در متون ادبی گذشته برخی شخصیّت‌های بزرگ مرتکب گناهی می‌شوند که سبب تنزل مقام یا مرگ آن‌ها می‌شود، امّا همچنان اهمیّت گذشتة خود را حفظ می‌کنند. جمع این ناسازها مبتنی بر اندیشه‌ای کهن دربارة آفرینش است. آفریننده، نخست یک انسان (پیش نمونه) خلق کرده است. این انسان به دست نیروی شر (اهریمن) باید کشته شود تا باقی انسان‌ها از تجزیة او به‌وجود آیند. در روزگار ثبت و نگارش این اندیشه، برخی جابه‌جایی‌های اساط...

در این مقاله، نگارنده بر آن است که شخصیت «بانو گشسب» در منظومه «بانو گشسب نامه» با «آرتمیس» خدا بانوی یونانی، مطابقت دارد و از این رو می توان گفت: رواج اساطیر یونانی از جمله اسطوره آرتمیس، در منطقه ای که سراینده «بانو گشسب نامه» می زیسته، در شکل گیری چنین داستانی، تاثیر به سزایی داشته است.

هر چند در هر موضوعی نقش و تاثیر زن بی اهمیت نبوده است اما از آن جهت که رویکرد اسطوره ها و حماسه ها نشان بر یکسویه بودن نقش و تاثیر مرد در رویدادها بوده است؛ از این سوی می بایست با نگاهی ژرفکاوانه به این موضوع پرداخت. در ساختار هر اسطوره ای زن دارای موجودیتی خاص و گاه بعنوان ایزدبانو مورد احترام وستایش قرار می گرفته است؛  که اطاعت از این نوع زن الزامی بوده است.تا آنجا که گاه موجب رخدادهای  مهم و...

انعکاس اسطوره در ساختار رمان، می تواند الهام بخش معنی و موجد انسجام ساختاری،انتقال بن مایه و تصاویر اسطوره ای و زمینه ساز پیوند رمان با ذخایر ارزشمند گذشته شود. دست یابی به فواید یادشده و عطش یافتن معنای جدید و متمایز، عامل اصلی انگیزش و کوشش روبه فزون رمان نویسان در بهره مندی از روایت اسطوره ای است و طبعاً این رویکرد در ساختار، معناپردازی، تصویرآفرینی و خلق بن مایه های جدید در رمان،اثری آشکار ب...

سمبولیسم سمبولیسم یا نمادگرایی پیش از آن که یک مکتب به حساب بیاید، یک مفهوم یا فلسفه است. بشر از ابتدای شکل گیری تمدن ها و آغاز شاعری تمایل داشته حرف هایش را در قالب نمادها و نشانه ها به زبان آورد و چیزهای پیرامونش را با تجسم مفاهیمی عمیق تر از آنچه به چشم می آید، نشان دهد، همان طور که مصریان باستان گل های اسیریس را نماد مرگ می دانستند، هندیان گل نیلوفر را نشانه تاج خداوند می نامیدند، بابلی ه...

اسطوره ها روایتهایی هستند که در رویاهای جمعی انسانها وجود دارند و فرهنگ آدمیان را از دور دست ها به زمان ما می آورند و افکار بلند و منطق گسترده مردمانی ناشناخته ولی اندیشمند را دردسترس ما می گذارند. پژوهش حاضر می کوشد ضمن تعاریف اسطوره به معرفی آثار چاپ شده ی این مضمون که در یکی از مهمترین مراکز فعال در زمینه های فرهنگی و هنری برای گروه سنی کودک و نوجوان در ایران ، کانون پرورش فکری کودکان و نوجو...

در طول تاریخ بشر، وقوع پدیده های خارق العاده در فرهنگ اساطیر، افسانه ها و قصه های عامیانه برای انسان بسیار حائز اهمیت بوده است تا بدان جا که نمی توان سرزمینی را یافت که در آن عنصر تحول گر خیال به عرصه اندیشه و نظام فکری مردمانش راه نیافته باشد و آن را از پدیده های متضاد با جریان عادی زندگی سیراب نگردانده باشد. خیال پردازی مختص جهان کهن نبوده و مرز پذیر نمی باشد. همان قدر که مردمان کهن در عالم...

هنر گچ بری یکی از هنرهای وابسته به معماری است که در هر منطقه و هر دوره زمانی، شکل و شیوه مخصوص به خود را داشته است. همان طور که از نام این هنر پیداست، مصالح اصلی بکار رفته در این هنر گچ می باشد. در ایران نیز گچ بری در دوره های مختلف تاریخی همراه با تفاوت هایی بوده است. گچ به دلیل داشتن خاصیت شکل پذیری، چسبندگی، رنگ مطلوب، کاربرد آسان، فراوانی و ارزانی کاربرد زیادی در هنرهای تزئینی دارد. عصر س...

نقد روان شناختی و اسطوره ای که بنیان گذار آن فروید و پیروانش هستند، نقدی مبتنی بر آراء کارل گوستاو یونگ است. بنیاد و اساس نظریه های یونگ، کهن الگوها هستند. کهن الگوها در ناخودآگاه جمعی انسان نهفته اند. بر اساس این نظریه، تمامی گفتارها، پندارها و رفتارهای آدمی، از الگوهایی مشترک پیروی می کنند. از این رو کهن الگوها عناصری مشترک در روان تمامی افراد بشر هستند که در قالب تصاویر نمادین؛ در رویاها، اس...

درونمایه اصلی سیرالعباد الی المعاد سنایی که سفری روحانی از دنیای ناسوت به جهان لاهوت است، درونمایه ای جهانی است که در ادبیات شرق و غرب خاستگاه های کهن الگویی عمیقی دارد.در این جستار، ضمن بررسی سیر تحول این مضمون در آثار مشابهی در ادبیات جهان به تحلیل سیرالعبد سنایی و نمادهای موجود در آن از دیدگاه نقد اسطوره ای پرداخته شده است.پرسش اصلی این بوده است که: مهم ترین شالوده کهن الگویی این اثر چیست و ...