موضوع عقل، تعریف، ماهیّت و کارکرد آن در وجود انسان و جایگاهش در معارف بشری از مهمترین موضوعات دانش فلسفه است. فلسفة یونانی از طریق مدارسی چون جندی شاپور و ... به جهان اسلام راه یافت و موافقت‌ها و مخالفت‌هایی را در جهان اسلام برانگیخت. صوفیّان را باید از مخالفان یا منتقدان خرد فلسفی دانست. انتقادهای آنان در متون عرفانی اعم از نظم یا نثر به ویژه از قرن پنجم و ششم به بعد فزونی گرفت. به نظر می‌رسد صو...

نوشتار پیش رو، در پی بررسیِ انتقادی نظرگاه های نایکسان درباره مذهب ناصر کبیر و خاندان وی است. در این باره، دو دیدگاه وجود دارد؛ گروهی از نویسندگان در سده های متمادی، با گرایش های اعتقادی مختلف و از طیف های گوناگون فکری و علمی، او را پیرو مذهب زیدیه شمرده­ اند و در مقابل، گروهی دیگر از نویسندگان امامی که بیشتر از قرن دهم هجری به بعد هستند، با استناد به پاره ای از گزاره ها، او را عالمی امامی مذهب ...

در این رساله ابتدا زندگینامه مولف ، آثار مولف شرح داده شده و پس از آن معرفی کتاب ، مقایسه دو چاپ و ارزیابی و نگاهی به کار مولف و کار انجام شده توسط مترجم مبادرت گردیده است .رساله شامل دو فصل است .در فصل اول مختصری درباره نگارش و حدیث و مراحل آن ذکر گردیده و در فصل دوم در انواع حدیث سخن بمیان آمده است .

این پژوهش با عنوان « امامت در روایت های فضل بن شاذان نیشابوری» ، با هدف إحیاء نام این عالم در سه فصل نگارش یافته است که قبل از فصول، مقدمه و روش تحقیق بیان شده است؛ که شامل بیان مساله، پیشینیه ی موضوع، سوالات و فرضیه های پژوهش و... می باشد. در ادامه فصل اول نگاهی گذرا به شهر نیشابور شده و آن شهر از لحاظ علمی و فرهنگی در طی اعصار مورد بررسی قرار گرفته است در بخش دیگر این فصل به بیان شخصیت فضل ب...

بغداد یکی از اصلی‏ترین مراکز تجمّع شیعیان امامی است که در طول سده‏های متمادی به مکان مناسبی برای رشد فرهنگ تشیّع در عرصه‏های حدیثی، تفسیری، فقهی و کلامی تبدیل شده است. در میان جریان‏های نیک‏شناختۀ امامی در بغداد باید از «جریان اهل ادب» یاد کرد که به رغم جایگاه مهم در تاریخ فکر امامیه، مورد کم‏توجهی قرار گرفته است. لذا، این نوشتار برای نخستین بار به بازشناسی این جریان کم‏شناختۀ امامی در بغداد می‌پ...

این پژوهش در صدد است نشان دهد پیوند میان تاریخ نگاری اسلامی و حدیث نگاری ( روایت حدیث) تا چه اندازه عمیق و ناگسستنی بوده است. پژوهش حاضر از دو بخش تشکیل شده است: نخست پیوند میان حدیث و تاریخ مورد بررسی قرار می­ گیرد، سپس به گوشه هایی از روش تاریخ نگاری طبری به عنوان برجسته ترین نماینده تاریخ نگاری روایی (محدثانه) پرداخته می­ شود. به طور کلی محدثان کار خود را در دو سطح پی می گرفتند: نخست همه احا...

«حدیث» در کنار قرآن، یکی از منابع کسب شریعت الهی و دستورات زندگی است، ولی هر سخنی را نمی­توان حدیث نامید و باید صدور آن از معصوم (ع) احراز شود. یکی از راه­های احراز، سلامت محدث و راوی از کذب و سهو و مانند آن است و این مهم را علم رجال به عهده دارد. همان­گونه که اهمیت حدیث، پایان­پذیر نیست، تحقیق در حوزه محدثان و رجال نیز پیوسته ادامه خواهد داشت. اما هر پژوهشی حول این محور، برای تصاحب عنوان «علمی...

با هجوم مغولان به ایران در سال 656 ه.ق و همچنین ساقط شدن خلافت عباسی که مهم ترین حامی مذهب تسنن به شمار می رفت، فضایی همراه با تسامح و تساهل به مذهب تشیع از سوی ایلخانان در جامعه ایران به واسطه علمای شیعی، مقرب به دولت ایلخانان، شکل گرفت. جامعه ایران که اکثریت آن را اهل تسنن شکل می داد، در این فضا با مذهب شیعه امامی، مباشرت بیشتری از نظر علمی نیز پیدا کرد.در این تحقیق بر اساس روش تحقیق در تاریخ...

مقاله حاضر, حضور تشیع امامیه را در جامعه اسلامی ـ به خصوص ایران ـ سده چهارم هجری به بحث می گیرد. این جستار به ویژه به پیوند مذهب امامیه با آل بویه و علت دگرسانی آل بویه از مذهب زیدی به مذهب امامی و ارتباط آن با قدرت های شیعه آن روزگار (فاطمیان, قرمطیان, زیدیان یمن) عطف توجه دارد. بسط و توسعه جغرافیایی مذهب تشیع امامی نیز از مسائلی است که محل بحث قرار گرفته است. شیوه های بالندگی و رشد و گسترش فر...