از مکاتب فلسفی که امروزه در عالم هنر و ادبیات نقش به سزایی ایفا کرده اگزیستانسیالیسم است، گرچه بخشی از آن را تحت عنوان «فلسفه ی وجود» در فرهنگ اسلامی نیز می توان مشاهده کرد. از آن جا که شاعران و نویسندگان معاصر ناگزیر از آشنایی با مکاتب ادبی، فکری و هنری هستند، سهم اندیشه ی وجودی و مؤلفه های شاخص آن را در ادبیات معاصر جهان نمی توان نادیده گرفت. شفیعی کدکنی و أدونیس ضمن آگاهی از ادبیات غرب و توج...

«اومانیسم» مکتبی فلسفی و ادبی است که منشأ پیدایش آن را یونان قدیم می دانند. این مکتب بر ارزش و مقام انسان ارج نهاده و او را میزان همه چیز قرار می دهد. اوج تجلی اومانیسم در قرون وسطی بود که راهی نو برای تقابل با استبداد کلیساهای قرون وسطی ایجاد کرد. «آزادی»، «خود مختاری»، «خود رهبری»، «خویشتن شناسی» و شناخت ابعاد مختلف استعدادهای انسان از جمله موضوعات مهمّی است که در این مکتب مورد تأکید قرار گرفت...

ارتباط میان فلسفه و ادبیات به روزگاران بسیار دور و حداقل به زمان افلاتون فیلسوفی که همپای شهرت فلسفی‌اش ادیب توانایی نیز بود، باز می‌گردد؛ شوپنهاور، راسل، برگسون و ... از دیگر فیلسوفانی بودند که آثارشان، به گواهی منتقدان، با بهترین آثار ادبی پهلو می‌زد. چنین به نظر می‌رسد که این اندیشمندان برای بیان عقاید فلسفی خود ناگزیر از به کارگیری زبانی روشن بوده‌اند اما دربارة فیلسوفان وجودی و ارتباط آنان...

هدف بنیادین پژوهش حاضر بررسی نگرش دانشجویان الهیات نسبت به رشته الهیات و معارف اسلامی بوده است. بدین خاطر در آغاز نگرش سنج مربوطه تهیه شد و مسائل مربوط به جنبه های روان سنجی آن براساس مطالعه ای مقدماتی انجام گردید. سپس با ترمیم و اصلاح پرسشنامه یاد شده، نگرش سنج مورد نظر آماده گردید. پس از آن، مرحله اصلی تحقیق بر روی 374 دانشجو از گرایش های مختلف رشته الهیات و معارف اسلامی انجام شد. یافته های ت...

این نوشتار مباحثی است بر مبنای آیات قرآن کریم در پاسخ به این سوال که موانع و آسیب های شناخت خدا، چه اموری است؟ با توجه به این که پایه تمام باورهای دینی، اعتقاد به وجود خداوند می باشد، و بهترین راه برای رسیدن به خداوند، برطرف ساختن موانعی است که بر روی آینه عقل و قلب انسان می نشیند لذا شناسایی این موانع ضروری است. از دیدگاه قرآن موانع و آسیب های شناخت خداوند متعدد است. این موانع گاه موجب حجاب و ...

در ارزیابی باورهای دینی کسانی قائل شده اند که یک شخص در صورتی مجاز به پذیرش یک باور است که برای آن برهانی داشته باشد که همه عقلای عالم را قانع کند، یا گفته اند فرد باید برای همه باورها و اعمال خود برهان داشته باشد و به امر خردگریز تن ندهد. در نقطه مقابل، کسانی هستند که می گویند عقل ضد ایمان است یا با آن رابطه ندارد، یا می گویند همه باورها را باید از ظاهر متون دینی گرفت و به عقل اعتناء و توجه نک...

هدف از این مقاله تحلیل و بررسی تفسیر الهیاتی پروکلوس از گفت‌وگوهای افلاطون است. رویکرد الهیاتی به افلاطون ویژگیِ شاخص مرحله‌ی نهایی مکتب نوافلاطونی است. نظام‌یافته‌ترین و کامل‌ترین صورت‌بندی این رویکرد را در اثر سترگ پروکلوس، یعنی الهیات افلاطونی می‌توان یافت. پروکلوس در این اثر، دیدگاه الهیاتی خود درباره‌ی افلاطون را طی سه گام تبیین می‌کند. وی در گام نخست، ادعا می‌کند که افلاطون تنها کسی است که...

با توجه به گسترش اندیشه پسامدرن در تمامی ابعاد زندگی انسان غربی، نگرش‌های الهیاتی پسامدن نیز بروز یافته و اندیشمندان بسیاری را به طرح دیدگاه‌هایی متفاوت نسبت به این نگرش واداشته است. در این مقاله، پس از بررسی خاستگاه اصلی اندیشه پسامدرن در دیدگاه کسانی همچون نیچه، هایدگر و دریدا و کلیدهای اصلی فکر آنها، نگرش‌های مختلف و متنوع الهیات پسامدرن در چهار جریان عمده که متأثر از خاستگاه‌های متفاوت هستن...

نامه پولس به رومیان، از کتاب های مهم و تأثیرگذار عهدجدید است که به سبب شخصیت و جایگاه ویژ? پولس رسول در مسیحیت و نیز تقدم آن، جایگاهی ویژه در تفکر و الهیات مسیحی داراست. در این رساله به مولفه های مهم الهیات پولس مانند خداشناسی، انسان شناسی، نجات شناسی و آخرت شناسی باتوجه به متن اصلی نامه به رومیان و همچنین تاثیر این نامه بر کارل بارت، مهم ترین متفکر مسیحی در قرن بیستم می پردازد. کارل بارت با ان...