آموزه‌های وحیانی و فرازمند قرآن کریم در دو گروه کلی آیات محکم و متشابه، نازل شده‌‌است. محکمات کلید فهم متشابهات می‌باشند، و نیاز تفسیری قرآن را به منابع مستقل و بیرونی رفع می‌نمایند. بر خلاف پندار ظاهرگرایان و اخباریان، قرآن مستغنی از هرچیز دیگر در فهم مراد و مقصود است. البته این به معنای استغنا از معلم الهی؛ نبی و وصی معصوم، برای آموزش کیفیت ارجاع متشابه به محکم و بیان جزئیات و تفصیل احکام و ت...

چکیده موضوع تحقیق حاضر تفسیر فراتاریخی قرآن کریم است که با تأکید بر دیدگاه های علامه طباطبایی و آیت الله معرفت به انجام رسیده است. مسئله تحقیق این است که آیا می توان از قرآن تفسیری فراتاریخی به دست داد؟ فرضیه تحقیق آن است که در قرآن پاره ای از گزاره های حقیقی وجود دارد که به طور ذاتی عمومیت دارند و در عصر نزول ناظر به مصادیق آن عصر بودند و در اعصار دیگر قابل انطباق بر مصادیق دیگر می توانند باش...

إنّ للفخر وسائل کثیرة؛ فقد یفتخر الـمرء بأجداده وآبائه وبشجاعته ومکانته بین قومه، وقد یفتخر بکرمه وعفته أو بـمجموعة من الفضائل والـخصال، وقد یفتخر بشعره وبلاغته، وهذه الـمعانی کلّها قد تردّدت فی شعر الشریف الرضیّ الفخریّ، علماً بأنّ آل البیت هم عنوان فخره ومـجده الرئیسیّ، فهم یـمثّلون منهجه الفخریّ خیر تـمثیل، وعلیهم تبلورت شاعریّته الفذّة القویّة وبلاغته الأصیلة وقدرته الباهرة، فاستطاع أن یکون فی طلیعة فحو...

چکیده: اهتمام سنایی غزنوی در حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه در جهت طرح مسائل عرفانی، اخلاقی و حکمی است. این مسئله، سخنش را گاه سرشار از رموزی کرده که درک آن‌ها مستلزم پژوهش در منابع علوم عقلی و عرفانی است. بیتِ «با وجودش أزل پریر آمد/ پگه آمد ولیک دیر آمد» دربردارنده توجّهات دقیق سنایی به مسئله «أزل» و مراتب آن است؛ اینکه «پریر آمدن» کنایه از قدمت در وجود است؛ امّا أزل با این قدمت، نسبت به قدم اله...

از منظر ثقلین فقه مساوق فهم عمیق در دین، و تفقه نوعی تفهم و تعقل در ولایت و تحصیل معرفت است، و هرآنچه مقابل این معرفت قرار می­گیرد، وهم و سراب یعنی لیس بشیء یا لا شیء است که مبعِّد و مُبغض مولی است. تنها معرفت مقرِّب که مصیب واقع و عند الله می‌باشد همان معرفة الامام است؛ زیرا اصل و اساسِ معرفة الله و عبودیت خداوند، معرفت امام است؛ در غیر این صورت تخصصاً از عنوان معرفت خارج خواهد بود. بنابراین مستفاد ا...

معرفت نفس، به حکم حدیث شریف من عرف نفسه فقد عرف ربه رهنمون معرفت رب است از این رو بعضی از عالمان و عارفان به تبیین حکمی و عرفانی آن پرداخته اند. برخی آنرا از قبیل تعلیق به محال دانسته اند و بعضی به طرق گوناگون در صدد توجیه و تبیین کیفیت معرفت رب از راه معرفت نفس بر آمده اند. از نظر این گروه، معرفت فطرت، حدوث، امکان، حرکت، تجرد و فقر هستی نفس ما را به خدای متعال دلالت می کند و نفس از جهات جامعیت...

ملاصدرا حکیم فرزانه اسلامی تالیفات و آثار قلمی متعددی از خود بر جای گذاشته است کتاب تفسیر ملاصدرا از مهمترین تالیفات وی میباشد او در تفسیر خود به مباحث کلامی مفسران توجه و افر داشته است و به مناسبت به ذکر آرای آنها پرداخته است . و گاه در صدد رد نظریات آنان برآمده است .ملاصدرا در تفسیر خود به نوعی تحت تاثیر مفسرانی چون ابوحامد غزالی ، طبرسی ، فخر رازی ، بوده است ملاصدرا مهمترین وظیفه مفسران را ت...

«تجسم اعمال» یا همان رابطه تکوینی اعمال و اعتقادات انسان با لذات و آلام اخروی، یکی از مهمترین و پیچیده‌ترین مسائل مطرح شده در معاد است. عرفا پیش از فلاسفه به این مساله اشاره کرده و زوایای آنرا بر اساس شهود و نقل، تبیین کرده‌اند. در این مقاله سعی شده مبانی وجودشناختی ابن عربی که در تجسم اعمال نقش مستقیم یا حتی غیر مستقیم دارند، مورد بررسی قرار گرفته و رابطه آنها با تجسم اعمال روشن گردد. مبانی بر...

فهم صحیح قرآن نیاز به فراتر رفتن از قواعد زبان عربی ندارد. نویسنده کوشیده است قواعد فهم قرآن را بررسی کند در این راستا مسئله عربی بودن زبان قرآن، ظهر و بطن آیات، مفهوم تأویل و نمونه هایی از معانی تأویلی موجوددر روایات، را مطرح کده و با تحلیل آنها به این نتیجه رسیده است که فهم آیات براساس شیوه ای که از خود قرآن به دست می آید، کاملاً در چارچوب قواعد زبان عربی ممکن است و بطون آیات یا تأویل به معنای...

ملاصدرا حکیم فرزانه اسلامی تالیفات و آثار قلمی متعددی از خود بر جای گذاشته است کتاب تفسیر ملاصدرا از مهمترین تالیفات وی میباشد او در تفسیر خود به مباحث کلامی مفسران توجه و افر داشته است و به مناسبت به ذکر آرای آنها پرداخته است . و گاه در صدد رد نظریات آنان برآمده است .ملاصدرا در تفسیر خود به نوعی تحت تاثیر مفسرانی چون ابوحامد غزالی ، طبرسی ، فخر رازی ، بوده است ملاصدرا مهمترین وظیفه مفسران را ت...