توالی­های غالب در گویش تاتی دهستان گیفان خراسان شمالی که اساساً گونه­ای مفعولی ­فعلی است، و هم­بستگی این توالی‌ها و ترتیب مفعول و فعل براساس دیدگاه­های درایر به سادگی تبیین­شدنی نیست. به ­عبارت ­دیگر، با توجه به نتایج کلی به دست آمده از بررسی­های درایر، گویش گیفانی در مورد هم­بستگی در چهار توالی، به­جز توالی موصوف ­صفت مانند اقلیت زبانی موجود در نمونۀ آماری درایر عمل می­کند که نسبت به زبان­هایی ...

وجود ساخت مجهول همواره از موضوعات مباحثه برانگیز در نحو زبان فارسی بوده است. در سنت دستورنویسی و نیز اغلب تحلیل های زبان شناختی، توالی اسم مفعول فعل متعدی و فعل کمکی «شدن» ساخت مجهول فعلی به شمار رفته است. در این میان، مقالۀ حاضر می کوشد تا از منظر برنامۀ کمینه گرا و نیز برپایۀ تمایزی که اِموندز (2006) میان پسوند اسم مفعول[1] در مجهول های فعلی[2] و صفتی[3] قائل است، نشان دهد که آنچه در این زبان ...

وجود ساخت مجهول همواره از موضوعات مباحثه‌برانگیز در نحو زبان فارسی بوده است. در سنت دستورنویسی و نیز اغلب تحلیل‌های زبان‌شناختی، توالی اسم مفعول فعل متعدی و فعل کمکی «شدن» ساخت مجهول فعلی به‌شمار رفته است. در این میان، مقالۀ حاضر می‌کوشد تا از منظر برنامۀ کمینه‌گرا و نیز برپایۀ تمایزی که اِموندز (2006) میان پسوند اسم مفعول[1] در مجهول‌های فعلی[2] و صفتی[3] قائل است، نشان دهد که آنچه در این زبان ...

این پژوهش در چارچوب نظریه فاز و دامنه بیان چندگانه برنامه کمینه‌گرا و مبتنی بر اصل «حفظ ترتیب» سازه‌های جمله فاکس و پزتسکی (2005) و نیز با استناد به قاعده تکیه ساختاری (کهنمویی­پور 2004) اشکال متنوع توالی فعل و موضوع­های آن را که تابع محدودیت­هایی نظام­مند است در جملات خارج از بافت دارای افعال گذرا و ناگذر تبیین می­کند. این محدودیت­ها متأثر از ساخت نحوی و ساخت واجی متناظر با آن است. شواهد زبان ...

رده­شناسی2 شاخه­ای از زبان­شناسی است که شباهت­های ساختاری بین زبان­ها را بدون توجه به تاریخ آن­ها مورد بررسی قرار می­دهد. بررسی­های زبان شناسان ثابت کرده است که زبان­های مختلف دنیا مشترکاتی نیز دارند که به آن­ها، جهانی­های زبان گفته می­شود؛ بررسی ترتیب سازه­ها یکی از مهم­ترین مباحث رده­شناسی زبان است؛ زیرا زبان­ها در این مورد تنوع بیشتری نشان می­دهند و این تنوع دست­مایه­ای برای بررسی­ رده­شناخت...

تقسیم‌بندیِ ساخت‌های مجهول به دو گونۀ صفتی و فعلی همواره مبحثی پردامنه و مناقشه‌برانگیز در تحلیل‌های نحویِ برخی از زبان‌ها بوده است. این موضوع در زبان فارسی نیز مباحثات بسیاری را پیش کشیده و دیدگاه‌های مختلفی را برانگیخته است. از آن میان، برخی از تحلیلگران بر این باورند که این زبان مجهول فعلی ندارد و ساخت «اسم مفعول+ شدن» محمول مرکب نامفعولی، یا به‌عبارتی، مجهول صفتی به‌شمار می‌رود. در مقابل، شما...

بر پایه تقسیم متون عربی به جمله‌هایی مستقل، با جمله‌هایی مواجه می‌شویم که در جایگاه مسند‌الیه و مسند این جمله‌ها، یک مفعول مطلق محذوف‌الفعل قرار دارد. بر اساس تحلیل نحویان، مفعول مطلق در چنین جایگاهی منصوب به فعلی مقدر است. اما آیا مدلول چنین مفعول مطلق‌هایی همان مدلول مفعول مطلق مذکور‌العامل است؟ از نگاه معنا‌شناسی، سه مدلول در مورد این ساخت قابل تصور است: 1- دلالت مفعول مطلق هم بر معنای فعل م...

مجله پژوهش های زبان شناسیسال چهارم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1391/12/ 1392/3/ 1392/4/ 1- 1391تاریخ وصول: 2تاریخ اصلاحات: 28تاریخ پذیرش: 6صص [email protected] * استادیار زبان شناسی دانشگاه کردستانمطابقه در نظام کُنایی (ارگتیو) زبان های ایرانی: رقابت واژه بست و وندالف*یادگار کریمیچکیدهاین مقاله به تبیین نظری دو الگوی رایج در ساخت کُنایی زبان های ایرانی بر پایه برنامه کمین هگرا می پردازدبندهای م...

این مقاله به تبیین نظری دو الگوی رایج در ساخت کُنایی زبان‌های ایرانی بر پایه برنامه کمینه‌گرا می‌پردازد. در الگوی اول، در بندهای متعدی، فاعل حالت نمای کُنایی/ غیرفاعلی و مفعول حالت فاعلی می‌پذیرد. در این الگو فعل متعدی در مطابقه کامل با مفعول قرار دارد. در الگوی دوم، فاعل متعدی حالت نمای کُنایی ندارد بلکه به وسیله یک واژه‌بست غیرفاعلی مضاعف‌سازی می‌شود. در این الگو فعل با مفعول مطابقه ندارد و شکل ...

در دستور زبان عربی بحثی است تحت عنوان «افعال دو مفعولی» که در زبان فارسی چنین موضوعی وجود ندارد؛ و از آنجایی که دقت در معادل یابی واژگان و ترکیبات قرآن کریم برای انتقال مفاهیم والای قرآنی در برگردان آیات به زبانی دیگر برای ما مسلمانان از اهمیت ویژه ای برخوردار است، و نیاز به درک و بیان دقیق دستورات و احکام دینی قرآن داریم؛ از این رو برآن شدیم، تا با کنکاش و همسنجی ترجمه ی برخی از مترجمان معاصر ...