مقاله ی حاضر پژوهشی در زمینه ی تاریخ فرهنگی ایران است و به لحاظ جست وجو در تاریخ نوشته ی ابن بلخی برای دست یابی به اندیشه ی مسلط بر آن، پژوهشی در حوزه ی معرفت شناسی به شمار می آید.نقش فرهنگ فرد مورخ و فرهنگ جامعه ی مورخ در تاریخ نگاری او به لحاظ درک رخدادهای تاریخی و چگونگی پردازش آن ها موضوعی در خور بررسی است. معرفت متعارف مسلط در روزگار ابن بلخی، رویکردی به اندیشه ی سیاسی ایرانیان و فرهنگ شع...

موضوع جایگاه خلیفه و حکومتگران ایرانی در تاریخ نوشته های مورخان ایرانی، با تعلق حق خلافت به مدعیان آن آغاز می شود و سپس با بحث تقسیم قدرت معنوی و دنیوی خلفا و انتقال قسمتی یا تمامی آن به حکومتگران ایرانی ادامه می یابد. مورخان، در این مرحله، از نظریه پردازی های فقهای مذاهب برای توجیه لزوم و بیان چگونگی انتقال قدرت دنیوی خلیفه سود جستند. این بحث، با گذشت زمان و با تأثیر پذیری از حکمت عملی، بخشی ا...

با فروپاشی امپراتوری ساسانی، بسیاری از مبانی نظری اندیشه سیاسی ایران شهری با چالش جدی مواجه شد. نظام فکری اعراب مهاجم به هیچ روی با سنت‌های سیاسی و آداب ملک‌داری ساسانیان سازگاری نداشت. پیشینه قومی و قبیله‌ای و اینک آموزه‌های اسلامی، فرهنگ سیاسی اعراب را از خصایصی برخوردار می‌نمود که آنان را از پذیرش مفاهیم سیاسی ایرانیان دور می‌ساخت. اما فتح ایران به دست اعراب و از میان رفتن وحدت سیاسی و سازما...

آداب و رسوم به عنوان جزء لاینفک از فرهنگ اجتماعی هر ملت، گستر? وسیعی از باورها ؛ پنداشت ها و نگرش ها را شامل می گردد که همپای شکل دهی به هویت جامعه، واکاوی آن نقشی اساسی در فهم تلقی افراد از خود و محیط پیرامون دارد. به دیگر روی تدقیق در مناسک آئینی ، نحو? برگزاری اعیاد و سوگواری ها، راهکارهای جامعه در مواجهه با مشکلات ، باورداشت به تأثیر عناصر فوق طبیعی در حیات اجتماعی وغیره از جمله مولفه هایی ...

این مقاله شرح سفر مؤلف به ایران است. میرسعیداف که مقارن با نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به ایران سفر کرده است، ذیل چهار بخش کتاب و کتاب خوانی، کتابخانۀ ملی، نمایشگاه بین المللی کتاب تهران- میعادگاه عشق و آشنایی، و رسوم و آداب مهمان نوازی به شرح جزئیات سفر خود پرداخته و در خلال آن به برخی از ویژگی های فرهنگی جامعۀ ایران و نیز آداب و رسوم ایرانیان اشاره کرده است. در مقدمۀ مقاله به شماری از ویژگ...

هدف: هدف از این مقاله بررسی جایگاه نهاد وزارت در طول تاریخ ایران دورۀ اسلامی و تعیین مولفه های شاخص گفتمان وزارت محور در قرون میانه ایران تا روی کار آمدن تیموریان است. روش/رویکرد: این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی تاریخی و بر پایۀ منابع کتابخانه ای به تبیین این مسئله پرداخته است. یافته ها و نتایج: طبق یافته های به دست آمده جایگاه وزارت در طول تاریخ ایران اسلامی علی رغم فراز و نشیب های بسیار در ع...

تاریخ نشان داده است که ایرانیان از زمان هخامنشیان تا پایان دوران ساسانیان بر بخش های گسترده ای از جهان متمدن حکمرانی می کرده اند. واین مهم بی تردید بدون تکیه بر دانش کشورداری و علم سیاست ممکن نبوده است . اما از آنجا که اسناد بیشتری از دوران ساسانیان نسبت به دور ه های قبل به جای مانده است، ریشه های سیاست مداری و کشورداری را در این دوران بیشتر می توان بررسی نمود. فرمان های حکومتی، نامه ها، توقیعا...

همان گونه که در متون تاریخی فارسی می توان آثاری را یافت که دارای ارزشادبی در خور نگرشی است، در متون ادبی نیز، آثاری وجود دارد که نادیدهگرفتن وجه و صبغه تاریخی آ ن ها دشوار است . گذشته از آن خلق یک اثر ادبیخود رویدادی تاریخی است و برخی از آثار ادبی به شیوه های گوناگون با تاریخپیوند دارند . قابوس نامه امیر عنصرالمعالی از این دست آثار است . نویسند ۀ اثر ،خود یک حکومتگر است و به یکی از سلسله های حک...

ایرانیان باستان به آداب معاشرت و هم‎نشینی اهمیت ویژه‎ای می‎داده‎اند. احترام به پادشاه، بزرگان، پدر و مادر و همچنین ادب سخن‎گفتن، غذا‎خوردن، هدیه‎دادن، رازداری، راست گویی و... از جملۀ اموری است که ایرانیان به هنگام تعامل با یکدیگر رعایت می‎کردند. ما این بحث را از دو طریقِ ارتباط با پادشاه و تعامل مردم با همدیگر، از زمان مادها تا پایان حکومت ساسانیان، در این تحقیق بررسی کرده‎ایم. بنابراین، جستار ح...

ایرانیان باستان به آداب معاشرت و هم‎نشینی اهمیت ویژه‎ای می‎داده‎اند. احترام به پادشاه، بزرگان، پدر و مادر و همچنین ادب سخن‎گفتن، غذا‎خوردن، هدیه‎دادن، رازداری، راست‌گویی و... از جملۀ اموری است که ایرانیان به هنگام تعامل با یکدیگر رعایت می‎کردند. ما این بحث را از دو طریقِ ارتباط با پادشاه و تعامل مردم با همدیگر، از زمان مادها تا پایان حکومت ساسانیان، در این تحقیق بررسی کرده‎ایم. بنابراین، جستار ح...