یوسف السباعی از جمله نویسندگانی است که تقریبا در انواع ادبی دست به قلم داشته، از این جهت می تواند انتخاب مناسبی برای این منظور باشد. او در کارنامه کاری خود رمان بلند اجتماعی، رمان، داستان بلند، داستان کوتاه، فابل،نمایش نامه دارد که به وجه مسلم، نوع روایت هرکدام متفاوت خواهد بود. اما با توجه به حجم بالای آثار او، قطعاً بررسی همه آثار این نویسنده در این مقدمه کوتاه نخواهد گنجید. در این جستار، تنها...

قصّه پردازی از سنت های رایج و ریشه دار در ادبیات همۀ ملل و به ویژه در ادبیات فارسی است. در این فن، قصه پرداز با دخل و تصرف در قصه های کهن، روایتی نو پدید می آورد که عصارۀ نگرش او و پیشینیان را با خود دارد. بر این اساس، در طول زمان، روایت های متنوعی شکل می گیرد که هر یک برپایۀ دستکاری های قصه پرداز و میزان هنرمندی او می تواند با ریشه ها و نمونه های پیشین، مشابه یا متفاوت باشد. مطالعه در ساختار رو...

بحث در مورد فرشتگان با توجه به تأکید فراوان قرآن و روایات اسلامی و شعر فارسی به ویژه ادبیات عرفانی ، از اهمیت به سزایی بر خوردار است . در این پژوهش سعی بر این است که مقایسه ای میان جایگاه فرشتگان در قرآن و روایات اسلامی با جایگاه آنان در ادبیات عرفانی صورت گیرد . به همین منظور اشعار سرآمد ترین شاعران عرفانی ، یعنی سنایی، عطار و مولوی مورد بررسی قرار گرفته و شعرهایی که در آن از فرشتگان مقرب الهی...

موضوع فرشتگان، که در قرآن کریم بارها مطرح و ایمان به آن برای هر مسلمانی واجب شمرده شده، در نهج البلاغه شریف هم مورد تأکید ویژه ای قرار گرفته است و حضرت علی × به این موجودات الهی توجه ویژه ای کرده اند. در این تحقیق ـ به کوتاهی ـ مفهوم و جایگاه فرشتگان از نظر دین اسلام و قرآن کریم مشخص شده است. آن گاه از منظر نهج البلاغه به چگونگی خلقت، پیدایش، صورت و شکل، صفات و ویژگی های فرشتگان و امکان دیده شد...

آن‌چه در این مقاله آمده است، بیان اجمالی داستان آفرینش آدم، صدور فرمان خداوند به فرشتگان برای آوردن مُشتی خاک از زمین است و این که از میان این فرشتگان تنها عزرائیل موفّق می‌شود با اغفال زمین، مشتی خاک برگیرد و فرمان الاهی را اجرا کند. این داستان که در دفتر پنجم مثنوی و مرصادالعباد نجم رازی آمده است، برای بیان دو هدف متفاوت است: مولانا نخست از مسأله خیر و شرّ سخن می‌گوید و نتیجه می‌گیرد که امتناع...

فرشتگان و ملائکه ی مقرّب، جزو مسائل و باورهایی است که در ادیان مختلف به آن ها پرداخته شده است. اعتقاد به وجود این موجودات مانند بسیاری از مسائل اسرائیلی دیگر که از گذرگاه های مختلف وارد دین اسلام شده اند، در این دین آسمانی نفوذ پیدا کرده و به تبع آن وارد متون عرفانی و ادبی زبان فارسی شده است. و سالیان درازی است که دست مایه ی مضمون آفرینی برای شاعران فارسی زبان قرار گرفته و از آن ها مضامین بکر و ...

زبان های کهن ایرانی، سروش و در عربی ملک و هاتف گفته می شود، موجودی لطیف و نامرئی است که در غالب ادیان وصف آن آمده است. در فرهنگ اسلامی هم فرشتگان دسته ای از مخلوقات پروردگار هستند که هر گروه از آنها طبق برنامه و نظم خاصی به انجام وظایف خود مشغول اند. آنها موجوداتی غیر مادی هستند و قادرند خود را به شکل های مختلف در آورند و به همه ی منافذ، حتی جوف انسان، راه یابند. نفوس ناطقه اگر صاف و خالص باشن...