این پژوهش توصیفی- اسنادی بوده و داده ­های پیکره از مجلات محلی به زبان ترکی و فارسی، فرهنگ ترکی­-­­فارسی (شاهمرسی) و فرهنگ فارسی-آذربایجانی، تألیف بهزادی انتخ...

زبان شناسی شناختی رویکرد و نگرشی نوین به زبان است. پژوهش حاضر بر اساس آراء و نظریات موجود در زبان شناسی شناختگرا، مخصوصاً دستور شناختگرا، تدوین شده است. این پژوهش سعی دارد تا بر مبنای دیدگاه نظری شناختگرایی به بررسی چگونگی معرفگی و ارجاع­دهی ضمایر در زبان فارسی بپردازد. داده ها و مطالب به روش کتابخانه ای جمع آوری شده اند. کتاب های داستان جلال آل احمد منابع مورد استفاده برای جمع آوری داده ها هستن...

از مطالعات بر روی درک و تولید جنبه منظورشناختی زبان آموزان غیربومی نتایج بحث انگیزی حاصل شده است. بسیاری از محققان بر ارزیابی توانایی منظورشناختی زبان آموزان از طریق تولید منظور شناختی تمرکز کرده اند. هرچند غیر از تعداد اندکی از مطالعات، درک منظور شناختی به صورت غیر جدی برخورد شده است. در این تحقیق تلاش شده است که شواهد کافی در زمینه درک شنیداری منظور شناختی زبان آموزان در مورد کنش های گفتاری ا...

گاهی توانایی های زبانی در انسان به علل شناخته یا ناشناخته دچار اختلال و آسیب می شود و یکی از اختلالات مهم و شناخته شده در زمینه ی توانایی های زبانی و گفتاری، لکنت است. در گفتار و رفتار افراد لکنتی ویژگی های عاطفی، رفتاری و شناختی خاصی وجود دارد که به طور اختصاصی به احساسات، رفتارها و نگرش هایی اشاره دارد که مربوط به فرایند برقراری ارتباط است. هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه ی بین واکنش نسبت به لکنت...

در این مقاله در پی بررسی چگونگی تبیین وجهیت در زبان فارسی، در قالب انگارۀ شناختی و رابطۀ وجه و وجهیت در زبان فارسی هستیم. هدف اصلی از انجام این پژوهش، مطالعۀ نظام وجهیت بر اساس نظریه های زبان شناسی شناختی و آزمودن نظریه های موجود با داده های فارسی است. بدین منظور، ابتدا پاره ای ملاحظات نظری این حوزه را مطرح کرده و سپس، بر اساس آنها، داده های زبان فارسی را تحلیل می نماییم؛ همچنین تعامل وجهیت با ...

زبان شناسی شناختی، یکی از دیدگاه های نو در زبان شناسی محسوب می شود. این دیدگاه به ارتباط ذهن و زبان می پردازد. معنی شناسی شناختی یکی از مهم ترین بخش های زبان شناسی شناختی می باشد، که بحث آن در دهه ی 1970 باز شد. یکی از مطالب مورد بحث در زبان شناسی شناختی، بررسی استعاره می باشد. انتشار کتاب «استعاره هایی که با آن ها زندگی می کنیم» لیکاف و جانسون (1980)، افق های جدیدی را به مطالعات استعاره باز کر...