علما، اندیشمندان و بزرگان امامی مذهبی از ابتدای امر غیبت تاکنون، با روش‌های مختلف به رفع شبهات و تثبیت نظریه‌ی وجود و غیبت امام عصر(عج) پرداخته‌اند. در این میان چهار اثر الغیبه نعمانی، کمال‌الدین صدوق، ارشاد مفید و الغیبه طوسی که در اولین سده‌‌ی پس از آغاز غیبت کبری، به رشته‌‌ی تحریر درآمده‌اند، در تثبیت این نظریه نقش بسزایی داشته‌اند. در پژوهش حاضر چگونگی کوشش برای تبدیل نظریه‌ی وجود و غیبت ا...

قرآن‏ پژوهان از گذشته‏ های دور، به بحث دربارۀ منابع تفسیر قرآن کریم توجه ‏کرده ‏اند. قرآن کریم، روایات، تاریخ، عقل و دستاوردهای قطعی علوم از جملۀ این منابع‏ اند. در این مقاله، ابتدا به برخی مفاهیم بنیادین، همچون تفسیر، منبع و منابع تفسیری، اشارۀ گذرا می‏ کنیم. به‏ دنبالِ‏ آن، دربارۀ دلایل منبع بودن قرآن کریم بحث می‏کنیم. این دلایل عبارت ‏اند از تصریح آیات قرآن کریم، سیرۀ عقلا در محاوره و سنت و س...

چکیده : تفسیر اثری وروائی قرآن کریم گونه ای از تفسیر قرآن کریم است که از روشهای ابتدای صدر اسلام است وآغاز آن با احادیث نبوی پیرامون تبیین آیات قرآن کریم آغاز می شود خداوند در قرآن کریم یکی از وظایف پیامبر در قبال قرآن را همین دانسته است :« وَ أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاس ما نُزِّلَ إِلَیْهِمْ» پس از پیامبر صحابه وتابعین به دید گاه اهل تسنن واهل بیت عصمت وطهارت به دید گاه اهل تشیع ادامه دهندگان این روش...

در این فهرست واره، منابع در بارۀ تفسیر القمّی و مآخذ مرتبط با مؤلّف آن «علی بن ابراهیم قمّی» معرفی شده اند. نویسنده در دو بخش، به معرفی چاپ های مختلف این تفسیر و ترجمۀ آن و نسخه های خطی و آثار در بارۀ آن می پردازد. منابع ارائه شده، به زبان فارسی و عربی اند و آثار انتشار یافته از آغاز تا آبان 1392 ش را در بر می گیرند. در مجموع، 156 مأخذ در این کتاب شناسی معرفی شده اند که چهارده منبع: کتاب مستقل، 73...

در این نوشتار، در پی تبیین روشمند جایگاه عهدین در تفسیر قرآن، نخست، درباره الگوی نشانه‌شناختی بینامتنیت سخن گفته‌ایم.بر پایه این الگو، هر متنی بر اساس متن‌های پیشین استوار می‌شود و بدین ترتیب، هستی و پیشینه متن و نشانه‌ها از آنچه تاکنون پنداشته می‌شد، بسیار ژرف‌تر و گسترده‌تر است.متن‌های دینی و از جمله قرآن‌ کریم نیز از این قاعده جدا نیستند و مفسر توانا باید بتواند از منابع بینامتنی، برای تفسیر...

این رساله به منظور ارائه ملاکها و ضوابطی که بتوان بوسیله آن تفسیر صحیح و مقبول را شناخته ، صحت و بطلان تفاسیر موجود را محک زد و نیز به جهت دست یابی به اصول و روشهایی که مفسر را به فهم هر چه بهتر آیات یاری دهد تنظیم شده است . در بخش اول رساله معانی لغوی و اصطلاحی تفسیر ، اهمیت و ضرورت علم تفسیر ، فرق تفسیر و تأویل و تفسیر به رأی بررسی شده است در بخش دوم علوم مورد نیاز برای تفسیر تبیین گردیده ا...

تفسیر قرآن کریم پس از آنکه دوره‌های نخستین خود را پشت سر گذاشت و حدیث (به‌عنوان تنها منبع شناخت) در تفسیر قرآن نقش ایفا نکرد، صبغه اجتهادی به خود گرفت و نیازمند منابع بیشتر برای فهمی دقیق‌تر شد. به‌ویژه اینکه آن منبع، جنبه شرعی داشته و دارای سنخیت کاملی با خود قرآن از جهت انتساب به معصوم باشد. در جستجوی این مهم با منبع یا اصلی دیگر برای تفسیر قرآن یعنی ادعیه رسیده از معصومان مواجه می‌گردیم؛ چه ...