چکیده: حکومت صفوی اگر چه تداعی کننده قبایل قزلباش است، اما در گستره جغرافیایی این حکومت اقوام و قبایل گوناگونی سکونت داشتند که هر کدام با توجه به اوضاع و احوال زمان و وضعیت داخلی خود در پیشبرد سیاست های صفویان نقش فعالی ایفا کردند. این اقوام برای دولت صفویه از اهمیت والایی برخوردار بودند. از جمله این اقوام می توان به قوم کرد اشاره نمود که از همان آغاز حکومت صفویان تا پایان یا به عبارتی سقوط ای...

تاریخ نگری و تاریخ نگاریِ مورخین عصر صفوی، بر بنیان اصولی پایه گرفته است که، در کمتر دوره ای از دوره های تاریخ نگاری در ایران، با چنین بسط و گسترشی در این زمینه مواجه می شویم، در حقیقت در آثار مورخان این دوره، برخی مولفه هایِ مقبولیت بخش و مشروعیت ساز وجود دارد که، این اصول متمایز را، شکل داده است. از جملۀ این مورخان می توان، به عبدی بیک شیرازی، مورخ صاحب سبک و نویسندۀ تکمله الاخبار، اشاره داشت، ...

در آغاز عهد صفوی، برخی از دانشمندان و ادیبان به دلایل مختلف از ایران به هندوستان، عثمانی و دیگر سرزمین های مجاور مهاجرت کردند. مهاجرت آن ها، حیات فرهنگی آن دوران را تحت تأثیر قرار داد. پژوهندگان در پی آنند که دریابند این مهاجرت چه علل و نتایجی داشت. در این مقاله، آثار دو تن از مهاجران ، معین الدین محمد و عمادالدین محمود، معروف به دهدار بررسی شده است. مطالعه ی موردی این دو شخصیت می تواند بر حیات...

شناخت درست حکومتهای محلی عامل مهمی در شناخت تحولات سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی ایران در مقاطع مختلف می باشد . هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی سیستان در دوره صفویه است. در دوره صفوی ، سیستان شاهد فراز و فرودهای فراوان بوده است .قدرت یافتن صفویان در آذربایجان و تسلط بر ایران پیامدهای زیادی را در بر داشت. یکی از این نتایج احیای قدرت ملوک مهربانی سیستان بود . طی این دوره، سیستا...

نقوش حیوانی در تزئینات وابسته به معماری منطقه کرمان از صفویان تا پایان قاجاریان دارای غنای تصویری بسیار بالایی بوده و از ساختار ویژه ای در طراحی تبعیت می کنند . به نظر می رسد این نقوش در این بناها بیشتر با جنبه تزئینی بکار رفته باشند . تلفیق نقوش حیوانی و گیاهی چنان زیبایی را بوجود آورده است که بررسی چگونگی دستیابی به این درجه از زیبایی در تزئینات امری است که مورد توجه قرار می گیرد . نتایج بد...

دورة صفویه به دلیل اتخاذ روی کردهای مشخص در حوزۀ سیاست و مذهب، دوران حضور پررنگ سادات است. این حضور سادات را می توان در قالب مناصب اختصاصی و غیراختصاصی پی گیری کرد. در پژوهش های صفویه شناسی، کلانتری از مناصب غیراختصاصی است. بررسی ها نشان می دهند حضور سادات در این منصب فراگیرتر از دیگر شغل های غیراختصاصی آن هاست. حتی گاهی وراثت نیز در این پدیده دیده شده است. در این پژوهش با تحلیل های آماری و تبی...

با تشکیل دولت صفویه به سال 907 هجری قمری، ایران وارد مرحله تازه‏ای از سیاست جهانی شد. وجود دشمن مشترک ایران و دولتهای مسیحی، اروپا را وارد سیاست خاصّی کرد. پیشروی عثمانیها در اروپا، آنان را وادار ساخت تا با صفویان که دنبال متحدانی علیه عثمانی می‏گشتند در یک جبهه واحد قرار دهد. حضور ارامنه در این میان، کفه ترازو را به نفع سیاست ایران تغییر می‏داد. در واقع می‏توان گفت وجود دولتهای مسیحی از یک طرف ...

با تأسیس سلسله صفوی در سال 709 قمری، عثمانیها آن را به عنوان رقیبی تلقی کردند که موجودیت آنان را تهدید میکرد و بیش از دو سده حاکمیت صفویه، بین آنها کشمکش دامنه داری ایجاد کرد که پی آمدهای ناگواری را برای دنیای اسلام به بار آورد. امپراتوری عثمانی، دشمن مشترک و خطرناک ایران و اروپا محسوب میشد و هم دردی بین آنان، عاملی برای پیدایش این اندیشه گردید که هم گرایی میان ایران و اروپا و جنگهای های صفویان...

هدف این مقاله بررسی و تحلیل زمینه­ها و علل شورش و پناهندگی اُلامه تکلو به دولت عثمانی و تأثیری است که این پناهندگی­ در روابط دولت صفوی با عثمانیان داشت. یافته­های پژوهش نشان می دهد که این شورش که از سنخ کشمکش های نخبگان بر سر قدرت سیاسی بود، در سال 937 ه.ق، در ایالت آذربایجان به وقوع پیوست و با حمله ی اُلامه تکلو به دارالسلطنه ی تبریز و غارت آنجا آغاز شد. پس از آن، اُلامه چون نتوانست نیروی لازم بر...