مفهوم "ولایت" از اساسی ترین مفاهیم اعتقادی صوفیه و تشیع است، از همان ابتدای شکل گیری تصوف در قرن اول به تدریج این مفهوم وارد تصوف اسلامی شد و در قرن سوم توسط حکیم ترمذی پایه های ایدئولوژیک آن شکل گرفت. به مرور زمان این اندیشه توسط نویسندگان و شاعران عارف تکامل و بسط پیدا کرد، تا اینکه در مثنوی مولوی ساختاری منسجم پیدا کرد. از دیدگاه عرفان اسلامی ولایت مقامی اکتسابی است که سالک پس از پیمودن مس...

دموکراسی و ارکان آن از لحاظ مبانی نظری دارای وجوه افتراق و تشابهی با نظام ولایت فقیه از دیدگاه برخی از قائلان به نظریات نصب و نخب است، زیرا به طور طبیعی مقتضیات ذاتی نظام ولایت فقیه به عنوان نظام مقید به مکتب اسلامی با نظام های دموکراسی عرفی یا مقید به حقوق بشر تفاوت خواهد داشت. ضرورت این بحث به این دلیل است که برخی فقهای قائل به نصب و نخب در طول سیر علمی خویش دچار تغییر عقیده شده و در نظریات خ...

نظام جمهوری اسلامی ایران از ابتدای پیدایش خود تا کنون همواره میان دو وزنه اسلامی و ملی در نوسان بوده است به طوریکه هم می توان خواست ها، اهداف و اصول ملی آن را شناسایی کرد و هم می توان اهداف و آرمان های فراملی، فراسرزمینی، عقیدتی و ایدئولوژیکی آن را نشان داد. بخش فراملی و فراسرزمینی اهداف جمهوری اسلامی پیوندی ناگسستنی با ایدئولوژی موجود در نظام سیاسی و ساختار فرهنگی و اجتماعی آن دارد. پژوهش حاضر...

دموکراسی و ارکان آن از لحاظ مبانی نظری دارای وجوه افتراق و تشابهی با نظام ولایت فقیه از دیدگاه برخی از قائلان به نظریات نصب و نخب است، زیرا به‌طور طبیعی مقتضیات ذاتی نظام ولایت فقیه به‌عنوان نظام مقید به مکتب اسلامی با نظام‌های دموکراسی عرفی یا مقید به حقوق بشر تفاوت خواهد داشت. ضرورت این بحث به این دلیل است که برخی فقهای قائل به نصب و نخب در طول سیر علمی خویش دچار تغییر عقیده شده و در نظریات خ...

با تاثیر پذیری از نگرش منظومه­ای و دیالکتیک و هم وقوعی اتصال در عین تمایز اجزا و با محوریت هسته­ای اندیشه امام راحل، به تبیین نظری انقلاب اسلامی پرداخته شده و بر این اساس به دو چالش عمده فقدان نگرش منظومه­ای در اداره کشور و عدم مدیریت فقهی از یک سو و فقدان انبساط متناظر در نظم منطقی ـ رسمی، از سوی دیگر اشاره شده است. ادعای محوری این مقاله آن است که ساخت رسمی سیاسی در سطح کلان مرتیط، تناسب چندان...

پژوهش حاضر با استفاده از روش هرمنوتیک زمینه‌گرای اسکینر در صدد است بعضی از زوایای آشکار و پنهان اندیشه سیاسی مطهری را حول محور دو مؤلفه حکومت و آزادی، مورد بررسی قرار دهد. تحقیق پیش‌رو، با قرار دادن متن درون زمینه‌‌های عملی و ایدئولوژیک، در کنار گفته‌ها، به ناگفته‌های قصد شده از سوی مؤلف نیز توجه می‌نماید. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اندیشه سیاسی مطهری درباره مسأله حکومت و آزادی، دو مرحله مت...

مشروعیت مناصب و مسئولیت‏ها در نظام جمهوری اسلامی ایران از ولی‏فقیه جامع‏الشرایط است. بااین‏حال، آیا ولایت از سوی فقیه به کارگزاران تفویض می شود و مدیریت ها ولایی می شوند یا خیر؟ دراین‏میان، دو فرض اساسی وجود دارد: اول آنکه، ولایت از سوی فقیه تفویض می شود و مدیریت ها از جنس ولایت هستند. این فرض عمدتاً بر این مبتنی است که مسئولیت ها، امانت‏های الهی اند که باید به اهلش واگذار شوند و شرایط اهلیت، لز...

در اواخر قرن بیستم دو حادثه مهم و تاریخی در جهان اتفاق افتاد که این دو حادثه منشأ تحولات بسیار شگرف و عظیمی گردیده است: 1-ظهور انقلاب اسلامی ایران و استقرار حکومتی مستقل با ماهیتی جدید. 2-فروپاشی یکی از دو ابرقدرت جهانی در جهان دو قطبی که از بعد از جنگ جهانی دوم بر جهان سیطره کامل داشتند یعنی اتحاد جماهیر شوروی. با فروپاشی ابرقدرت اتحاد جماهیر شوروی رقیب سرسخت 50 ساله ابر قدرت دیگر یعنی ایالات ...

چکیده ندارد.

با توجه به مطالبی که گذشت می‏توان به این جمع‏بندی مختصر رسید که فقهای معاصر شیعه با مفروض گرفتن مبانی کلامی خود در بحث از ولایت و آزادی با رویکرد اصولی ـ فقهی دیدگاههای خود درباره ولایت فقیه را بیان نموده‏اند. سؤال اساسی که مطرح می‏شود این است که آیا قاعده لطف و دلیل حکمت که ولایت پیامبر و امام معصوم را ثابت می‏کرد، به دوران غیبت نیز منتقل شده است؟ پاسخ فقهای شیعه به این سؤال، عمدتا این بود که ...