چکیده مقالة حاضر با هدف ترسیم الگویِ ماهیت انقلاب های اجتماعی از نگاه امیرمؤمنان علی (ع) به تبیین سیر وقوع انقلاب های اجتماعی در دو ساحتِ عامل واقعی (ارادة الهی) و عوامل عَرَضی (اسباب) می پردازد. در ترسیم این الگو سعی بر آن است تا با بررسی جایگاه خداوند (عامل واقعی) و نخبگان و مردم (عوامل عَرَضی)، در شکل گیری انقلاب، به این پرسش ها پاسخ داده شود: نخست این که، علل وقوع انقلاب های اجتماعی چیست و دوم ای...

امروزه انقلاب ها دیگر به عنوان پدیده های نادر تاریخی محسوب نمی شوند. زنجیره ای از انقلاب های سیاسی تاکنون جهان را در نوردیده است که آخرین آن انقلاب در کشورهای عربی در سال 2011 بوده است. علل متعددی در وقوع این انقلابها موثر بوده است. این مقاله با هدف بررسی علل اجتماعی انقلاب ها و به طور مشخص  تاثیر فرایند توسعه اقتصادی و اجتماعی(نوسازی)  بر انقلاب ها به نگارش در آمده است و سوال اصلی آن ناظر به ه...

انقلابات معمولا آثار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مهمی در کشوری که در آن واقع شده اند، در منطقه مربوطه و حتی در سطح جهانی می گذارند. انقلاب اسلامی به عنوان انقلابی شگفت انگیز و بزرگ اجتماعی، نتایج بسیاری در سطح داخلی و منطقه ای و جهانی گذاشته است. یکی از نتایج انقلاب اسلامی اثری است که در نظریه پردازی های انقلاب گذاشته است. در این مقاله اثر انقلاب اسلامی در نظریه های مربوط به علل وقوع انقلا...

پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جدید در ایران، نزد حاکمان عراق دو گونه تلقی به وجود آورد؛ تلقی نخست ناظر بر سقوط حکومت پهلوی بود؛ بر این اساس تصمیم‏گیران سیاسی- نظامی دولت عراق وقوع انقلاب در ایران را به منزله ی فرصت ‏پنداشتند. اصلی‏ترین دلیل چنین برداشتی تحلیل رفتن قدرت سیاسی، نظامی و اقتصادی ایران در پی وقوع انقلاب ـ به عنوان پیامد طبیعی هر انقلابی ـ بود. دیدگاه دوم به استقرار نظام جدید ن...

پیش‏بینی تأثیرات انقلاب اسلامی ایران بر خاورمیانه دکتر ابراهیم برزگر تاریخ دریافت: 28/07/1387 تاریخ پذیرش: 04/09/1387 چکیده محقق در یک «مطالعه موردی» می کوشد تا مباحث نظری و ماهیت متفاوت پیش‏بینی در پدیده های انسانی و پدیده های طبیعی در انقلاب اسلامی ایران و بازتاب آن را بررسی کند. وی ضمن جدایی دو مقولۀ پیش‏بینی و پیش‏گویی، خطوط افتراق آن را در عرصه های علوم دقیقه و علوم انسانی بر...

انقلاب­های رنگی یا مخملین به براندازی نرم و بدون خشونتی گفته می­شود، که پس از فروپاشی شوروی خاصه در کشورهای تازه استقلال یافته آن، وارد ادبیات سیاسی شد. وقوع انقلاب­های مخملی با حمایت غرب و آمریکا درکشورهایی نظیر گرجستان (انقلاب گل زرد (2003م)، اوکراین (انقلاب نارنجی2004 م)، و قرقیزستان (انقلاب لاله­ای 2005 م) سبب تغییراتی در معادلات منطقه شد که جمهوری اسلامی ایران را نیز تحت تأثیر قرار داد که ...

انقلابات معمولا آثار سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مهمی در کشوری که در آن واقع شده اند، در منطقه مربوطه و حتی در سطح جهانی می گذارند. انقلاب اسلامی به عنوان انقلابی شگفت انگیز و بزرگ اجتماعی، نتایج بسیاری در سطح داخلی و منطقه ای و جهانی گذاشته است. یکی از نتایج انقلاب اسلامی اثری است که در نظریه پردازی های انقلاب گذاشته است. در این مقاله اثر انقلاب اسلامی در نظریه های مربوط به علل وقوع انقلا...

با وجود عوامل مشترک در وقوع انقلاب‌ها، به‌منزلة پدیده‌های اجتماعی، تفاوت­های درخور مطالعه‌ای نیز دیده می‌شود. با توجه به اهمیت انقلاب اسلامی ایران و انقلاب  مصر برای منطقة خاورمیانه، هدف مقالة حاضر مقایسة عوامل وقوع، پیروزی یا شکست انقلاب‌های ایران و مصر، براساس نظریۀ جان فورن دربارة انقلاب‌های کشورهای جهان‌سوم، است. پس از طرح مباحث نظری، براساس تعریف پناهی از انقلاب و نظریة فورن، سه‌پرسش مقایس...