هدف: پژوهش حاضر، به‌منظور بررسی و تبیین آرایه‌ها و تذهیب مکتب هرات در بین مصاحف قرآنیِ تاریخ‌دار و مستندِکتابخانۀ آستان‌قدس‌رضوی انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهشی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی است و به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده است. با بررسی فهرست مصاحف گنجینۀ قرآنی آستان‌قدس‌رضوی و مشورت با کارشناسان خبره این بخش،10 مصحف نفیس که دارای بیشترین و...

بسیاری از کتیبه‌های نستعلیق قاجار، توسط خوشنویسانی مانند آقا محمد باقر سمسوری و فتح الله جلالی، که در زمره‌ پیروان میرعماد و محمد صالح اصفهانی به شمار می‌روند، نوشته شده است. اصلی‌ترین سوال این پژوهش بنیادی این است که مهمترین تحولات فرمی و ساختاری کتیبه‌های نستعلیق در مساجد قاجاری اصفهان چیست؟ بدین جهت، ضمن بررسی جامعه آماری مورد نظر، بر اساس روش نمونه‌گیری طبقه بندی پسین، نتایجی قابل توجه حاص...

نقش خورشید به عنوان یکی از نمادهای سنتی از دوران تمدن های باستان تا به امروز همواره مورد توجه بوده است. خورشید در آثار هنری برجا مانده از تمدن بین النهرین  به اشکال گوناگون نمایش داده شده است، به طوری که گاه به شکل ستاره چهار پر و گاه در شکل و شمایل انسان مجسم شده است. نماد ایزد خورشید در زمان بابل بر تارک لوح حمورابی می درخشید و در دورة آشور به شکل گوی بالدار، نماد پادشاهی آشور بود و گاه  بر گ...

نقوش تزئینی سنگ مزارها، بازخوردی از شرایط فرهنگی، اجتماعی و دینی است، که در قالب نقوش حیوانی، انسانی، هندسی، کتیبه­نگاری و نقوش نمادین تجلی می­یابد. بر اساس مطالعات میدانی به عمل آمده، قبرستان قدیمی مار زلیخا (مادر زلیخا)[i] در شهرستان دره­شهر، یکی از مناطقی است که به‌رغم فرسودگی سنگ­قبور آن به دلایل مختلف، از منظر مطالعات هنری و مردم­شناسی، قابلیت بررسی و مطالعه روشمند و علمی را دارد. از اهداف...

پژوهش حاضر به مطالع? نقش‌مای? زن بر روی مُهرهای ایران دور? پیش از اسلام می‌پردازد. استفاده از مُهر در ایران از قدیمی‌ترین زمان بسیار معمول بوده است و نمونه‌های بسیاری از این نوع اشیاء را می‌توان در نقاط مختلف ایران یافت. استفاده از نقش‌مایه زن را نمی‌توان یک روش متداول در تزئین مُهرها محسوب نمود؛ اگر چه نمونه‌هایی متعدد از مُهرهای تزیین شده با نقش زن یافت شده‌اند. این مقاله به بررسی و طبقه‌بندی ای...

سلجوقیان طایفه‌ای از ترکمانان‌غز بودند که پایان حکومت آن‌ها به دست خوارزمشاهیان انجام گرفت. آثار این دوره از شاهکارهایِ هنر دوران اسلامی محسوب می‌شود، از جملۀ این آثار هنرِ آبگینه می‌باشد که شیوۀ تزیین و ساخت آن‌ها، این هنر را در جایگاه ویژه‌ای قرار داده است. در تزئین این آثار، از نقوش هندسی، حیوانی، نوشتاری، انسانی و گیاهی استفاده شده است. هدف از پژوهش پیش‌رو، تمرکز بر شناساییِ نقوش گیاهی این دور...

کاشی کاری هنریست، که همراه و همگام با معماری نام و آوازه دارد. با توجه به اهمیت معماری و احداث روز افزون بناهای مذهبی و غیر مذهبی در دوره صفویه، معماران بر آن شدند که در تزئین بناهای گوناگون از شیوه تزئینی کاشی هفت رنگ بهره گیرند. کاشی هفت رنگ این قابلیت را داراست که میدان هنر نمایی برای استادان و نقاشان را به نحوی فراهم کند و هنرمندان توانستند از محدودیت اشکال هندسی رهایی یافته و مناظر مختلف ر...

چکیده با ورود تکنولوژی و تجهیزات مدرن‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏، تولید محصولات کریستالی از سال 1345 به ایران، تحولی در امر شیشه گری و کریستال سازی در کشور صورت گرفت. لذا این پایان نامه با هدف بررسی فرایند تولید شیشه و کریستال دست ساز در ایران و بیان تحولات این هنر و صنعت ارزشمند از سال 1345 تاکنون و نیز بررسی کمی و کیفی تولیدات کارخانه های موجود و آشنایی با روش های تولید و تزئین آثار شیشه ای و کریستالی ب...

صنایع دستی ایران ،جلوه ای بی مانند از هنر ،صنعت ،فرهنگ وتمدن کهن ایران،است . ..یکی از این هنرها رودوزیها،هنرسنتی زنان ایرانی است .از جمله این رودوزیها ،سوزن دوزی دو قوم کهن ایران ،بلوچ وترکمن است .ویژگی تزئین وکاربردی بودن سوزن دوزی در زندگی روزمره مردم ،به خوبی توانسته در معیشت واقتصاد تاثیر گزارده وخود عامل تقویت اقتصاد گردد .به علاوه ،پیام های اجتماعی وقومی جوامع را با استفاده از طرح ها –نقش...

ساوه، در میان پژوهشگران حوزه سفالینه اسلامی، به عنوان یکی از عمده مراکز تولید سفال مینایی سده‌های 6 و 7 هجری قمری شناخته شده است. با توجه به نمونه‌ سفال‌های تاریخدار منسوب به ساوه؛ سده 6 ه.ق. دوران اوج ساخت سفال مینایی در این شهر در نظرگرفته شده است. این امر مرهون توجه حاکمان به هنر و پرورش هنرمندان این صنعت از یک سو و از سوی دیگر مهاجرت گروه کثیری از هنرمندان مراکز تولیدی کاشان و ری در پی حملا...