باختین به عنوان یکی از بزرگ¬ترین نظریه¬پردازان و تأثیرگذارترین چهره¬ها در حیطه¬ی نقد ادبی، با طرح چندصدایی توانست از منظری کاملاً نو به رمان بنگرد. از آن¬جا که رمان¬های «سنگ صبور» و «میرامار» را می¬توان آثاری چندصدا محسوب کرد، نگارنده در این رساله، با تکیه بر این نظریه، به تحلیل رمان¬های سنگ صبور صادق چوبک و میرامار نجیب محفوظ، پرداخته و نقاط مشترک و متفاوت آن¬ها را مورد بررسی قرار داده است و با...

چکیده در داستان نویسی مدرن بسیاری از شیوه های سنتی روایت از میان رفته و معمولا صناعت داستان بیش از محتوای آن در کانون توجه قرار گرفته است. بررسی و تحلیل شخصیت و شیوه های شخصیت پردازی از بحث های جدید نقد ادبی در جهان است که امروزه به عنوان شاخه ای مستقل و مهم در مباحث داستان نویسی به آن پرداخته می شود. عنصر شخصیت و شیوه ی شخصیت پردازی داستان از نکات قابل توجه داستان نویسی امروز است. در این رس...

زبان و ادبیات فارسی و عربی به دلیل زمینه های مشترک تاریخی،فرهنگی و اجتماعی همواره با هم ارتباط داشته و از یکدیگر تأثیر پذیرفته اند. این پژوهش به بررسی و مقایس? تطبیقی دو رمان معاصر سنگ صبور اثر صادق چوبک نویسند? ایرانی و میرامار نوشته نجیب محفوظ، نویسند? مصری پرداخته است . به همین منظور ابتدا به علل پیدایش رمان در ایران و مصر اشاره می کند، سپس به بررسی زندگی، آثار و سبک نویسندگی صادق چوبک و نجی...

پیوند ادبیات فارسی و عرب که هر دو از مواریث شکوهمندی برخوردارند، بر کسی پوشیده نیست. مشترکات دینی و آمیختگی های فرهنگی که زیر سایه تعالیم آسمانی اسلام و مضامین قرآنی به وجود آمده است، از مهم ترین عواملی است که زمینه های پیوند این دو حوزه زبانی را فراهم کرد. اما زمانی که ادبیات فارسی و عرب از شکوه گذشته¬اشان فاصله گرفتند و ایرانیان و اعراب هم¬چنان آثار ادبیات کلاسیک را مایه تفاخر خود می دانستند،...

مسائل مربوط به زن، به عنوان یکی از اصلی ترین مسائل انسانی در ادبیّات معاصر جایگاه خاصّی را به خود اختصاص می دهد. در این باره، صادق چوبک و نجیب محفوظ که از پردغدغه ترین نویسندگان زبان فارسی و عربی می باشند، موشکافی و اهتمام وافر خود را در دو رمان سنگ صبور و میرامار به تصویر می کشند. گوهرو زهره، نمایندگان زن ایرانی و مصری، دو شخصیّتی هستند که نویسندگان می کوشند جایگاه و کارکرد زن جامعه خویش را در قا...

چکیده: یکی از مهمترین نظریه های نقد ادبی معاصر، نظریه بینامتنیت (تناص) است. بن مایه این نظریه، بر آن استوار است که هر متنی با متون دیگر در تعامل است؛ و هر متنی، ترکیبی از متون گوناگون است. این سخن پایه و أساس نظریه ای گردید که ژولیا کریستیوا، ناقد فرانسوی، در قرن 20 میلادی آن را«intertextuality» نامید که معادل عربی آن «التناصّ» و به فارسی «بینامتنیت» ترجمه شده است. قرآن کریم، مهمترین میراث الهی...

یکی از دستاوردهای مثبت استفاده از مبانی مکتب­های ادبی، تحلیل و واکاوی دقیق متون ادبی و پی بردن به اوضاع و احوال شرایط جامعه و اعضای آن است. در جوامع ایران و مصر، با توجّه به شرایط نامناسب سیاسی، فرهنگی و اجتماعی که در دوران معاصر گریبان­گیر مردم این دو کشور بوده است، نویسندگانی متعهّد و مردمی ظهور کردند و با تکیه بر مؤلّفه­های مکاتب ادبی گوناگون به ویژه رئالیسم به تبیین اوضاع نامساعد پرداخته­اند و...

یکی از دستاوردهای مثبت استفاده از مبانی مکتب­های ادبی، تحلیل و واکاوی دقیق متون ادبی و پی بردن به اوضاع و احوال شرایط جامعه و اعضای آن است. در جوامع ایران و مصر، با توجّه به شرایط نامناسب سیاسی، فرهنگی و اجتماعی که در دوران معاصر گریبان­گیر مردم این دو کشور بوده است، نویسندگانی متعهّد و مردمی ظهور کردند و با تکیه بر مؤلّفه­های مکاتب ادبی گوناگون به ویژه رئالیسم به تبیین اوضاع نامساعد پرداخته­اند و...

از آنجا که ادب داستانی به ویژه رمان ، آیینه ی تمام نمای اوضاع اجتماعی و سیاسی ملّت هاست، از گذرگاه رمان های « داستان یک شهر » و « درخت انجیر معابد » از احمد محمود ، و « دزد و سگ ها » و « میر امار » از نجیب محفوظ ، کوشیده شد همانندی ها و نا همانندی ها ، از دو دریچه ی شهر نشینی و سیاست ورزی به قصد تطبیق بررسی شود . پس لایه های مهّم فکری و فرهنگی و مدنیّت و سیاست دو ملّت باستانی ، با هدف نزدیک تر ساخت...