احمد صالحی کاخکی

دانشگاه هنر اصفهان

[ 1 ] - مطالعه تزیینات گچ‌بری آرامگاه میر‌زبیر سیرجان و بررسی انتساب آن به هنرمندان کرمانی

آرامگاه میر­زبیر، در روستای شریف­آبادِ سیرجان، دارای تزیینات گچ­بری زیبا و پر­کاری همانند؛ محراب، کتیبه­کمربندی، طاق­نماها، گوشواره­ها و ... است که تاکنون مطالعه کامل و همه­جانبه­ای در­باره­ی این اثر و هنرمند سازنده این تزیینات، صورت نگرفته است. در این پژوهش بر­آن شدیم تا به دلیل تشابه گچ­بری­های این بنا، از لحاظ ساختار، نقوش و کتیبه، با گچ­بری­های امام­زاده ربیعه­خاتون اشترجان، مسجد کوچه­میر نط...

[ 2 ] - معرفی دوازده گونه از آرایه‌های گچی در تزئینات معماری دوران اسلامی ایران براساس شگردهای فنّی و جزئیات اجرایی

براساس مطالعات میدانی و بررسی‌های مقدّماتی آزمایشگاهی بر روی آثار تزئینی گچی در ایران دوران اسلامی، مشخص گردید که کمینه 12 گونة مختلف از تزئینات، گچی وجود دارند که در هرگونه، جزئیات فنی به‌کار گرفته شده در اجرا، بسته به مواد متشکله و روش عمل‌آوری، شیوة شکل‌دهی، و میزان برجستگی تزئینات متفاوت است. برخلاف دو نوع طبقه‌بندی رایج پیشین که بر اساس شیوة شکل‌دهی و میزان برجستگی انجام می‌گرفت، این نوع طب...

[ 3 ] - بررسی نقوش سفالینه های مینایی ساوه در سده های ششم و هفتم هجری قمری براساس نمونه های موزه متروپولیتن

ساوه، در میان پژوهشگران حوزه سفالینه اسلامی، به عنوان یکی از عمده مراکز تولید سفال مینایی سده‌های 6 و 7 هجری قمری شناخته شده است. با توجه به نمونه‌ سفال‌های تاریخدار منسوب به ساوه؛ سده 6 ه.ق. دوران اوج ساخت سفال مینایی در این شهر در نظرگرفته شده است. این امر مرهون توجه حاکمان به هنر و پرورش هنرمندان این صنعت از یک سو و از سوی دیگر مهاجرت گروه کثیری از هنرمندان مراکز تولیدی کاشان و ری در پی حملا...

[ 4 ] - مطالعه فرمی و ساختاری کتیبه‌های نستعلیق در مساجد قاجاری اصفهان و مقایسه آن با نمونه‌های مشابه صفوی

بسیاری از کتیبه‌های نستعلیق قاجار، توسط خوشنویسانی مانند آقا محمد باقر سمسوری و فتح الله جلالی، که در زمره‌ پیروان میرعماد و محمد صالح اصفهانی به شمار می‌روند، نوشته شده است. اصلی‌ترین سوال این پژوهش بنیادی این است که مهمترین تحولات فرمی و ساختاری کتیبه‌های نستعلیق در مساجد قاجاری اصفهان چیست؟ بدین جهت، ضمن بررسی جامعه آماری مورد نظر، بر اساس روش نمونه‌گیری طبقه بندی پسین، نتایجی قابل توجه حاص...

[ 5 ] - An investigation of the impact of Baghdad and Seljuk miniature painting schools on Minai wares

Pottery art in Iran reached its apex during the Seljuk and Kharazmshahi eras. In these two periods, artists produced high-quality wares,with Minai decorations which were considered as masterpieces of Islamic art from an aesthetical point of view. These wares were decorated with motifs existing in manuscripts illustrated by artists from Baghdad and Seljuk miniature painting schools portraying ep...

[ 6 ] - پژوهشی بر تزیینات معماری دورﮤ غزنوی

وجود بناهای تاریخی غزنویان در مناطقی مانند غزنه، لشکری‌بازار و بلخ که برخی به شکل نیمه‌مخروبه باقی مانده است یا نام آنها در منابع تاریخی و ادبی معتبر درج شده است، همگی نشان‌دهندﮤعظمت این تمدن، به‌ویژه در خلال سال‌های حکومت سلطان محمود (378تا421ق/988تا1030) و فرزندش مسعود (421تا432ق1030تا1040/م) است. این فعالیت‌های چشمگیر عمرانی در ساخت مناره‌ها، کاخ‌ها، مدرسه‌ها، مسجدها، باغ‌ها و بناهای تدفینی ...

