سابقه ترجمه در ایران، به روزگار هخامنشیان می رسد که کتیبه ها را به زبان های دیگر می نوشتند. در ایران، سه دوره به داشتن نهضت ترجمه شهرت دارد: نخستین نهضت ترجمه در روزگار ساسانیان، به ویژه با تأسیس جندی شاپور، شکل گرفت. طبق منابع موجود، ترجمه های این دوره، کتب تاریخی را شامل نمی شده است. دومین نهضت، در اواخر سده دوم، با تأسیس بیت الحکمه، به نهایت شکوفایی خود رسید.[1] در این دوره نیز با تأسی از حک...

ترجمة متون حقوقی به هر زبانی، نیاز به دقت و مهارت خاصی دارد. زبان، انتقال دهنده اطلاعات است و به کمک زبان فکر قانون گذار که در متن حقوقی بیان شده است، قابل استفاده برای عموم می شود. ترجمة ضعیف متون حقوقی باعث برداشت های متفاوت و چندگانه می شود. مفهوم متن حقوقی در نتیجه خواندن آن به دست می آید و خواننده است که متن را در ذهن خود تحلیل کرده و معنی آن را می فهمد. البته باید در نظر گرفت که همة خوانن...

در مقالة حاضر، در چارچوب نظریة انسجام هلیدی، نحوة توزیع مقوله های ارجاعی و انواع آن در دو متن ترجمه شده از کتاب دوبلینی ها اثر جیمز جویس و خود کتاب را بررسی و متن مبدأ و متون مقصد را با یکدیگر مقایسه کردیم. هدف از انجام این پژوهش، شکل­گیری ارجاع در متون رمان دوبلینی­ها و مقایسة متن انگلیسی و دو ترجمة فارسی آن، بررسی علمی و کاربرد انواع ارجاع در متن مقصد، مقایسة انواع ارجاع در متن مبدأ و مقایسة ...

چکیده به طور کلی می توان بیان کرد که تمرکز بیشتر تحقیقات انجام شده در زمینه ی ارزشیابی کیفیت ترجمه بر روی سه نوع متن اصلی بیانی، اطلاعاتی و خطابی بوده و به حوزه ی ترجمه ی متون چند رسانه ای که دارای ویژگی های خاص خود می باشد تقریباً توجه چندانی نشده است. با توجه به این موضوع، مطالعه ی حاضر با اتخاذ رویکردی چندوجهی-نقش گرا به توصیف ویژگی های متون چند رسانه ای پرداخته و نیز عواملی را که در ترجمه ی...

پژوهش حاضر ضمن بازخوانی انتقادیِ «الگوی ارزیابی کیفیت ترجمه» (هاوْس 1997، 2009) سعی بر آن داشته است تا با بهره گیری از دستاوردهای رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان و بطور مشخص، آراء نظری و روش شناختیِ وَن دایک (1995، a1998، b1998، c1998، 2008)، فِرکلاف (1992، b1995) و وَن لیووِن (2008)، الگوی یادشده را بگونه ای تعدیل نماید که بتوان آن را برای تحلیل ایدئولوژی در ترجمه به کار بست. در الگوی پیشنهادی «تحلیل انت...

هدف از تحقیق حاضر، توصیف وی‍ژگیهای فعل ناقل در زبان انگلیسی و فارسی، بررسی تاثیر ترجمه بر تحوّل افعال ناقل در زبان فارسی و شناسایی شیوه های ترجمه افعال ناقل از انگلیسی به فارسی است. بدین منظور، نمونه های افعال ناقل با قیود به کار رفته با آنها در پیکره هایی متشکل از متون تالیفی و روایی زبان فارسی که متعلق به قبل و بعد از دوره ی ترجمه در ایران بودند، متون روایی و تالیفی انگلیسی و متون ترجمه شده از...

ارزیابی حلقه رابط تئوری و عمل ترجمه است.نکته گوئی ها و کلی گوئی ها در این عرصه بسیار است.حتی در مدل های مختلف ارزیابی، معیارهایی که برای ترجمه خوب و ارزیابی ذکر شده، گاه بسیار کلی بوده، از همین رو راه را برای اعمال سلیقه باز گذاشته اند.این مشکل در خصوص متون ترجمه شده از عربی به فارسی و بالعکس که از نظر مباحث تئوری ضعف دارد، حادتر است.تلاش ما در این مقاله آن است که معیارهایی دقیق تر و جزئی نگر ب...

در حوزه زبان شناسی و نظریه های ادبی، زبان فارسی و عربی معاصر سخت متأثر از ترجمه است. با مقایسه کتاب ها و مقالات فارسی و عربی در حوزه نقد ادبی در می یابیم که مترجمان عرب زبان به رغم ترجمه های متعدد برای هر اصطلاح، عملکرد مقبول تری دارند. شاید از دلایل این موفقیت قابلیّت اشتقاقی زبان عربی باشد. اصطلاح «intertextuality» در زبان عربی به «التّناصّ»، «تداخل النّصوص»، «التفاعل النّصی» و معادل های دیگری ترج...

علم تاریخ حاصل انضمام مورخان به گزارش واقعیت های تاریخی است و تداخل افق های زمانی حال و گذشته را در خود دارد. افق زمانی حال در پرتو دانش، بینش، ارزش، و روش مورخان نمود پیدا می کند و مورخان این ویژ گی ها را مرهون جامعه خود و شرایط حاکم بر جامعه جهانی اند. اگر اندوخته های فکری و معرفتی مورخان در زبان و ادبیات آن ها، اعم از گفتاری، مفهومی، و نوشتاری، خلاصه شود و از علم تاریخ برداشتی پویا و متناسب ...

ترجمه هر گونه متن فنی با چالش‌های ترم‌شناختی خاصی رودررویند که چه بسیار با جستاری استنادی یا پرسش از کارشناسان رفع می‌گردند. اما ترجمه حقوقی با دشواری‌های بسیار جدی‌تری همراه است، چرا که ترجمه این‌گونه متون، تبعات حقوقی در پی دارد ، مانند رابطه‌ای قراردادی که تعهـــد اخلاقی یا مالی طرفین را موجب می‌گردد. بنابراین، شناخت واژگان، اصطلاح‌شناسی و عبارت‌پردازی حقوقی، داشتن اطلاعات کامل حقوقی بر مترج...