انقلاب مشروطه از تحولات اجتماعی مهم سده اخیر ایران بشمار می رود، مطالعه و بررسی نقش نیروهای اجتماعی که در این تحول، فعالیت چشمگیر داشته اند می تواند تصویر روشن تری را از این انقلاب به ما نشان دهد. از میان نیروهای اجتماعی، روحانیون مشارکت و فعالیت برجسته ای در انقلاب مشروطه داشته اند. بطوریکه تعدادی از آنها در شمار رهبران انقلاب مشروطه به حساب آمده اند. اما این تعداد از روحانیون، چه نوع از رهبری...

انقلاب ها همواره پس از وقوع و رخدادشان برای اندیشمندان و تئوری پردازان علوم اجتماعی و سیاسی، «مسئله» و «حیرت» آفریدند و «تاریخ» گواهی می دهد که هیچ انقلاب بزرگی به طور دقیق توسط دانشمندان علوم اجتماعی و سیاسی پیش بینی نشده است. ولی، واقعاً چرا انقلاب ها همواره موجب تحیّر و شگفت زدگی همه افراد- اعم از بازیگران کلیدی، ناظران خبره و مطلع منطقه ای و متخصصان انقلاب در علوم اجتماعی و سیاسی- شده اند؟ در...

آینده‌پژوهی به لحاظ هستی‌شناسی پست‌مدرن بوده و عدم قطعیت اصل حاکم بر آن است. هدف آینده‌پژوهی نه «پیش‌بینی» بلکه «درنظرگرفتن» است. آینده‌پژوهی مطالعة آینده‌هاست و سه آینده «ممکن»، «محتمل» و مطلوب(مرحج) را به صورت همزمان در نظر می‌گیرد. با تقسیم مطالعات انقلاب به سه قلمرو فلسفة انقلاب، تئوری‌های انقلاب و نتایج انقلاب، پژوهش حاضر، در قلمرو مطالعات نتایج انقلاب‌ها جای می‌گیرد و می‌کوشد با استفاده ا...

تا پیش از انقلاب اسلامی نظریه‌های انقلاب برای سرنگونی نظام حکومتی بیشتر بر روش‌های خشونت‌آمیز تأکید داشتند، درحالی‏ که انقلاب اسلامی، انقلابی متکی بر وحدت و حضور ملت می‌باشد. انقلاب اسلامی ایران به عنوان انقلابی تمدن‌ساز، ضمن شناساندن حوزه معرفتی اسلام به جهانیان و معرفی منطق فکری خود که مبتنی بر خردباوری است، توانسته است با ویژگی‌هایی چون استعمارستیزی، حمایت از مظلومین و خوداتکایی، نقش‌ها و رس...

ادبیات، سندی است اجتماعی که می‌توان با تحلیل آن، تصویری از شرایط اجتماعی هر دوران، از جمله دوران انقلاب اسلامی را به دست آورد. در این مقاله، با روش تحلیل گفتمان پدام انتقاد اجتماعی در شعر دهه اول تا سوم انقلاب اسلامی‌ مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. دو پرسش این پژوهش یکی به چیستی گفتمان‌های غالب انتقاد اجتماعی در شعر سه دهه نخست انقلاب اسلامی اختصاص یافت و دیگری به سیر تحول این گفتمان‌ها در ...

یکی از تعاریف مطرح در مورد سرمایه اجتماعی این است که سرمایه اجتماعی مجموعه هنجارهای موجود در سیستم های اجتماعی است که موجب ارتقای سطح همکاری اعضای آن جامعه گردیده و درجه اعتبار و همبستگی آن ها را تقویت می نماید که موجب پایین آمدن سطح هزینه های تبادلات و ارتباطات می گردد . پرسش اساسی دراین پژوهش این است که نقش دولت در ایجاد ، تداوم و تغییر سرمایه اجتماعی در تاریخ معاصر چه بوده است ؟ و نیروهای ...

در جریان شعر نو و اتفاقات ادبی بعد از انقلاب نیما ،شاعران زیادی،انواع ادبی تازه ای را،با مضامین اجتماعی و سیاسی  آمیختند و در این حوزه دست به تجربه زدند. اما تعداد انگشت شماری،بنا به دلایلی،به موضوعات مذهبی و دینی پرداختند. آن چه در این پژوهش مورد توجه است ،پیشینه ی شعر سپید آیینی و معرفی آثاری است که بعد از انقلاب و تحت تاثیر آموزه‎های عاشورایی و مفاهیم ارزشمند آن ،توانستند جریان تازه‎ای را، ب...

تاریخ قرن اخیر ایران، همواره متاثر از درآمدهای ناشی از نفت بوده است. به نظر می رسد، بررسی تغییرات و تحولات این سال ها بدون توجه به جایگاه نفت و تاثیر آن در عرصه های گوناگون، عملی مشکل یا غیر ممکن است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی نقش نفت در شکل گیری زمینه های انقلاب اسلامی ایران است تا از زاویه ای نو، بخشی از علل و عوامل شکل گیری و وقوع انقلاب در ایران تبیین شود. با استفاده از دو متغیر واسطهِ آموزش...

در ایران معاصر، در مورد جایگاه سیاسی ـ  اجتماعی زنان همواره گفتمان سنّتی مطرح بوده است. این گفتمان که ریشه در سنّتهای اجتماعی و مذهبی در ایران داشته نقش مهمی در نوع نگرش به زن در جامعه ایران ایفا ‌کرده است. اما در آستانه قرن بیستم و انقلاب مشروطه در ایران، گفتمان جدیدی در مورد زنان با تأثیرپذیری از مدرنیسم مطرح شد که هرچند وجوه مشترکی با مبانی مدرنیسم در غرب داشت، اما به دلیل عدم انطباق کامل ...