چکیده    گرچه پیدایش صورتگرایی، ریشه در آثار متفکران قدیمی دارد اما این نوع نقد، به عنوان یک مکتب مستقل، در عرصه پژوهش ادبی روسی و در دهه دوم قرن بیستم ظهور کرد. « ویکتور شکلوفسکی» با انتشار کتاب «رستاخیز واژه » در سال 1914م، نخستین گام را در این زمینه برداشت. این مکتب علیه رمانتیسم ظهور پیدا کرد و کشف راز «ادبیت» یک اثر از بارزترین ویژگی­های آن است. صورتگرایان توجه خود را در درجه اوّل به خود مت...

‏آنچه که باعث شده است شعر معاصر عرب، بیش از شعر معاصر ایران در جهان دارای مخاطب باشد را می توان در چند مورد خلاصه کرد: ‏مهم ترین عامل که ممکن است در ژرف ساخت شعر همه شاعران معاصر عرب باشد، تراژدی فلسطین است. شاعران معاصر عرب با درک درستی از مسئله فلسطین توانستند مفهوم دقیق مبارزه با امپریالیسم سرمایه داری را درک کنند و معادلات استعمار گرانه را در طرح نظام های مختلف دریابند. روشنفکران عرب درحقی...

چکیده از گریزگاه­های ادبا در بیان دیدگاه­های سیاسی، اجتماعی و اخلاقی، خلق داستان­هایی با شخصیت­های حیوانی است که هر کدام از آن حیوانات نماینده و نماد قشر خاصی از جامعه و دارای خصوصیات اخلاقی و رفتاری هستند که به شاعر در شخصیت­پردازی داستان­ها و رسیدن به اهدافش کمک می­کنند. این داستان­ها که در ادبیات فارسی افسانه­ی تمثیلی نامیده می شود، در اشعار احمد مطر شاعر منتقد معاصر جهان عرب حضور گسترده­ای ...

تعهد، نماد نوعی همبستگی و پیوند میان ادب وادیب با فرهنگ و جامعه است. خصیصه ای که ریشه در رویکرد و باور اعتقادی افراد دارد و در مباحث نقد ادبی جدید از جایگاهی ویژه برخوردار است. گرچه مصادیق آن در ادب عربی قدیم بس فزون است؛ ولی در ادبیات معاصر و نقد آثار شاعران معاصر، همواره مورد توجه پژوهشگران می باشد. در این رساله با عنایت به جایگاه شعری دو شاعر فلسطینی یعنی ابراهیم طوقان و فدوی طوقان، آن بخش ...

چکیده       امروزه، شعر معاصر عرب چهرة جدیدی از خود به جهانیان عرضه کرده است. از نظر ساختاری علاوه بر قالب شکنی- که یکی دو دهة بعد از شعر فارسی رخ داد- نحوة کاربرد تعابیر و واژگان، وسعت خیال، مهارت شعرای عرب در تصویر آفرینی و مسائلی از این دست، شعر معاصر عرب را به کلی متفاوت از گذشته خویش کرده است. از نظر محتوایی نیز شعر معاصر عرب چهرة جدیدی به خود گرفته است؛ علاوه بر توصیفات طبیعی و عاشقانه س...

چکیده : از جمله تحولات اساسی که شاعران معاصر عرب از نیمه اول قرن بیستم در روند شعر سرائی خود بوجود آوردند، استفاده از شخصیتهای تاریخی ( ادبی، دینی و سیاسی) در اشعارشان بوده است. که خفقان سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه عرب، از جمله عوامل گرایش این شعرا به بکار گیری اینگونه شخصیتها به شمار می آید؛ چرا که شاعر معاصر می خواست با پنهان شدن در پشت این شخصیتها ، ضمن رساندن سخن خود به گوش جامعه، خود...

اهمیت علم سبک شناسی در بررسی زیبایی شناسی متون و میزان روابط با آثار ادبی جدید و قدیم شناخته می شود. ناقد از طریق شناخت این علم، به کشف زیبایی های درون متن و احساس و عواطف صاحب متن پی می برد. سبک شناسی غالباً با بررسی سه سطح لغوی، ادبی و فکری به تحلیل متون می پردازد. پیشینه ی این علم، به تلاش های بی وفقه ی محققان قدیمی از جمله ارسطو بازمی گردد که نظریه های او، اساس این علم به شمار می رود.

احمدعبدالمعطی حجازی درسال 1935م در مصر متولد شد. وی یکی از شاعران پیشگام ونو آور معاصرعربی است و در حوزه ی نقد نیز فعالیت داشته است و در این خصوص چندین مقاله از خود بر جای گذاشته است و مجموعه ی اشعارش درچندین دیوان گرد آمده اندکه عبارتند از: «اوراس»، «لم یبق الاالاعتراف»، «مرثیه العمرالجمیل»، «کائنات مملکه اللیل»و«اشجار الاسمنت». وی شاعری است که تقریبا در همه ی زمینه های شعری دستی توانا داشته ا...

چکیده از گریزگاه­های ادبا در بیان دیدگاه­های سیاسی، اجتماعی و اخلاقی، خلق داستان­هایی با شخصیت­های حیوانی است که هر کدام از آن حیوانات نماینده و نماد قشر خاصی از جامعه و دارای خصوصیات اخلاقی و رفتاری هستند که به شاعر در شخصیت­پردازی داستان­ها و رسیدن به اهدافش کمک می­کنند. این داستان­ها که در ادبیات فارسی افسانه­ی تمثیلی نامیده می شود، در اشعار احمد مطر شاعر منتقد معاصر جهان عرب حضور گسترده­ای ...

زبان نمادین و اسطوره ای، در شعر معاصر جایگاهی درخور یافته است. اسطوره ها در هر سرزمینی بخشی از هویت، تمدن و فرهنگ آن سرزمین به شمار می روند و شاعران با بهره گیری از آنها، افزون بر اینکه شعر خود را هنرمندانه تر می سرایند، می توانند دغدغه ها، دل مشغولی ها و خواسته های خود را از طریق آنها با زبانی غیرمستقیم به جامعه منتقل کنند. شاعران معاصر ایرانی و جهان عرب نیز از به کارگیری اسطوره ها غافل نبوده ...