چکیده عشق از قدیمی ترین و بحث برانگیزترین واژه هایی است که تعریفی مانع و جامع از آن نشده است. نقش عشق در تکامل روحی و معنوی انسان ها از گزاره هایی است که از دیرباز ذهن و فکر بشر را به خود مشغول داشته است. عشق از عالی ترین و بالاترین ارکان تصوّف و زیباترین حالی است که صوفی بهره مند از عشق را به سر منزل مقصود می رساند و این اصطلاح در طول تاریخ تغییرات بسیاری یافته و در باب انواع آن سخن های بسیاری...

چکیده:  رساله عبهرالعاشقین روزبهان بقلی تحقیقی مستقل در ماهیّت عشق است و ساختار آن مبتنی بر تجربه‌‌های شخصی و سلوکی و یا به بیانی دقیق‌تر شهودی شیخ با استناد به آیات و روایات در قالب زبانی ادیبانه و فاخر است.  نگاه دقیق عقلانی و تحلیل‌های ظریف و نکته‌سنجی‌های دقیق روزبهان جلوه‌ای علمی نیز به این اثر داده است. از سویی دیگر سعدی، خداوندگار غزل فارسی است و خاستگاه غزلش، عشق است. او با رویکرد ویژه ب...

رساله هایسوانح العشاق احمد غزّالی و عبهرالعاشقین روزبهان بقلی شیرازی از جمله رساله هایی هستند که به لحاظ موضوع، شیوه بیان، چگونگی به کارگیری زبان، و محتوا مشترکات زیادی دارند. خوانش همزمان و مطالعه بینامتنی این دو رساله می تواند شناخت ما را از قابلیّت های این آثار دگرگون سازد و با ویژگی های مشترک یا منفرد آنها آشنا نماید. بعد از مطالعه بینامتنیِ این دو رساله طبق نظریه ژرار ژنت، معلوم شد که عبهرالع...

نام‌پژوهی یا عنوان‌پژوهی، یعنی نقد و بررسی نام یک نوشته یا سروده، هرچند در ایران هنوز جایگاهی نیافته، میان فرنگیان و عرب‌ها پایگاه بلندی دارد و دربارۀ آن و بر بنیاد آن پژوهش‌های بسیاری انجام گرفته‌است و می‌گیرد. در این ‌گونه پژوهش‌ها، معنی نام، پیام آن و پیوند آن با متن و موضوع بررسی، و از رهگذر آن، راهی به درون متن گشوده می‌شود. با چنین نگاه و نگرشی، این پژوهش نام کتاب ارجمند روزبهان بقلی، عبه...

 از جمله رویکردهای عرفا از ابتدای تألیفات عرفانی و از زمان آمیزش فلسفه با عرفان، عشق است که در هر دو شکل زمینی و آسمانی آن در آثار عرفانی بازتاب یافته است. از اولین کتب مستقل در این زمینه که آثار پس از خود را جهت داده‏اند، «سوانح» احمد غزالی و «عبهرالعاشقین» روزبهان بقلی است. اگرچه این دو اثر بر  محور یک موضوع و در یک عصر به نگارش درآمده‏اند، در حوزۀ زبانی بسیار از هم متمایزند. در این مقاله میز...

رساله‌هایسوانح‌العشاق احمد غزّالی و عبهرالعاشقین روزبهان بقلی شیرازی از جمله رساله‌هایی هستند که به لحاظ موضوع، شیوه بیان، چگونگی به‌کارگیری زبان، و محتوا مشترکات زیادی دارند. خوانش همزمان و مطالعه بینامتنی این دو رساله می‌تواند شناخت ما را از قابلیّت‌های این آثار دگرگون سازد و با ویژگی‌های مشترک یا منفرد آنها آشنا نماید. بعد از مطالعه بینامتنیِ این دو رساله طبق نظریه ژرار ژنت، معلوم شد که عبهرالع...

عبهرالعاشقین سرشار از صور­­خیال است. ذهن پویای روزبهان موجب شده است گاه سلسله­ای از تشبیهات به­هم­پیوسته در این اثر مشاهده شود که در این مقاله با الهام از نظریة «استعارة مفهومی» در قالب طرحی با عنوان «تشبیه حوزه­ای» بررسی می­شوند. در تشبیه حوزه­ای، عناصر و لوازم یک مجموعه در تطابق با عناصر و لوازم مجموعه­ای دیگر قرارمی­گیرد؛ یعنی یک تشبیه به‌عنوان تشبیه اصلی در رأس است و تشبیهات دیگر که همان اج...

مقاله حاضر ضمن اشاره ای گذرا به محتوا و درونمایه عبهرالعاشقین نوشته روزبهان بقلی شیرازی (522ـ606) بر آن است که در گام نخست به تصویرپردازی و ساختارهای تصویری روزبهان در این اثر عرفانی بپردازد، سپس نقش این تصاویر و شگرد های بلاغی را در بازنمایی اندیشه و ذهنیات روزبهان، و نیز نحوه ارتباط میان آنها را مورد بررسی قرار دهد. حاصل این پژوهش آن است که با توجه به ذهنیت استعاره گرای روزبهان، «قطب استعاری ...

روزبهان از عارفان بنام قرن ششم هجری است که در سال 522 هجری قمری در شهر فسا از توابع شیراز چشم به جهان گشود. مکتب وی در عرفان و تصوف، مبتنی است بر عشق صوفیانه. مهم ترین اثر وی در باب عشق، کتاب عبهرالعاشقین است. از وی بالغ بر شصت اثر به جا مانده اما برخی از آثار او به دلیل عدم اقبال نویسندگان و کتابت کاتبان از بین رفته است. از آثار باقی مانده و مهم وی، می توان به عبهرالعاشقین، شرح شطحیات، عرایس ا...

مقالة حاضر ضمن اشاره ای گذرا به محتوا و درونمایة عبهرالعاشقین نوشتة روزبهان بقلی شیرازی (522ـ606) بر آن است که در گام نخست به تصویرپردازی و ساختارهای تصویری روزبهان در این اثر عرفانی بپردازد، سپس نقش این تصاویر و شگرد های بلاغی را در بازنمایی اندیشه و ذهنیات روزبهان، و نیز نحوة ارتباط میان آنها را مورد بررسی قرار دهد. حاصل این پژوهش آن است که با توجه به ذهنیت استعاره گرای روزبهان، «قطب استعاری ...