جهاد در اسلام عنوان رساله حاضر است، پژوهشی در محور جهاد و اقسام جهاد که یکی از فرایض مهم مکتب اسلام است به بحث و بررسی پیرامون آن پرداخته و مباحث مهم آن را در پنج فصل تحقیق و تنظیم کرده ایم. فصل اول کلیات جهاد که عبارتند از تعریف لغوی و اصطلاحی جهاد، اقسام جهاد، جهاد ابتدائی، جهاد دفاعی، جهاد با تجاوزگران داخلی و بغات و .... و بیان اینکه حق و باطل همیشه به عنوان دو خط متضاد در مقابل هم قرار داش...

در میان دیدگاه‌ها درباره خلافت و امامت به‌عنوان یکی از چالشی‌ترین مسائل اسلام، آرای شاه ولی‌الله دهلوی، یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان مسلمان اهل تسنن شبه قاره هند، به‌دلیل نوآوری‌های خاصی که دارد، از جایگاه خاصی برخوردار است. دهلوی در زمینه خلافت و امامت با ارائه تعریفی جدید آن‌را واجب کفایی دانسته‌ و سپس همسو با امامیه، البته با دلایلی دیگر، خلافت و امامت را جزو اصول دین بر‌می‌شمارد. با این حا...

شهادت به عنوان یکی از ادلّه اثبات دعوی مورد قبول نظام های حقوقی از جمله اسلام قرار گرفته است. تحمّل و ادای شهادت از نظر اکثر فقهای امامیه و حنفیه واجب کفایی است و فقط در مواردی خاص، واجب عینی است.در فقه امامیه و حنفیه، برای شهادت و شهود شرایطی را از قبیل بلوغ و عقل و عدالت و ..... بیان نموده اندکه در صورت فقدان یکی از این شروط، شهادت پذیرفته نمی شود. اگر شهود شهادت دروغ دهند، به عقیده امامیه و حن...

از سرپرستی کودکان و نظارت بر تربیت آنان تا رسیدن به زمان بلوغ با عنوان حضانت در فقه امامیه یاد می­شود. در پژوهش حاضر که به صورت توصیفی تحلیلی انجام پذیرفته، با نقد و بررسی دیدگاه­های مختلف فقها چنین به دست آمده که حضانت کودک، به ترتیب اولویت بر والدین واجب کفایی است و ذکر سن و زمان خاص در برخی از روایات، ناظر به انحصار سرپرستی کودک به یکی از والدین و الزام او نیست، به گونه­ای که امکان جابجایی ح...

صدرا کلام را علمی می‌داند که درباره ذات، صفات و افعال الهی، کیفیت معاد، انبیای الهی و کتب سخن می‌گوید و وظیفه آن علاوه بر تبیین این امور، اثبات و دفاع از آنهاست. فراگیری مباحثی از این علم بر همگان واجب عینی و فراگیری بخش‌های دیگری از آن واجب کفایی است. وی دلایل و شبهات درون دینی ناظر به ناروایی اشتغال به علم کلام را پاسخ داده است. او ضمن مقایسه متکلمان با دیگر مراتب متدینان (عوام، فیلسوفان و عا...

چکیده یکی از مباحثی که دانشمندان علم اصول از دیرباز به بحث و برّرسی آن پرداخته اند، بحث از «واجب» و تقسیمات آن است. واجب در اصطلاح یکی از احکام تکلیفی است که قانون گذار الزاماً انجام متعلّق آن را از مکلّف خواسته است. از آن جا که تا به امروز در ارتباط با تقسیمات واجب هیچ تحقیق مستقلّی صورت نگرفته است، ما در صدد آن برآمدیم که در این رساله تقسیمات مختلف واجب را به نحوی کاملاً منسجم و مستقلّ مورد بحث و ب...

یکی از موضوعات پزشکی که به لحاظ جواز یا عدم جواز شرعی آن به علم فقه ارتباط دارد، تشریح جسد میت برای آموزش های پزشکی است. از نظر فقه اسلامی به طور کلی تعلیم و تعلم علوم و فنون، از جمله علوم پزشکی، واجب کفایی است. امروزه، مسأله ی تشریح جسد میت هم از مقدمات علم طب محسوب می شود که آن هم از باب مقدمه ی واجب، واجب است؛ اما از نظر اسلام، فرد مسلمانی که فوت نموده مانند فرد زنده قابل احترام بوده و بی اح...

در فقه اسلامی پزشک امین جامعه است. بر پزشک، رسیدگی به حال بیمار، واجب شرعی و بر بیمار مراجعه به پزشک به از حیث وجوب عقلی و شرعی دفع ضرر از آدمی و از جمله مضمون آیه «و لاتلقوا بایدیکم الی التهلکه» واجب می‌باشد. از این‌رو پزشکی که در قوانین موضوعه تنها به عنوان یک حق شناخته می‌شود در اسلام نوعی واجب کفایی بوده و نظرات فقهی و حقوقی کثیری را در باب تکلیف پزشکان سبب‌ساز گردیده است. گاهی اتفاق می‌افت...

امامت یکی از جنجالی‌ترین موضوعات در تاریخ اسلام و از اختلاف برانگیزترین مسایل و سبب شکل‌گیری بسیاری از فرق و مذاهب اسلامی قلمداد شده است. جستار پیش رو بر آن است تا ابعاد و جوانب این موضوع را از منظر اشاعره، یکی از مهم‌ترین مکاتب کلامی اسلامی، بررسی نماید. روی آورد اشاعره به امامت روی آوردی فرع انگارانه و نه اعتقادی است. در نظر آنان امامت فعلی از افعال مکلفان به شمار می آید و به سبب پیروی از گ...

تعابیر اصولیان دربارۀ ماهیت قرینۀ مناسبت مختلف است. ایشان، درنهایت، آن را نوعی قرینۀ عرفی می‌شمارند. باوجود این، همواره فهم عرفیِ عام ملاک نیست؛ بلکه قرینیت قرینه در مواردی به فهم عرف متشرعه وابسته است. اصولیان از قرینۀ مناسبت در اثبات مفهوم برای وصف و در بحث از مشتق و نیز در رفع اجمال دلیل و تعیین کفایی بودن واجب سود جسته‌اند. چنان‌که برای اثبات تعدد مطلوب، اثبات جریان استصحاب، ترجیح أحد المتزا...