چیستی فضیلت و چگونگی کسب آن از مباحث بنیادین اندیشه افلاطون است. وی هرچند به آموختنی بودن فضیلت قائل است با این همه در مقابل سوفسطائیان که خود را حکیم ونیز آموزگار یونانیان و آموزگار فضیلت می دانستند از آموختنی نبودن فضیلت و نیز یگانگی آن در مقابل چندگانگی فضیلت نزد سوفسطائیان سخن می گوید. افلاطون در گفتگوی جمهوری از چهار فضیلت اصلی دانایی ، شجاعت ، اعتدال ( خویشتن داری ) و عدالت نام می برد و ...

سوفسطائیان جماعتی بودند که در قرن 6 و 5 قبل از میلاد در یونان به عرصه آمدند. آنها حقیقت نظری را ضروری نمی دانستند و به آن توجهی نداشتند. هدف آنها عملی بود. آنها پیروان خود را در فن جدل و مناظره ماهر می ساختند. این جماعت به واسطه تتبع و تبحر در فنون مختلف که لازمه معلمی بود به سوفیست (دانا،ماهر) معروف شدند. آموزش آنها در زمینه خاصی محدود نمی شد و تقریبا تمام علوم آن زمان را پوشش می داد؛ ولی تاثی...

موضوع مورد بحث این رساله که در دو فصل تحت عناوین : سیاست و مابعدالطب تنظیم گردیده منازعه افلاطون و سوفسطائیان است اما مراد از آن را نقل و بازگوئی آنچه که در کتب تاریخ فلسفه دراین باب آمده است نباید تلقی نمود بلکه مقصو گزارشی تحقیقی است در حد بضاعت راقم سطور از مسئله ای اگرچه در مقطع خاصی از زمان و در یونان بروز کرده است لیکن به سبب ماهیت آن همچنان و به ویژه در دور معاصر تازه و زنده است .

چکیده: قرن پنجم پیش از میلاد برای یونان آبستن حوادث بسیاری بود، تغییر سیاست حاکم بر آتن باعث شد نوع جدیدی از آموزش برای دست یابی به مقام های بالای حکومتی به وجود آید. جوانان به این آموزش ها گرایش یافتند. زیرا این گونه تعالیم برایشان از آموزش های سنتی پیشین جذاب تر بود و آنان را به سمت مقام دلخواهشان سوق می داد. این عامل و عواملی از این دست راه را برای روی کار آمدن گروهی از اندیشمندان دوره گر...

در این رساله مثل از دیدگاه دو فیلسوف بزرگ و تأثیرگذار مورد کنکاش و بررسی قرار گرفته است. افلاطون چون در زمانی زندگی می کرد که سوفسطائیان نفوذ علمی زیادی داشتند و از طریق مغالطات خود افکار عمومی و به خصوص افکار متفکران را تخدیر کرده بودند و نگاه ابزاری بعلم را در سرلوحه کارهای خود قرارداده و جامعه را به طرف پرتگاه نسبیت گرایی علمی و اخلاقی سوق داده بودند نظریه مثل را مطرح کرد و با این اقدام فیلس...

در حالی که جامعه یونان باستان گریبان گیر عقایدی خرافی در باب حقیقت عالم و خدایان اسطوره ای و انسان وار بوده، از قرن پنجم قبل از میلاد مسیح و با ظهور اندیشمندانی که در ابتدا تلاششان تبیین امور و تغییرات عالم پیرامون بوده، دچار تحول تدریجی شد و سیر تفکر بشری به سوی رسیدن به یک اصل و منبع واحد برای هستی موجودات به پیش رفت، تا حدودی که نظرگاه بشر از امور مادی فراتر رفت و تحلیل ها از حقیقت از یک عنص...

در این رساله ضمن بیان کلیاتی در باب شکاکیت ، نگاهی به شکاکان قدیم و سوفسطائیان انداخته و پس از آن شک روشی دکارت را مورد نقادی قرار داده است ، چون او حد فاصل میان فلسفه قدیم و جدید و پدر فلسفه جدید است . در ادامه به شکاکیت هیوم پرداخته و بعد از آن به کانت و آرا او بررسی شده است . در پایا ن به نقد و بررسی مدعا و ادله شکاکان پرداخته شده است . سپس نگاهی نقادانه به بعضی از ادله آنها بررسی شده است .

هویت تحوّلی، پیوستگی درونی، وابستگی بیرونی و محدودیت‌های روشی، چهار عامل اصلی نسبیت معرفت هستند. از نظر علامه طباطبایی، نسبیت معرفت با حقیقت علم و معرفت (واقع‌نمایی) سازگار نیست و سخن نسبی‌گرایان در تحلیل نهایی به سخن سوفسطائیان و انکار علم کشیده می‌شود. ازآنجاکه علامه بر فلسفه به­مثابة ابزار گفتگوی عقلی میان همة انسان‌ها تأکید داشته و نقش برجسته‌ای برای حس در فرآیند شناخت قائل هستند، نظریة معرف...

تغییرِ بینش پژوهشگران نقطة عطفی در تغییر ادبیات، منطق حاکم بر پژوهش، و حتی نوع ریاضیاتی است که آن‌ها در پژوهش‏های خود به‌کار می‏گیرند. بنابراین، شناخت ریشه‏های نظری روش‏ها کمک مؤثری است در درک بهتر پژوهشگر دارد. نسبی‏گرایی از مفاهیمی است که ابعاد مفهومی متعددی دارد. به‏ طور کلی، دیدگاهی است در شناخت‏شناسی که الزام قطعیت را نفی، دلالت را جایگزین علیت، و دال و مدلول را جایگزین اصل علت و معلول می‏ک...

با اهمیت یافتن مباحث معرفت‌شناسی در دوره جدید، بررسی آراء و دیدگاه‌های معرفت‌شناختی سوفسطائیان نیز به عنوان یکی از تأثیرگذارترین جریانات فکری عصر طلایی یونان، اهمیتی روز افزون یافته است. در این مقاله کوشش شده با استناد به نوشته‌های افلاطون به موازات ارائه نظریات معروف‌ترین سوفسطاییان در باب معرفت، جنبه‌های انتقادی آراء آنان مورد بررسی قرار گیرد. سوفسطاییان با بسط دیدگاه‌های شک‌گرایانه هراکلیتوس...