جامعه شناسی ادبیات شاخه ای از جامعه شناسی است که به رغم سنت دیرینة ادبی و آثار ادبی فراوان در تاریخ ایران، چندان که باید و شاید در میان خانواده علوم اجتماعی گسترش نیافته است. این عدم گسترش، هم در حوزه نظری (توریک) به چشم می خورد، هم در حوزه تحقیقات تجربی . در حوزه نظری با حدود و ثغور رشته جامعه شناسی گونه های ادبی و رویکردهای نظری جامعه شناختی به آثار ادبی چندان روشن نیست، و تا پیدای آثار نظری ...

یکی از موضوعاتی که در قرون اخیر در بررسی محتوای آثار به چشم می خورد دیدگاه جامعه شناسی است، موضوعی که قبل از آن با اینکه در شکل گیری ادبیات هر ملتی تأثیر به سزایی به صورت مستقیم و غیر مستقیم داشته، اما کمرنگ یا نادیده انگاشته شده است، در این روش سعی می شود (مسائل اجتماعی که در آثار ادبی تأثیرگذار بوده) مورد نقد و بررسی قرار گیرد. جلال آل احمد یکی از نویسندگان دهه ی چهل ایران، با توجه به اینکه...

پژوهش و کاوش درباره ی انجمن های ادبی یک پژوهش با رویکردی تاریخ ادبی است. امّا از سوی دیگر چون انجمن های ادبی نقش به سزایی در پدید آمدن و پیکره گیری سبک های ادبی داشته اند و مهمترین پایگاههای نقد ادبی و تربیت و آموزش ادب جویان و سرایندگان در هر روزگاری بوده اند؛ این پژوهش با گفتمان ها و جستارهای سبک شناسیک و نقد ادبی نیز پیوند می یابد. این پژوهش بر بنیان روش توصیفی ـ کتابخانه ای به بررسی انجمن ...

چکیده ادبیات به عنوان یکی از مهم ترین عوامل انتقال فرهنگ هر ملت، به قدر پیچیدگی زندگی و فرهنگ، دارای اجزا و عناصر پیچیده ای است. اگر نقد را ابزاری برای سوق دادن ادبیات به سمت خلاقیت بدانیم، آن گاه جایگاه ضروری و درعین حال حساس آن را در میان جوامع درک خواهیم کرد. نقد به مثابة وجدان بیدار ادبیات، آن را از خود فریبی می رهاند و دریچه های تازه ای را به سوی خلاقیت و تکامل هرچه بیشتر به روی آن می گشا...

یکی از بهترین راه های شناخت زندگی و نوع تفکّرات مردم، مطالعه و بررسی آثار آن ملّت است. آثار بزرگ ادبی ما، گوشه های مختلف زندگی مردم را نمایش داده اند و ادبیّات داستانی در این زمینه، نقش مهم تری دارد. اثر ادبی در بستر اجتماع شکل می گیرد و طبیعتاً، مابین اثر ادبی و اجتماع، روابطی دوسویه برقرار است. جامعه شناسی ادبی، به کشف و بررسی این روابط متقابل می پردازد و به توضیح شیوه فکری نویسنده و تفکّر حاکم ...

با تطبیق و ادغام دیدگاههای مختلف محققانِ جامعه شناسی ِادبیات، گستره ی پژوهشیِ این رساله، شامل سه مبحثِ «نقد جامعه شناختی اثر ادبی، پدیدآورنده و مخاطب» می باشد. این پژوهش نشان می دهد که تأثیرپذیری شهریار از دنیای پیرامون خود، سبب شده است که وی با زبان شعر، به بیان مسائل مختلف تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و مردم شناسیِ جامعه ی ایران و جهان، در قالبهای متنوّع ادبی بپردازد. اگرچه شهریار در طی حیات خود، چندان ...

چکیده ندارد.