این مقاله در صدد است با به کارگیری چارچوب‏های نظری جامعه ‏شناسی به تحلیل مشکلات عصر حکومت علوی علیه‏السلام بپردازد. برای این منظور از دو نظریه اقتدار کاریزماتیک و فرایند عادی سازی آن، و نظریه شکاف‏های اجتماعی استفاده شده است. طبق نظریه نخست برخی از مشکلات عصر پس از پیامبر9 ناشی از فرایند اقتدار سنتی عرب، و در نتیجه تعامل این دو اقتدار، شاخه ‏های سه گانه تسنن، تشیع و خوارج به وجود آمدند؛ از این ...

امروزه بازار و منطق سودمحوری آن به جزئی لاینفک از زندگی بسیاری از انسان‌ها دراکثر کشورهای جهان تبدیل شده است. این وضعیت با به هم پیوستگی‌ها و پیچیدگی‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جوامع معاصر درهم‌آمیخته است و سبک‌های جدیدی از داد و ستد را متجلی می‌سازد که اندیشه‌های فرهنگی و رفتار اقتصادی خاص خود را همراه می‌آورد. به‌گونه‌ای منطق بازار آزاد در تمامی حوزه‌های اجتماعی نیز سیطره یافته است....

سلطه کاریزماتیک به معنای وفاداری و التزان توده مردم به شخص رهبر است.کاریزما پیوستگی زندگی سیاسی را، خواه قانونی باشد یا سنتی ،قطع می کند،نهادها را در هم می شکند،نظم موجود و فشارهای اجتماعی معمولی را مورد مواخذه قرار میدهد و به جای آن، به  شیوه نوینی از فهم مناسبات میان انسانها دعوت میکند.پرسش محوری این نوشتار آن است که آیا شخصیت اقتدار آمیز امام (ره) را می توان با نظریه اقتدار کاریزماتیک،درک و ...

چکیده محمدبن تومرت(سده6هـ) به عنوان فقیه با اقامت در مساجد، تربیت مریدان و سهل انگار خواندن مرابطان در اجرای شریعت، به عنوان رهبر مخالفان مطرح شد. وی با تکیه بر ویژگی های شخصی خود، که برخاسته از رهبری کاریزماتیک او بود، سبب تغییر ارزش های پیروان و همسویی با خود گردید. ابن تومرت سپس با نمادسازی، اعمال شبه معجزه، طرح نسب علوی و عصمت، زمینه اعلام مهدویت و تداعی اسطوره جامعه مغرب را فراهم ساخت و مو...

تحلیل‌گران انقلاب اسلامی بر اساس نظریه‌ها و رویکردهای مختلف، تاکنون تحلیل‌های بسیاری را ارائه کرده‌اند. در این بین گروهی در تحلیل انقلاب اسلامی از نظریه اقتدار فرهمندانه «کاریزماتیک»؛ «ماکس وبر» بهره گرفته‌اند و بر این مبنا از امام خمینی نیز به عنوان رهبری کاریزما نام برده‌اند. پژوهش حاضر با هدف گونه‌شناسی انواع تحلیل‌هایی که از انقلاب اسلامی بر اساس نظریه کاریزماتیک وبر ارائه شده؛ به دنبال پاس...

چکیده محمدبن تومرت(سده6هـ) به عنوان فقیه با اقامت در مساجد، تربیت مریدان و سهل انگار خواندن مرابطان در اجرای شریعت، به عنوان رهبر مخالفان مطرح شد. وی با تکیه بر ویژگی های شخصی خود، که برخاسته از رهبری کاریزماتیک او بود، سبب تغییر ارزش های پیروان و همسویی با خود گردید. ابن تومرت سپس با نمادسازی، اعمال شبه معجزه، طرح نسب علوی و عصمت، زمینه اعلام مهدویت و تداعی اسطوره جامعه مغرب را فراهم ساخت و مو...

زیدیه در سال 122 پس از شهادت زید بن علی بن حسین و شکست قیام او شکل گرفت. زیدیان با تأکید بر جایگاه و شخصیت علمی و مذهبی زید، عقاید و دیدگاهش درباره‌ شروط امامت را ترویج و نفوذ کاریزمایی او را در جامعه تقویت کردند. مسئله اصلی پژوهش این است که شخصیت زید چگونه بر بقاء این فرقه و انتقال جانشینی کاریزمایی تأثیر گذاشته است. از این رو افزون بر ویژگی‌های شخصیتی زید بن علی، بحران یا شرایط اجتماعی و سیاس...

نخبگان سنتی روستایی در مناطق کردنشین از جمله ظرفیت‌های اجتماع محلی‌اند که با توجه به دارا بودن دانش بومی و اقتدار در ادارۀ امور، در راهبری اقدامات توسعه‌ای نظیر بسترسازی، برنامه‌ریزی، توجیه و متقاعدسازی، کسب موافقت و جلب مشارکت، نقش دارند. در این پژوهش با تأکید بر این تجارب در روستاهای شهرستان سردشت، منشأ مشروعیت اقتدار آنها در راهبری اقدامات توسعه‌ای در پرتو رویکرد نظری اقتدار وبر و توسعۀ محلی...

این مقاله حول مسأله اقتدار و نسبت آن با سوژه آزاد مدرن در ایران امروز اختصاص دارد. فرض مقاله آن است که سامان‌دهی سیاسی جامعه ایرانی از مقطع ورود به دوران مدرن، جز با وصول به الگویی از نسبت میان اقتدار و سوژ‌گی مقتضی جامعه مدرن امکان‌پذیر نیست. در دوره‌های مختلف تلاش‌های متعددی برای برساختن این دوگانه صورت پذیرفته است به طوری که می‌توان استدلال کرد؛ تنها اندیشه‌هایی در عرصه...

با توجه به عناصر رهبری و مردم دو رکن اساسی انقلابهای سیاسی- اجتماعی را تشکیل می دهند و بلاتردید انقلاب اسلامی از مردمی ترین انقلابهای معاصر بوده است و نقش امام خمینی (ره) نیز به عنوان رهبر بلامعارض این انقلاب بر کسی پوشیده نیست‘ بررسی و تبیین رابطه مردم و رهبری در انقلاب اسلامی مورد توجه محققین و پژوهشگران علوم سیاسی و اجتماعی در طول دو دهه گذشته قرار داشته است. اغلب این پژوهشگران اساس تحقیق خو...