اختلاف قرائات، گاه به تعارض حکم مستفاد از آیه می‌انجامد. این تعارض، در حوزه‌ روایات نیز مشاهده می‌شود با این تفاوت که شیوه‌ تعامل با روایات متعارض، از اخبار علاجیه به دست می‌آید. مسأله‌ قابل طرح آن است که آیا قواعد به دست آمده از اخبار علاجیه به حوزه‌ تعارض قرائات نیز راه پیدا می‌کنند؟ در این صورت، چه پیش‌شرط‌هایی برای راهیابی این قواعد به حوزه‌ تعارض قرائات وجود دارد؟ رویکرد اصولیان و فقیهان ش...

بی تردید، حدیث، مهم ترین منبع برای استنباط احکام شرعی پس از قرآن کریم است. با این حال، پاره ای از روایات اهل بیت ـ به دلایلی ـ با یکدیگر ناهمگون بوده و تنافی شدیدی میان آنها حکمفرماست. چگونگی برخورد با این گونه روایات در «اخبار علاجیه» بیان شده است. رساله حاضر، عهده دار تحقیق پیرامون این اخبار می باشد. گفتنی است که اخبار علاج نیز به نوبه خود، دچار ناسازگاری درونی بوده و با یکدیگر اختلاف دارند....

چکیده اخبار مربوط به طینت به علت صعوبت و پیچیدگی، دارای تفاسیر مختلف و گاه متعارض با هم هستند. در این تحقیق تلاش شده ضمن واکاوی احادیث با توجه به سیر تاریخی آن و بررسی مختصر نظر پیشینیان و گزارش مفصل نظر علامه طباطبایی و امام خمینی(ره) به این مسأله پرداخته شود. علامه طباطبایی با دسته بندی اخبار طینت در پنج دسته با تحلیل فلسفی دقیق و بدیع اخبار طینت را تفسیر می­کند و نظری نو در باب ذاتی بودن سعا...

چکیده در میان کتاب ها و جوامع حدیثی، اخبار فراوانی وجود دارد که به نظر می رسد محتوا و مضمون آن ها با یکدیگر تعارض دارند. علامه شعرانی از افرادی است که برای بر طرف کردن تعارض این دسته از اخبار، با کمک روایات اهل بیت(ع) و استناد به علوم معقول و منقول کوشیده است میان موارد متعارض، سازش به وجود آورد و نبود تعارض واقعی میان آنها را نشان دهد. وی در تعارض بدوی و ظاهری اخبار، با تصرف در مدلول یکی از ط...

نقد و ارزیابی روایت‏ها برای حصول اطمینان از صدور حدیث از معصوم (ع)، شیوۀ مستمر دانشمندان مسلمان، به‏ویژه علمای شیعه بوده است. شیخ حرّ عاملی نیز ذیل برخی روایت‏های متعارض وسائل‏الشّیعه، بیشتر به نقل از دیگر علما به‏ویژه شیخ طوسی، سند یا متن خبر را بررسی کرده و در‏صورت ملاحظۀ ضعف، بدان اشاره کرده است؛ اما هیچ‏گاه ضعف سند یا متن را معیار قضاوت نهایی خود قرار نداده و روایت را کنار نگذاشته است. تلاش ش...

دسته ای از اخبار و احادیث خاندان وحی (ع) از برترین‏‏ها ‏‏در گفتار، رفتار و عبادات سخن می‏‏گویند. تعداد این قسم از روایات در اصول الکافی فراوان است و مهم‏‏ترین ویژگی آنها ‏‏تبیین برتری امری با اسم تفضیل است که به سبب همین ویژگی، در نگاه نخست، ممکن است روایات با یکدیگر متعارض جلوه کنند. پژوهش حاضر میزان سازگاری یا ناسازگاری میان این دست از اخبار را مورد بررسی قرار می‏‏دهد. از مهم‏‏ترین یافته‏‏های...

نقد و ارزیابی روایت‏ها برای حصول اطمینان از صدور حدیث از معصوم (ع)، شیوۀ مستمر دانشمندان مسلمان، به‏ویژه علمای شیعه بوده است. شیخ حرّ عاملی نیز ذیل برخی روایت‏های متعارض وسائل‏الشّیعه، بیشتر به نقل از دیگر علما به‏ویژه شیخ طوسی، سند یا متن خبر را بررسی کرده و در‏صورت ملاحظۀ ضعف، بدان اشاره کرده است؛ اما هیچ‏گاه ضعف سند یا متن را معیار قضاوت نهایی خود قرار نداده و روایت را کنار نگذاشته است. تلاش ش...

به علت آمیخته شدن اخبار سره و ناسره در بیان واقعه عظیم عاشورا، اظهارنظر در این خصوص سخت دشوار گشته و لذا تحقیق در مورد آن را ضروری می سازد؛ با توجه به آنکه در طول تاریخ آثار متعددی درباره آن نوشته شده، تعدادی از آن ها از بین رفته و تعدادی هم که موجود هستند بر اثر عوامل متعددی دچار آسیب گردیده اند. در این رساله سعی شده است با مطالعه روشمند پیرامون اخبار و روایات تاریخی حادثه عاشورا ، ضمن شناخت، ...

دسته‌ای از اخبار و احادیث خاندان وحی (ع) از برترین‏‏ها ‏‏در گفتار، رفتار و عبادات سخن می‏‏گویند. تعداد این قسم از روایات در اصول الکافی فراوان است و مهم‏‏ترین ویژگی آنها ‏‏تبیین برتری امری با اسم تفضیل است که به سبب همین ویژگی، در نگاه نخست، ممکن است روایات با یکدیگر متعارض جلوه کنند. پژوهش حاضر میزان سازگاری یا ناسازگاری میان این دست از اخبار را مورد بررسی قرار می‏‏دهد. از مهم‏‏ترین یافته‏‏های...

چکیده در میان کتاب‌ها و جوامع حدیثی، اخبار فراوانی وجود دارد که به نظر می‌رسد محتوا و مضمون آن‌ها با یکدیگر تعارض دارند. علامه شعرانی‌ از افرادی است که برای بر‌طرف‌کردن تعارض این دسته از اخبار، با کمک روایات اهل بیت(ع) و استناد به علوم معقول و منقول کوشیده ‌است میان موارد متعارض، سازش به وجود آورد و نبود تعارض واقعی میان آنها را نشان دهد. وی در تعارض بدوی و ظاهری اخبار، با تصرف در مدلول یکی از ...