کتیبه‌ها از جمله مهمترین اسناد تاریخی هستند که در بررسیهای تاریخی بخصوص تاریخ باستان از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. زیرا با مطالعه آنها نه تنها می‌توان بلاواسطه و مستقیم به بسیاری از نکات برجسته و زوایای تاریک تاریخ پی برد، بلکه می‌توان بسیاری از شبهات و غرض‌ورزی‌های موجود در تاریخ را اصلاح و یا برطرف نمود. در پژوهش‌های تاریخی با استفاده از کتیبه‌ها می‌توان به موضوعات مختلف تاریخ از قبیل: سیاسی، ...

سلسله­های پادشاهی ایران از گذشته­های دور با گرجی­ها مناسبات ویژه­­­­­ای داشته­اند. جایگاه سرزمین گرجی­ها، این مردم را در مرکز توجه دو قدرت بزرگ جهان باستان؛ شاهنشاهی ایران و امپراتوری روم قرار داده بود. پس از سرنگونی شاهنشاهی ساسانی و تشکیل حکومت اسلامی، رقابت ایران با روم برسر گرجستان به پایان رسید. پادشاهان صفوی، برای به دست آوردن غنایم و به ویژه زنان و دختران و پسران (غلامان و کنیزان ) گرجی ...

ارتش هخامنشی به عنوان بخش جدایی­ناپذیر در زمینه شناخت فرهنگ و تمدن این دوره به شمار می­رود و قابلیت­ها و جذابیت­های پژوهشی حاصل از این بخش از تمدن هخامنشی موجب نگارش و انتشار آثاری چنین در این زمینه گردیده است. کتاب ارتش ایران هخامنشی بنا به چنین ضرورتی تألیف گردید. این اثر به عوامل مؤثر و متأثر در روند شکل­گیری، رشد و گشترش و در نهایت افول ارتش هخامنشی پرداخته است. هدف از پژ...

علل موّفّقیّت و ظهور قدرتمندانه‏ی یک دولت و یا افول و عدم توفیق آن رابطه‏ای مستقیم با نحوه‏ی کشورداری و اجرای سیاست خارجی آن حکومت دارد. فلذا آشنایی با اسلوب‏های مختلف کشورداری و رعایت اصول این فنّ مهمّ و حیاتی توسّط حکومت‏های مختلف در گذشته و حال می‏تواند راهگشای خوبی برای تحقّق اهداف ملّی و منافع یک سرزمین یا دولت باشد، به ویژه اتّخاذ سیاست خارجی مناسب و منسجم که یکی از عوامل اصلی ثبات و دوام کشورها د...

این نوشتار تلاش دارد با نگاهی بر اساطیر و باورها و نیز نقشمایه های به جای مانده بر روی آثار هنری، کهن الگوی شیر را در هنر ایران، میانرودان و مصر تا آغاز دوران هخامنشی (هنگامه یکی شدن این فرهنگ ها) پیگیری کند، و در این راه با پژوهشی کتابخانه‌ای و موزه ای، به پی جویی تطبیقی و تحلیلی ارتباط میان این فرهنگ ها بپردازد. شیر در اندیشه مردمان خاور باستان همواره نماد شهریاری و دلاوری است. نماد سلطنت و ن...

فارسی باستان، گونه­ی زبانی به کار رفته به خط میخی در سنگ نوشته­های شاهان هخامنشی (سده­های ششم تا چهارم پیش از میلاد) است که در حقیقت نشان دهنده­ی گویشی از گویش­های ناحیه­ی پارس و یکی از گویش­های جنوب غربی ایران است. این زبان با واژه­هایی از گویش دیگر و با گونه­هایی کهن­گرا نوشته شده است و به خوبی ویژگی­های سبکی و زبان ادبی بودن را در خود دارد. در کتیبه­ی فارسی باستان آرامگاه، داریوش که در کنار...

ریتون‌ها ظروفی آشامیدنی هستند، به شکل نیم‌تنة فوقانی بدن یا به شکل سر و شاخ یک حیوان‌. بر اساس نظر باستان‌شناسانی چون «گیرشمن»، «پرادا»، «هرتسفلد» و «پیر آمیه»، ریتون‌ها در ایران بیش از سایر تمدن‌های باستانی مورد استفاده بودند. هدف از استفاده از آنها انتقال نیروهای اساطیری حیوانات به‌کار‌رفته در ساخت آنها از طریق مایع نوشیدنی به بدن افراد بود. در دورة هخامنشی ریتون‌ها با استفاده از فلزات گرانبه...

به سبب گسست در تاریخ‌نگری ایرانیان که با یورش مقدونیان پیش آمد، آنچه امروز از تاریخ هخامنشی می‌دانیم، بیشتر بر پایه‌ی مدارکی است که در کاوش‌های دو سده‌ی گذشته به دست آمده است.در این میان، منشور کورش بزرگ نخستین نوشته از نخستین پادشاه هخامنشی است که از زمان پیدایی تاکنون کانون بیشترین پژوهش‌ها بوده است.منشور کارنامه‌ی کورش است که پس از واپسین اقدام بزرگ او، یعنی تسخیر بابل نگاشته شد و گذشته از د...

در این پژوهش سعی شده با نگاهی تحلیلی به ساتراپ­نشین­های غربی هخامنشی، آگاهی‌هایی را دربارة نقش و اهمیت اقتصادی این ساتراپ­نشین­ها در شاهنشاهی هخامنشی به دست دهد. وضعیت اقتصادی، بازرگانی و تجاری ایران در شاهنشاهی هخامنشی از دیر­باز مورد مطالعه‌ پژوهشگران تاریخ اقتصادی و تاریخ ایران باستان بوده، امّا در خصوص نقش و جایگاه اقتصادی ساتراپ­نشین­های غربی ایران در شاهنشاهی هخامنشی، کمتر سخن گفته شده است...

دوران هخامنشی یکی از دوره های مهم تاریخی و فرهنگی است که مقطع زمانی 550 -323 ق.م. را در برمی گیرد. در این دوره امپراطوری هخامنشی به بیشترین وسعت خود رسید و سرزمینهای بسیاری را فتح و ضمیمه قلمرو پادشاهی خویش نمود. یکی از این مناطق مفتوحه سرزمین لیدی بود که بصورت یکی از ساتراپهای هخامنشیان درآمده بود و ارتباط سیاسی، اقتصادی و تجاری بین امپراطوری هخامنشی و این ساتراپی که در گذشته تمدنی بزرگ بود من...