محمّد مهدی الجواهری کشاعر صادق یـریـنا حقیـقة تاریـخ العراق الحدیـث شفّافة. ذلک الرّجل الّذی اکتظّت حیـاته بالأحداث الخطیـرة المسیـطرة علی المجتمع العراق، وقع الشّاعر فی بطنها وتمرّد علیـها طیـلة عمره الطّویـل وانعکست هذه السّلطات کلّها فی قصائده المثیـرة. إنّ الجواهریّ عاش فی طفولته تحت سلطة والده العنیـفة یـرسم له ما یـریـده، ووقع منذ شبابه فی بحبوحة سلطة السّیـاسة العثمانیـّة والملکیـّة والاستعماریـّة، کما...

با پیروزی انقلاب مشروطه، روزنامه‌نگاری از انحصار دربار خارج شد و شیوة متکلف آن در انزوا قرار گرفت. به این ترتیب هم‌زمان با خارج شدن زبان به عنوان ابزار قدرت از سلطة دربار، آزادی بیان نیز دوران کوتاه درخشش خود را آغاز کرد. ده‌خدا که از بزرگ‌ترین نویسندگان و ادبای عصر خود بشمار می‌رفت، در مبارزة سیاسی به ابزار زبان و قلم توسّل جست. او گونه‌های زبانی موجود در فضای جامعه را در نثر خود معرفی کرد و در...

زبان محصول تعاملات فرهنگی است و فرهنگ­های مختلف با تولید زبان­های متفاوت، جهان را به اشکال مختلف درک می­نمایند. زبان و فرهنگ چنان درهم تنیده­اند که مطالعـۀ زبان، جدا از اجتماع و در انزوا، کاری است بس عبث و بیهوده. مطالعات مربوط به پیوند میان زبان و فرهنگ با مطالعات «مالینوفسکی» در اوایل قرن بیستم و تاکید او بر بافت موقعیت به شکلی جدی آغاز و سپس توسط «فرث» ادامه یافت. این پژوهش که در زمرۀ پژوهش­...

فرهنگ‌نویسان عرب از دیرباز درخصوص ریشه‏ و معنای کلمة «مکّه» فرضیه‌های گوناگونی را مطرح کرده‌اند که از دیدگاه تاریخی، ریشه‌شناسی و معنی‌شناسی قابل نقد و مناقشه‌ هستند. این مفروضات؛ مانند مکَّ چون زمین آبش را مکیده است یا مکاء بدان سبب که نیایش اعراب جاهلی همراه با سوت کشیدن بوده است؛ اغلب بر اساس نوعی ریشه‌شناسی عامیانه بنا شده‌اند و به دلیل نقل قول‌های مکرر از منابع اولیه، در میان پژوهشگران رواج ی...

کشف نمود برنامة آموزشی نهفته در کتاب‌های آموزش زبان انگلیسی تجاری در درک بهتر صنعت آموزش زبان انگلیسی و اهداف آن مؤثر است. در این راستا، در این مطالعة موردی، نخست متن دو مجموعه از محبوب‌ترین کتاب‌های آموزش زبان انگلیسیتجاری تدوین‌شده برای تدریس این زبان در سراسر جهان که در دزفول نیز در مدت ده سال پس از جنگ تحمیلی (1380-1370) تدریس شده، یعنی کتاب‌های «هِد وِی» و« نیو هِد وِی»، به‌صورت استقرایی مورد ...

فرهنگ‌نویسان عرب از دیرباز درخصوص ریشه‏ و معنای کلمة «مکّه» فرضیه‌های گوناگونی را مطرح کرده‌اند که از دیدگاه تاریخی، ریشه‌شناسی و معنی‌شناسی قابل نقد و مناقشه‌ هستند. این مفروضات؛ مانند مکَّ چون زمین آبش را مکیده است یا مکاء بدان سبب که نیایش اعراب جاهلی همراه با سوت کشیدن بوده است؛ اغلب بر اساس نوعی ریشه‌شناسی عامیانه بنا شده‌اند و به دلیل نقل قول‌های مکرر از منابع اولیه، در میان پژوهشگران رواج ی...

مقاله حاضر به بررسی پارادوکس و حس‌آمیزی به‌عنوان دو شیوه از شیوه‌های آشنایی‌زدایی و دو اسلوب از اسلوب‌های بیان هنری، به‌ویژه در ساحت زبان عارفانة مولانا در مثنوی پرداخته است. باید به این نکتة مهم توجه داشت که خاستگاه این دو صورت از صورخیال که در ادب عرفانی مورد استفاده واقع می‌شوند، به یکی از اصول اساسی تفکر در کلام اشعری بازمی‌گردد. یعنی همان انکار علیت و اعتقاد به سلطة مطلق ارادة خداوند بر عل...

کنسرواتیزم (محافظه‌کاری) مکتبی است که بر نابرابری انسان‌ها با یکدیگر تأکید می‌کند و آن را انگیزة اصلی سعی و کوشش آدمیان در زندگی می‌داند. در این مکتب، مالکیت همچون خانواده و مذهب اموری مقدس شمرده می‌شود. محافظه‌کاری سلطة دولت را همچون سلطة پدر می‌داند، به تعبیری می‌توان اساسی‌ترین ویژگی محافظه‌کاری را حفظ وضعیت موجود و احتیاط در نیل به وضعِ مطلوب دانست. گرچه کلیله و دمنه و مرزبان‌نامه به نمونه و...