با وجود کاربردهای فراوان «امتنان» در فقه، قواعد فقه و اصول فقه، به مفهوم آن کمتر توجه شده است. با دقت در کلام فقها واضح می‌شود که امتنان نوع خاصی از لطف الهی است که به بعضی از احکام الهی اختصاص دارد؛به‌طوری که بر پایۀ آن، یا حکم شرعی با سهولت و آسانی جعل یا اینکه حکم سخت، رفع و از عهدۀ مکلف برداشته شده است. با مقایسۀ امتنان در فقه با واژگانی مانند منت، لطف، فضل و رحمت واضح می‌شود که امتنان با و...

برخی از احکام الهی امتنان ویژه‌ای به مکلف دارند؛ به این معنا که برای آسایش و راحتی او وضع شده‌اند. این احکام موسوم به احکام امتنانی‌اند و از نظر فقیهان، در مواردی که موجب سختی مکلف باشند، برخلاف امتنان بوده، جاری نمی‌شوند. همچنین، در مواردی که ایجاد راحتی و آسایش نکنند، فاقد امتنان بوده، جاری نمی‌شوند. برائت شرعی یکی از احکام امتنانی است که به‌دلیل امتنانی بودن آن همواره در کتب فقهی و اصولی در ...

بعد از شیخ انصاری، یکی از شروط اجرای برائت شرعی که بیشتر فقیهان آن را پذیرفته‌اند، موافق‌بودن اصل برائت با امتنان الهی است. منظور از آن شرط این است که باید اصل برائت شرعی موجب برداشتن سختی و مشقت از مکلف باشد....

مطابق نظر مشهور فقیهان، »احکام امتنانى« به موارد متناسب با امتنان اختصاص دارند. فهم صحیح این مطلب که برخى از فقیهان آن را »قاعده امتنان« نامیده‏اند، بر فهم دقیق احکام امتنانى متوقف است. اصطلاح احکام امتنانى و واژه امتنان و برخى از مشتقات آن، در متون فقها به ویژه بعد از شیخ انصارى در موارد استفاده از ادله نقلى و شناخت مقدار دلالت آن‏ها و تقیید مجارى اصول و قواعد به کار رفته است، ولى هیچ یک از فق...

0

نقش امتنانى بودن دلیل در محدودسازى حکم و منع از جریان احکام امتنانى مثل اصل برائت و... در موارد خلاف امتنان، اولین بار توسط شیخ انصارى مطرح شد و در میان فقیهان متأخر از وى شهرت یافت; ولى در عصر حاضر برخى از فقها همانند امام خمینى و متأخران از ایشان با آن مخالفت کرده‏اند. این مقاله با پیش‏فرض امکان وجود امتنانیت خاص در برخى از ادله احکام در پى اثبات نقش امتنانیت ادله در مقدار دلالت دلیل، تنظیم گ...

آنچه در پیش رو داریم تتبع و تحقیقی است درباره، بررسی شعاع شمول قاعده فقهی «الاسلام یجبّ ما قبله» در پرتو اعتبار ادله آن؛ پاسخِ برخی از مسائلی که برای هر تازه مسلمانی، پس از تشرّف به دین مبین اسلام پیش می آید، با تکیه بر ادله اجتهادی. «الاسلام یجبّ ما قبله» بدین معنا ست که اسلام ما قبل خود را از بین می برد؛ به عبارتی مسلمان شدن کافر - چه کافر کتابی و چه غیر کتابی- موجب می شود که به برکت اسلام، تمام ...

چاپ دستی یکی از تکنی کهای رایج برای تکثیر آثار هنری محسوب م یشود. چاپ دستی به گون ههای متفاوتی تقسیم م یشود که از آن میان م یتوان از چاپ گود، چاپ برجسته، چاپ ه مسطح، چاپ سیلک و ... نام برد. محدودیت منابع نظری و ابزار کار این تکنیک در ایران باعث شده تا در سا لهای اخیر هنرمندان چاپچی ایرانی دست به بازتولید این تکنیک بزنند. کتاب چاپ دستی- تکنی کهای سنتی و معاصر از آ ندی آرسی هیوز و هب ورنون موریس ...

عدم توجه کافی به قاعده فقهی نفی حرج در کتب حقوقی شارحین حقوق خصوصی ایران و نیز اهمیت بسزای این قاعده در فقه و حقوق و کاربرد آن در اصلاحیه های جدید موجب توجه بیشتر به این قاعده گردید. قاعده نفی حرج؛ قاعده ای عام و کلی است که بموجب آن هر گاه قوانین و اوامر مقنن موجب حرج و مشتقت بر افراد باشد: آن حرج مرفوع میباشد. مدرک این قاعده آیات متعدد قرآن مجید می باشد و همچنین روایات متعددی موید این قاعده می...