در بین عالمان مسلمان، گروهی معتقدند که عذاب اخروی از همگان برداشته خواهد شد و هیچ کس جاودان در عذاب نخواهد بود، هر چند که همواره در جهنم جای داده شده باشد. دلایلی که این گروه از عالمان بر این مدعا اقامه کرده اند، از جمله رحمت گسترده الهی، فطرت توحیدی انسان ها و امکان تخلف وعید، در این مقاله تقریر شده، به بوته نقد کشیده می شود تا میزان صحت آنها معلوم گردد.

بیشتر متکلمان اسلامی بر خلود و جاودانگی کفار در آتش جهنم اجماع دارند؛ اما درباره مسلمان گناهکار اختلاف نظر بسیاری وجود دارد. برخی از متکلمان اسلامی به جاودانگی مسلمان گناهکار در آتش جهنم معتقد بوده و برخی این مطلب را نفی کرده اند. از این میان، فرقه های خوارج، معتزله و زیدیه، مسلمان گناهکار را در آتش جهنم جاودانه می دانند؛ اما اشاعره، ماتریدیه، سلفیه و امامیه قائلند که مسلمان گناهکار در آتش جهنم...

بررسی های روان شناختی نشان می دهد که نقاشی کودک نتیجة آموزه های خودآگاه و ناخودآگاه او نسبت به مفاهیم گوناگون است و کودک آنچه را که از بیان آن عاجز است از طریق نقاشی بیان می کند. درگیری های ذهنی او در رابطه با سؤالات و دغدغه های مذهبی نیز از مسائلی است که به دلیل ناتوانایی گفتگو در رابطه با آنها در نقاشی هایش نمود می یابد. هدف این پژوهش بررسی بازتاب تصویر بهشت و جهنم در نقاشی کودکان شش تا نه سا...

بیشتر متکلمان اسلامی بر خلود و جاودانگی کفار در آتش جهنم اجماع دارند؛ اما درباره مسلمان گناهکار اختلاف نظر بسیاری وجود دارد. برخی از متکلمان اسلامی به جاودانگی مسلمان گناهکار در آتش جهنم معتقد بوده و برخی این مطلب را نفی کرده‌اند. از این میان، فرقه‌های خوارج، معتزله و زیدیه، مسلمان گناهکار را در آتش جهنم جاودانه می‌دانند؛ اما اشاعره، ماتریدیه، سلفیه و امامیه قائلند که مسلمان گناهکار در آتش ...

تحقیق و پژوهش در آیات و روایات پیرامون جهنم و جهنمیان با بررسی نظریات مفسرین و محدثین و متکلمین اسلامی در طی هفت فصل به انجام رسید که خلاصه مطالب به شرح ذیل می باشد. فصل یک: در این فصل بیان شد که جهنم بدترین جایگاه برای کافران و منافقین و بزه کاران است که نمی توانند از آن خلاصی یابند. قرآن با الفاظ و تعابیر مختلف جهنم را مکان عذاب معرفی نموده است. فصل دوم: عمده عواملی که سبب ورود به دوزخ می شون...

زندگانی پس از مرگ از جمله ابهاماتی است که همواره ذهن بشر متفکر را به خود مشغول کرده است. البته سخنان و گفته هایی که از طریق ائمه معصومین (ع) به ما رسیده و یا در قرآن آمده، تاحدی این ابهامات را برطرف می سازد. بهشت و جهنم نیز گوشه ای از این ابهامات است که قسمت اعظم فهم آن به روایات و آیات قرآن باز می گردد. و عقل تا حد بسیار اندکی قادر به فهم آن می باشد. وجود بهشت و جهنم، چگونگی خلقت آنها، اوصاف...

بهشت و جهنّم از مهم ترین باورهای دینی است که جزئیات آن مورد تضارب آراء متکلمان اسلامی در فرقه های گوناگون قرار گرفته است. ما در این رساله، طی چهار فصل به بررسی تطبیقی ـ تحلیلی این موضوع، از دیدگاه سه فرقه ی مهم کلامی: شیعه، معتزله و اشاعره پرداخته ایم. بعد از بیان کلیات این موضوع در فصل اوّل، فصل دوّم به مسأله ی وجود فعلی بهشت و جهنّم و جایگاه این دو کانون اختصاص یافته است؛ به جز ابوهاشم جبّائی، قا...

این رساله تحت عنوان حقیقت بهشت و جهنم از منظر آیات و روایات تهیه و تنظیم گردیده است. که دارای یک مقدمه و چهار فصل که هر فصل دارای چندین بخش بوده که حاوی مطالبی می باشد. و نیز قابل توجه است که در جهت تدوین این رساله از منابع متعدد و مورد وثوق و تاحد ممکن از منابع دسته اول مثل قرآن کریم و کتاب های متون که در فهرست آمده است استفاده شده است. و نیز برای اثبات مدعای خویش از آیات و روایات کمک گرفته ای...

خلود و جاودانگی از دیرباز مد نظر علمای اسلامی بوده است. درباره پذیرش خلود در بهشت بین عالمان اختلافی وجود ندارد اما دربارۀ دوزخیان دسته ای طرفدار خلود در آتش جهنم و عذاب دائمی هستند و به آیات و روایات استناد کرده اند و دستۀ دیگر که اغلب عرفا و فلاسفه اند بر این باورند که خلود در آتش هست اما عذاب به جهت غلبۀ رحمت الهی از بین می رود یا دوزخیان به عذاب خو می گیرند. این مقاله به معنای خلود، آیات و ...