نظریه «عقلانیت‌ وحیانی» و نقش آن در توسعه و تعالی علوم بشری، از ابتکارات آیت‌الله جوادی آملی شناخته می‌شود. این مدل اسلامی، به‌مثابه روشی جامع در تولید و تکامل معرفت علمی، در مقابل الگوی عقلانیت مدرن غربی بر آن است تا با تلفیق و استفاده متوازن از عقل و نقل، زمینه رشد و تکامل انسان را از طریق تعالی علوم فراهم آورده و به این وسیله، بهروزی و سعادت دنیوی و اخروی او را تأمین نماید.در این پژوهش تلاش ...

درمانگری و دیدگاه‎های پیرامون نگاه به انسان و سلامتی او همیشه مورد توجه بوده است. روشهای درمانی بر اساس دیدگاهها شکل گرفته‎اند. روشهایی که هرچند در حفظ سلامتی او را مدد کرده، لکن همواره با نقاط ضعفی همراه بوده‎اند. ضعفهایی که بخشی ناشی از نوع نگاه به انسان و آفرینش اوست. مطرح شدن نگاه اسلامی به طب با توجه به جامع بودن نگاه اسلام به انسان، موجب کاهش نقاط ضعف موجود می‎گردد. دگرگون شدن قسمتی از رو...

در قرآن کریم از عوامل فراطبیعتی نام برده شده است که بر زندگی دنیوی انسان تأثیرگذار است. این تأثیرات گاه با دخالت مستقیم انسان است و گاه به وسیله ی امور دیگر صورت می گیرد. در پژوهش پیش رو هشت عامل ماورایی تأثیرگذار شامل: الهام، جن، چشم زخم، دعا، رویای صادقه، سحر، صدقه و ملائکه، با تأکید بر دیدگاه علامه طباطبایی? در تفسیر المیزان موردبررسی قرارگرفته است. بنابراین با جمع آوری آیاتی که به این عوامل...

اسلام دین رحمت است ولی عده ای آن را به خشونت متهم کرده اند. یکی از وجوه این اتهام، کثرت استعمال واژه عذاب در قرآن کریم است. در قرآن کریم واژه عذاب، 1. برای هشدار، به عنوان سنت انذاری خداوند ؛ 2. تبیین گناهان منجر به انواع عذاب در عالم آخرت 3. بیان برخی عذاب های دنیوی، به کار رفته است. قسمت اصلی آیات عذاب، مربوط به کیفرهای عالم آخرت و در مورد کافران، مشرکان و ... است. قسمت دیگر محکومیت عذاب حاکم...

از مهم ترین مباحث فلسفۀ دین، مباحث انسان شناختی است، چون انسان هم گیرندۀ دین و هم مخاطب آن است. از رهگذر نگاه ما به انسان، نگاه ما به دین نیز شاید تغییر کند. مقالۀ حاضر نگاه دو فیلسوف، یکی از شرق و دیگری از غرب را در مورد انسان مقایسه می کند. ملاصدرا با طرح حرکت جوهری در مرکز فلسفۀ خود، به تبیین انسان و جهان و نسبت میان آنها پرداخته است. این طرح که بر اصالت وجود مبتنی است، حرکت اشتدادی انسان در...

دنیاگریزی، از مضامین عمده در شعر و ادب فارسی و عربی است که از بن مایه های شعر زهد و تحقیق (قرن دوم هجری) ابوالعتاهیه، شاعر قدرن دوم و سوم هجری است. شاید بتوان گفت در سیر تکامل شاعر زهد و تحقیق ادب فارسی، ناصرخسرو و سپس اوج آن سنایی است. هدف از این تحقیدق ، پیدا کردن نقار مشترک این دو شاعر مانند بسامد بالای مضمون در شار، وابستگی به دربار و مهجور شدن شان می باشد. تصاویری که از دنیا در ذهن و اندیش...

هدف پژوهش حاضر، بررسی دیدگاه کندی و سهروردی در باب پیشگیری و درمان حزن عرفانی و حزن دنیائی است؛ حزن عرفانی، موجب می شود سالک به مرتبه ای فراتر باور داشته و برای وصول به آن تلاش نماید. کنترل حزن دنیوی در روان شناسی به صورت ریشه‌ای بررسی نمی شود؛ لکن فیلسوفان مسلمان با توجه به مبانی عقلی که ریشه در آموزه های دینی دارد، راهکارهایی ارائه کرده اند. این پژوهشِ کتابخانه ای و اِسنادی که به روش توصیفی-تحل...

کلمه فساد و مشتقّات آن نزدیک به50 مرتبه در30 سوره قرآن کریم آمده است که نشان از اهمیّت موضوع دارد. مقاله حاضر در صدد است که مفهوم و عومل ظهور افساد، اقسام و اصناف مفسدان و مجازات آنان را از منظر قرآن کریم تبیین نماید. افساد در قرآن به معنای خارج شدن شیء از حالت اعتدال می باشد و قرآن کریم، مخالفت مردم از اوامر الهی، سلطه حاکمان و پادشاهان ستمگر و دوستی با کافران را از جمله عومل ظهور افساد می شمارد...

از موضوعات مهم در ادیان توحیدی، سلوک و تحول معنوی انسان است. این تحول را در مسیحیت می‌توان با روی‌کردهای متفاوت عرفانی، کلامی و کتاب مقدسی مورد توجه قرار داد. از سوی دیگر، این سلوک معنوی را می­توان از ابعاد گوناگون، نظیر جایگاه آن در دین، تأثیر آن در زندگی دنیوی و اخروی، راه­های تقرب و سلوک به خدا و ... مورد بررسی قرار داد. اما یکی از پرسش­های مطرح در این‌جا این است که خود این سلوک به چه معنا و...

این تحقیق به بیان ارتباط بین باورها و شناخت‌های نادرست انسان از انسان و جهان هستی و کرامت انسانی، و اثرگذاری این باورها و شناخت‌های نادرست بر آسیب‌پذیری کرامت انسانی از منظر نهج ‌البلاغه پرداخته ‌است. جهل و ناآگاهی انسان از جایگاه خود در نظام آفرینش و پیامدهای سوء آن از قبیل گرایش به لذت‌های دنیوی و مشغول شدن به خوشی‌های آن و فراموش کردن و غفلت از هدف متعالی انسانی و پرداختن به یک زندگی شبه‌حیو...