[ 7 ] - پایگاه فرهنگی قلعه جص و کنشت مجوسان در سده‌های نخستین اسلامی

با ورود اسلام به ایران، فرهنگ و تاریخ پیش از اسلام را گروه‌هایی از ایرانیان دانش‌دوست حفظ کردند که در باختر کهگیلویه و خاور ارجان، پیرامون قلعه جص می‌زیستند. بررسی قلعه جص و جایگاه علمی و فرهنگی آن از اهداف مهم این پژوهش است. قلعه‌ای که براساس منابع تاریخی، در حفظ تاریخ پادشاهان پیش از اسلام و آداب‌ورسوم  ایرانی و علوم زرتشتی نقش مهمی داشت و از مهم‌ترین قلعه‌های اشغال‌شده توسط اسماعیلیان نزاری ...

[ 8 ] - فناوری معرق‌های گچی تخمه گذاری در تزیینات معماری دوره صفویه

محور بنیـادین این پژوهش بر یافته‌های به دست آمده از مطالعات میدانی و بررسی‌های آزمایشگاهی است. این بررسی‌ها به منظور شبیه سازی نمونه های مطالعه شده است. لذا بخش عمده ای از مطالب ارایه شده، جزییاتی است که تاکنون در هیچ یک از منابع مکتوب، اعم از فارسی یا غیر فارسی وجود ندارد. در میان تزیینات معماری دوران اسلامی ایران، تزیینات گچی از آثار شاخص و قابل توجه هستند. در بین انواع این تزیینات، آرایشی یگ...

[ 9 ] - تلألؤ شعارهای شیعی بر آثار چوبی دوره سلجوقی تا آغاز دوره تیموری

دوره سلجوقی تا آغاز دوره تیموری، از جمله ادوار درخشان صنایع چوب در ایران است. آثار چوبی به‌جای‌مانده از این دوران، علاوه بر داشتن ارزش فنی و هنری بالا، به دلیل داشتن کتیبه‌هایی با مضامین دینی و اعتقادی، جایگاهی ویژه در زمینه شناخت باورهای دینی و مذهبی مردمان آن اعصار دارند. این امر، لزوم بررسی دقیق و گسترده‌تر این آثار را موجب می‌شود. هدف اصلی پژوهش حاضر، معرفی آن دسته از آثار چوبی متعلق به دور...

[ 10 ] - چالش‌‌های فرهنگی کمبود قلم‌‌های فارسی مناسب در ایران

قلم‌های اولیۀ فارسی که با ملزومات صنعت چاپ به ایران وارد شدند، فرم‌هایی از حروف را رایج کردند که با ذائقۀ فرهنگی ایرانیان هماهنگ نبوده ولی ضرورت‌ و مزیتی چون سرعت در چاپ، استفاده از آنها را فراگیر و موجب شده است با اندک تغییراتی تا به امروز مورد استفاده قرار گیرند. هدف از نوشتار پیشِ‌رو، استخراج و ارزیابی چالش‌های فرهنگی ناشی از کمبود قلم‌های فارسی در ایران بوده و به‌طور خاص در پی پاسخ‌گویی به ا...

[ 11 ] - A Study of Geometric Ornaments of Plaster Mihrabs Made between 12th and the mid-14th Centuries in Iran

The geometric ornaments are considered as a kind of decorating that has been used mostly in the Islamic art, alone and sometimes in conjunction with other motifs or inscriptions. The plaster altars made between 12th and the mid-14th centuries towards the Seljuk and Ilkhanid dynasties, are also considered as the works that have been decorated using various plant decorations and inscriptions, as ...

[ 12 ] - مستندنگاری سفال های گلابه ای منقوش رنگارنگ روی زمینه سفید(نمونه موردی موزه بنیاد مستضعفان تهران)*

از داده های مهم در باستان شناسی اشیای سفالی است که ماندگاری و پایداری مناسبی دارند. اشیای سفالی با ویژگی های خاصخود، داده های فرهنگی بسیار با ارزشی محسوب م یشوند که در معرفی فرهنگ و هنر جامعه نقش بسزایی دارند. در همین راستابه معرفی تعداد شش نمونه از ظروف سفالی گلابه ای منقوش رنگارنگ روی زمینه سفید که در خزانه موزه بنیاد مستضعفان تهراننگهداری م یشود و از حفاری های غیرعلمی به دست آمده است، م یپرد...