نهاد تعلیم و تربیت یکی از نهادهای گسترده و مهم اجتماعی و برجسته ترین هدف تشکیل آن، پرورش و آماده سازی نسل جوان برای ورود به اجتماع و پذیرش نقش های گوناگون است؛ از این رو شناخت روابط درست میان عناصر اصلی این نهاد، یعنی شاگرد و استاد می تواند یاری گر آن در رسیدن به اهداف خود باشد. خداوند متعال در آیاتی از سورۀ مبارکۀ کهف، داستان «جست وجوی مراد» توسط حضرت موسی(ع) (پیامبر اولوالعزم الهی) و یافتن اس...

همان گونه که در متون تاریخی فارسی می توان آثاری را یافت که دارای ارزشادبی در خور نگرشی است، در متون ادبی نیز، آثاری وجود دارد که نادیدهگرفتن وجه و صبغه تاریخی آ ن ها دشوار است . گذشته از آن خلق یک اثر ادبیخود رویدادی تاریخی است و برخی از آثار ادبی به شیوه های گوناگون با تاریخپیوند دارند . قابوس نامه امیر عنصرالمعالی از این دست آثار است . نویسند ۀ اثر ،خود یک حکومتگر است و به یکی از سلسله های حک...

قتل‎های شرافتی یکی از واقعیت های اجتماعی است که از گذشتۀ دور وجود داشته و تا به امروز به حیات خود ادامه‎داده‎است. قتل های شرافتی یا ناموسی در مواردی نظیر روابط عاشقانۀ غیرمتعارف، خیانت به همسر، زنا، فرار از خانه، ازدست‎رفتن بکارت و نمونه های مشابه که اعمال و رفتارهای ضد ناموسی ـ ‎بی‎عفتی، بدنامی و فضاحت ‎ـ تلقی می‎شوند، رخ‎می‎دهند. در وقوع این پدیده مسلّماً علل و عوامل گوناگونی همچون آداب و رسوم،...

تربیت و تعلیم از مسایل بنیادی و ریشه ای جوامع بشری در هر زمینه ای است و نابجا نخواهد بود که اگر از آن تعبیر به پی ساختمان جامعه ی بشری نماییم و در عرصه ی نگارگری نیز ، این مسئله از اهمیتی قابل توجه برخوردار می باشد . با نظری بر ثمره ی کار نگارگران ـ چه در گذشته و چه در حال ـ بی تردید از اولین نکاتی که در اذهان شکل خواهد پذیرفت ، این است که ، نتایج حاصل ( آثار هنرمندان ) ، ثمر ه ی کوشش های بسی...

این پژوهش بررسی انعکاس ادبیات و هویّت قوم ترکمن و تأثیر و تأثر اجتماعی آنان در ادبیات فارسی دوره ی معاصر است. در این پژوهش آثاری بررسی شده اند که یا درباره ی قوم ترکمن هستند یا به حیات علمی و فکری و فرهنگی آنها توجه کرده اند. در این آثار باورها و اعتقادات، آداب و رسوم و اسطوره های خاص این قوم نمود یافته است. میزان و چگونگی این انعکاس و دسته بندی آنها از اهم کارها و اهداف این پروژه است. شاعران و ...

تصوّف، از جمله گرایش­های درون­گرا و عرفانی در اسلام است که در ابتدا با سرلوحه قرار دادن زهد و دنیاگریزی سعی بر طهارت جان داشتند و در ادامه با بارورسازی مبانی نظری خود، تزکیه نفسانی را مقدمه ای برای شناخت خداوند و فناء در او معرّفی کردند. خاستگاه تصوّف و این که این فرقه تا چه حدّ، وامدار اسلام اصیل و سنّت نبوی و جانشینان برحقش بوده، پیوسته محل بحث و جدل بوده است. از یک سو خود صوفیان پیشین? خود را به ...

سفرنامه نویسان اروپایی براساس نگاه بیرونی در خصوص نقش فرهنگی زنان عصر صفویه و قاجاریه نقش هایی را متصور گشتند که گوناگون یا متفاوت با تاریخ سیاسی ایران است، لذا نقش های گوناگون زنان در عرصه های مختلف فرهنگی و تطبیق این امور در دو عصر مذکور مهم می نماید. شناخت نقش زنان در پدیده ی مهم فرهنگ و تأثیرگذاری آنان در توسعه و انتقال فرهنگ در مطالعات اجتماعی قوت یافته ی حال حاضر می تواند راهگشا باشد. زن...

سهجه یانه صورتی از آیین های عرفانی و گرایش های نهان در تنتریسم بودایی است که ریشه در فرهنگ و ادبیات بومی شرق هند دارد. این طریقت راز آمیز، نوعی رازورزی کیهانی و سلوک زندگی برای فهم حقیقت مطلق است. در آیین سهجه یانه این حقیقت مطلق، همان سرشت ذات واقعیّت است که هیچ تعیّن تجربی ندارد. آثار و احوال این شکل از طریقت باطنی و راز آمیز در مفاهیمی از قبیل پیروی از گورو، توجه به امور جسمی و جنسی، انجام آدا...

در رسالات آموزشی خوشنویسی یا آداب‌نامه‌های مشق، می‌توان وجوهی معنوی را در موضوعات مختلف یافت که تحلیل آن به فهم روشن‌تری از ساختار و کارکردهای این متون می‌انجامد. مقالۀ حاضر، با این هدف، به مطالعۀ سیزده رسالۀ فارسی (متعلق‌به سده‌های ۸ تا ۱۲ق) پرداخته است. در این مقاله، وجوه معنوی، با نظر به دو مؤلفۀ توصیفی و تجویزی، در دو مقولۀ «آراء» و «آداب» معنوی طبقه‌بندی و بررسی شده است. بر این ‌اساس، آراء...