تاریخ جهانگشای جوینی یکی از ارزنده ترین تاریخ های موجود از دوره مغولان و خوارزمشاهیان و اسماعیلیان است که اطلاعاتی بسیار سودمند به دست می دهد و این خود باعث استفاده متون تاریخی دیگری چون تاریخ وصاف، جامع التواریخ و ... شده است. چیزی که در این کتاب بیش از بیش مشهود است و کمتر در کتب و مقالات دیگر به آن پرداخته شده، شکنجه ها و ویرانگری های مغولان است. در این مقاله به اثبات رسید که مغولان در جریان...

محمدبن زکریای رازی طبیب و فیلسوف ایرانی مؤثر در تاریخ علم است. شناخت و نقد آثار و آرای این نام‌آور پرآوازۀ ایرانی موضع پژوهش­‌های فراوانی از روزگار وی تا کنون بوده است. این مقاله با تحلیل و مقایسۀ جریان‌­های رازی‌شناسی در تمدن ایران اسلامی و تمدن مغرب­‌زمین به توصیف گوناگونی آن­‌ها از حیث روش و جهت‌گیری می‌پردازد. حاصل این مطالعه پیشنهاد طبقه‌بندی چهارگانه در رازی‌شناسی است: رازی شناسی سنتی در ...

تاریخ امامان نزاری پس از سقوط الموت، در هاله ای از ابهام فرو رفت.سالهای زیادی سپری گردید تا پژوهشگران به مطالعه ی آن پرداخته،گوشه هایی از حوادث مربوط به زندگی اسماعیلیان را عیان سازند. در این میان، در فاصله ای نزدیک دو قرن، امامان نزاری در روستای انجدان ساکن شدند.حضور امامان قاسم شاهی در انجدان باعث گردید،بررسی تاریخ این کیش در این دوران با تاریخ محلی این روستا،در هم آمیزد. بطوریکه بررسی هر یک ...

اسماعیلیان نخستین پس از مرگ اسماعیل بن جعفر، نص امامت را بر فرزندش محمد نهادند و از امامیه جدا شدند؛این جماعت پس از چند قرن موفق شدند؛خلافتی شیعی را در سال 297ه از مغرب به بار نشاندند و در سال 358ه فاتحانه مصر را تصرف کرده و دامنه نفوذ دولت شیعی اسماعیلی مذهب را تا مغرب،یمن،شام،ایران،عراق و حتی هند بگسترانند، رسمی شدن کیش اسماعیلیه نخستین، نتیجه عزیمت فرهنگی فاطمیان به مصر بود. در طی تاریخ فره...

چکیده شریعت اسلام آخرین دین الهی است که در آیات بدان تصریح شده است، اما مدعیانی با نسخ شریعت اسلام، آئینی جدید بوجود آوردند. نسخ شریعت از جمله دغدغه های برخی از نهضت های آخرالزمانی شیعی است. اندیشه نسخ شریعت پیش از اسلام وجود داشته، از قبیل آئین گنوسی، مانی، مزدک و در دوره اسلامی، فرقه های اسماعیلیه، حروفیه، و... ظهور کرده اند و مدعیانی به نسخ شریعت پرداختند. می توان گفت این اندیشه از کج فه...

یکی از مباحث اساسی در حوزه تاریخ تشیع ، سی تکاملی آن بویژه در ایران می باشد، که متاسفانه کمتر بدان پرداخته شده است. تشیع در طول تاریخ طولانی خود یک سیر تکاملی را پیموده است. که برای درک آن نیازمند توجه به سیر تاریخی تشیع می باشیم. یکی از نقاط عطف تاریخ تشیع عصر ایلخانیان (654-756ه) می باشد. به اذعان بسیاری از مورخین ، شیعه در این دوره توانست به موفقیتهای بسیاری دست یابد. مسلما عوامل بسیاری در ا...

اسماعیلیه شاخه بزرگی از تشیع به شمار می رود که در آسیای مرکزی به صورت بومی حضوری دیرینه دارد. شمار پیروان آن اگر چه به نسبت اندک است، اما به علت انسجام درونی جماعت و ارتباط با امامی که در اروپا به سر می برد و محور اصلی مذهب را تشکیل می دهد، اهمیت فراوان دارد. به ویژه که امام آنان، پرنس کریم آقاخان چهارم، دارای وجهه جهانی و ثروت افسانه ای است. وی ضمن آشنایی کامل با فرهنگ غرب به امور پیروانش، به ...

دور? حکومت ایلخانان که حدود یک قرن به طول انجامید باعث تغییرات اجتماعی، اقتصادی در ایران شد. هرج و مرج ناشی از سقوط خوارزمشاهیان و حضور اسماعیلیان در ایران و دسته­بندی­های مذهبی در کنار حمل? مغول که روحانیون در این حوادث بی تأثیر نبودند باعث سرخوردگی مردم شده، گرایش به تصوف فزونی گرفت به حدی که املاک و موقوفات و صدقات زیادی به شیوخ صوفیه اهدا می شد. اینان تا جایی نفوذ کردند که خان هم آن ها را ا...

عصر ایلخانی از مهمترین دوره ها در سرزمین های اسلامی به ویژه ایران به شمار می رود، زیرا با هجوم مغولان به رهبری چنگیز خان، این سرزمین ها در بحران فرورفت. حمله مغول به ایران سبب سقوط اسماعیلیان و خلافت عباسی گردید. در این میان بسیاری از مراکز علمی، تمدنی و اقتصادی با چالش دیگری روبرو شدند و شیعه با تلاش و مدیریت بزرگانش از فرصت پیش آمده بهره فراوانی برد. در این دوره، عده قابل توجهی از عالمان شیعی...

یعقوب لیث بخش وسیعی از قلمرو شرقی خلافت اسلامی تا مرزهای دارالحرب (دارالکفر) را از نظارت عباسیان و امیران وابسته به آنان خارج کرد. حضور صفاریان توأم با برداشته شدن فشار مستقیم فاتحان و مهاجران مسلمان بر سرزمین های آن سوی رودخانه سند بود. بسیج نیروهای اجتماعی ضدخلافت مرکب از عیاران، مطوعه، خوارج و دیگر سپاهیان آن محدوده، همچنین دوری قلمرو صفاریان از مرکز خلافت و موفقیت یعقوب در برپایی و سازمانده...