اندکی بعد از سقوط اصفهان بدست افاغنه، تهماسب صفوی فرزند شاه سلطان حسین مخلوع، در قزوین تاج گذاری کرد و برای احیای حکومت صفویه از ایلات و طوایف ایران درخواست کمک نمود؛ قاجارهای استرآباد و افشارهای درگز برای حمایت از شاهزاده به وی ملحق گشتند. با پیوستن قاجارها و افشارها به شاه تهماسب دوم، دوره مهمی از روابط این دو طایفه آغاز شد. چون سران هر دو طایفه طمع قدرت داشتند، رقابت آنان منجر به قتل خان قاج...

تحول در راه سازی شوسه در ایران، از دوره قاجار شروع شد. در این تحول، نقش روشنفکران، قدرت های خارجی و پیوستن ایران به اقتصاد جهانی، بسیار مشهود بود. در این دوره توسعه راه سازی در کشور، به طور مستقیم با اقتصاد، رشد اجتماعی، بهداشتی و در نهایت توسعه و پیشرفت کشور در رابطه بود. ایجاد راه شوسه متناسب با اقتصاد و جمعیت منطقه مازندران، از دوره صفویه به عنوان یکی از اهداف نظام حاکمه مطرح بود تا اینکه در...

حضور مستشاران در دوره قاجار با توجه به جنگ ها و درگیریهایی که حکومت قاجار با دولت روسیه داشت در قالب هیئتهای نظامی بود که از طرف دول اروپایی از جمله فرانسه و انگلیس به ایران رفت و آمد داشتند و قرار دادهایی را منعقد می کردند و تعهداتی را در قبال یکدیگر می پذیرفتند . اما از دوران ناصر الدین شاه به بعد برای سرو سامان دادن به وضعیت اقتصادی ناگزیر پای مستشاران مالی به ایران باز شد . این تحقیق بر آن...

معارف العارفین تذکره ای ارزشمند از عارفان و مشاهیر متصوفه عصر قاجار است و از آن جا که این برهه تاریخی از نظرگاه ادبی و فرهنگی کمتر طرف توجه و اقبال پژوهندگان بوده است، در مقاله حاضر به بازشناسی و معرفی تنها نسخه این اثر سودمند پرداخته خواهد شد. معارف العارفین به قلم محمد کاظم تبریزی، ملقّب و متخلّص به « اسرار »، در شرح حال قریب به پنجاه تن از عرفای نامدار هم روزگار مولّف است که علاوه بر زندگی آنان...

موضوع مربوط است به گوشه ای از زندگی پرماجرای"مردم " در عهد ناصرالدین شاه. ابتدا تصویری از این شه بی خیال و حسود ارائه شده است و بعد اشاره ای به زندگی پلید او در حرمسرا شده است . البته هدف از ارائه این تصویر از رخوت طلبی و شهوترانی او فقط بخاطر این است که خواننده مقایسه ای داشته باشد از این اتلاف هزینه ها. سپس به ترکمن تازی در خراسان اشاره ای رفته است و به دنبالش بلایای طبیعی: قحطی و سیل و زلزله...

این مقاله با بررسی چند مرقع مهم اواخر سدۀ دهم دیباچه‌­نویسی آنها، تاریخنامه‌های هنر مرقع­‌سازی را مورد مطالعه قرار می‌دهد. یکی از این دیباچه‌ها، دیباچۀ مرقع کتابخانۀ سپهسالار، شاه محمد مذهب است که متنی مشابه آن در چند مرقع دیگر وجود دارد. این مقاله می‌کوشد تا ریشه‌های تاریخی نگارش این متن را نشان دهد. بررسی تحولات مقدمه­‌نویسی مرقعات با تکیه بر مقدمۀ مرقع شاه محمد مذهب که نسخه­‌ای دیگر از مقدمۀ...

تحول در راه‌سازی شوسه در ایران، از دوره قاجار شروع شد. در این تحول، نقش روشنفکران، قدرت های خارجی و پیوستن ایران به اقتصاد جهانی، بسیار مشهود بود. در این دوره توسعه راه‌سازی در کشور، به طور مستقیم با اقتصاد، رشد اجتماعی، بهداشتی و در نهایت توسعه و پیشرفت کشور در رابطه بود. ایجاد راه شوسه متناسب با اقتصاد و جمعیت منطقه مازندران، از دوره صفویه به عنوان یکی از اهداف نظام حاکمه مطرح بود تا اینکه در...

مطالعه گفتگو یکی از رویکردهای مطالعه تصاویر در زمان معاصر است و از جمله موضوعاتی است که به طور عمده مورد مطالعه و بازاندیشی انتقادی واقع شده است. حضور انسان در آثار هنری در همه دوره‌ها از موضوعات هنری بوده است. مطالعه انسان و نقش انسان در تقابل با گفتمان زیبایی‌شناسی در آغاز قرن بیستم از نظریه‌های میخاییل باختین است. او شیوه مطالعاتی خود را بر مبنای انسان، خود و دیگری و گفتگوی مابین آن‌ها قرار ...

ظهور اندیشه‌های ایرانشهری و توجه به مضامین باستانی و ملی در دوره اول مکتب قاجار موجبات نمود گونه‌ای تصویری می‌شود که ریشه‌های آن در امتداد هویتی تاریخ ایران و روح مستتر در جوهر آریایی متون مذهبی، حماسی و اسطوره‌ای جستجو می‌شود. اندیشه ایرانشهری مکتب قاجار به ‌عنوان گفتمانی حکومتی- ملی همراه با گفتمان اسلامی-شیعی و مدرنیته، از باز یادآوری‌های تصویری مدد می‌جوید که ریشه در مضامین قهرمانی و اسطوره...

این مقاله با بررسی منابع مکتوب پیرامون هنر و فرهنگ قاجار و با روش توصیفی به تحلیل نقش فتحعلی شاه در حمایت و همچنین نحوه بهره برداری سیاسی از هنر در دوره اول قاجار پرداخته می شود. فتحعلی شاه قاجار با شناختی که از تاریخ ایران داشت به خوبی توانست وجه کاربردی هنر را در راستای سیاست بقا و سلطه قدرت خودش به کارگیرد. وی برخلاف بسیاری از اسلاف خود، همانند شاهان باستان به یک جنبه قویی تر هنر نیز آشنا بو...