چکیده: کشور عربستان صرف نظر از یک مقطع حساس تاریخی که در آن ظهور اسلام واقع شد، در طول دوران و ادوار گذشته در حاشیه قرار داشت و آن زمان چندان توجهی به این سرزمین خشک و لم یزرع نبود . به خاطر بافت سنتی که داشت بین قبایل رقابتهایی برای تصاحب زمین و یا کسب قدرت و تحکم بر یکدیگر وجود داشت. تا اینکه در قرن دوازدهم ه.ق در طی برخوردهایی که در این سرزمین به وقوع پیوست آل سعود توانستند به یک وحدت و همب...

در دنیای معاصر، یکی از الگوهای رقیب سیاست متعالیه و مدل حکومتی برآمده از مبانی توحیدی اسلام، الگوی نظام سیاسی آل سعود میباشد که با حمایت وهابیون، شعار گرایش به توحید و خداپرستی را سر می دهند. خاندان آل سعود در طول سه دوره زمامداری خود، به خصوص حاکمیت دولت سوم در هشت دهه اخیر، با گره زدن توسعهطلبی سیاسی - ارضی خود به رویکرد دینی ابن عبدالوهاب، از نفوذ و تأیید علمای وهابی جهت تسخیر بسیاری از نقاط...

پس از شکل­گیری حاکمیت سعودی در شبه­جزیرة عربستان که پس از هم­پیمانی محمد­بن­سعود حاکم شهر الدرعیه در قلب منطقة نجد عربستان سعودی و محمدبنعبدالوهاب رخ نمود، تاریخ­نویسی سعودی نیز آغاز به­ کار کرد. این تاریخ­نویسی در طول تاریخ خود از الگوهای متعددی پیروی کرده است. در وهلة نخست و با توجه به تفاوت‌های فرهنگی ـ مکانی می‌توان از دو الگوی تاریخ­نویسی نجدی و بغدادی پیرامون برآمدن آل ­سعود سخن گفت، که د...

سه مولفه‌ اقتصاد نفت‌پایه،بافت قبیله‌ای جامعه،دین یا همان مذهب وهابی در نیم قرن گذشته همواره قوام بخش مشروعیت دولت فعلی عربستان بوده است که با حمایت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و عدم حضور نیروهای تحول‌خواه تحکیم می‌شود.دگرگونی در هرکدام از این مولفه‌ها می‌تواند به صورت دیالکتیکی موجب تغییراتی در دولت و جامعه عربستان شود.سوال ما در این مقاله این است که آیا ساختار جامعه‌گانی و اقتصادی عربستان مستعد...

عربستان سعودی یکی از کشورهای بسیار مهم منطقه خاورمیانه و جهان اسلام است که شناخت نظام سیاسی، ساختار قدرت و پویش های درونی آن به ویژه با تحولاتی که با نام بیداری اسلامی یا بهار عربی از آن نام برده می شود، بسیار حائز اهمیت است. این کشور دارای نظام سیاسی قبیله گرا و محدود و به شدت بسته ای است. تغییر و جابجایی نخبگان در ساختار قدرت این کشور به سختی صورت می گیرد. اگر تغییری هم در ساختار سیاسی به وقو...

عربستان سعودی یکی از کشورهای موثر در منطقه خاورمیانه بشمار می رود. موقعیت جغرافیایی، وجود خانه خدا وبارگاه ملکوتی نبی مکرم اسلام حضرت محمد(ص)در مدینه منوره، باداشتن مردمی مسلمان و نیز ذخائر عظیم نفتی، عربستان سعودی را در ردیف کشورهای مهم منطقه قرار داده است. از زمان تأسیس این کشور توسط محمد ابن سعود، دین یکی از ارکان این جامعه بوده است. حاکم از قدرت دین در این جامعه سنتی با بافت قبیله ای بهره...

اصولاً بحران‏ها و چالش‏های هر جامعه بر استراتژی‏ها، سیاست‏ها، روندها و جریان‏های حاکم بر آن کشور و نیز مدیریت آن جامعه تأثیر دارد. عربستان سعودی به‏عنوان یک جامعه سنتی به دلایل گوناگونی با یکسری از بحران‏ها روبه‏روست که به‏طور قطع بر سیاست‏های رژیم آل سعود و کارآمدی و مدیریت آن و نیز روندهای حاکم و تعاملات آن با محیط پیرامونی اثرگذار هستند. در حقیقت باید گفت نوع نظام سیاسی و ساخت غیردموکراتیک حا...

پس از شکل­گیری حاکمیت سعودی در شبه­جزیرة عربستان که پس از هم­پیمانی محمد­بن­سعود حاکم شهر الدرعیه در قلب منطقة نجد عربستان سعودی و محمدبنعبدالوهاب رخ نمود، تاریخ­نویسی سعودی نیز آغاز به­ کار کرد. این تاریخ­نویسی در طول تاریخ خود از الگوهای متعددی پیروی کرده است. در وهلة نخست و با توجه به تفاوت های فرهنگی ـ مکانی می توان از دو الگوی تاریخ­نویسی نجدی و بغدادی پیرامون برآمدن آل ­سعود سخن گفت، که د...

از سال‌های پایانی سده هجدهم میلادی همزمان با افزایش سفرهای خاورشناسان در شبه جزیرة عربی، شکل‌گیری و رشد وهابیت و ظهور قدرت آل سعود زمینة تازه‌ای برای کنجکاوی آنان به وجود آورد. در این دوران، شبه جزیرة عربی شاهد ورود چندین خاورشناس اروپایی بود که در آثار خود اطلاعاتی دربارة این فرقة تازه تأسیس به مخاطبان اروپایی خود ارائه می‌کردند. مطالعة نگاشته‌های این خاورشناسان دربارة وهابیت، از یک سو برای شن...