رشد حیات عقلی و فکری مسلمین، تا حدی مرهون اختلاف آراء میان فیلسوفان و متکلمان است . هر یک از این دو گروه، با اشکالات خود بر دیگری، موجبات گسترش مباحث عقلی و تعمیق دیدگاههای یکدیگر را فراهم آورده اند و ضرورت طرح بسیاری از مسائل را در حوزهء دیگری، گوشزد کرده اند. در این میان شخصیت خواجه نصیر طوسی نقطهء عطفی به حساب می آید. تحقیق ما تلاشی است در روشن ساختن این مسائل که آیا استفاده از فلسفه در علم ...

در قرن نهم هجری، تیموریان نوعی سیاست مذهبی در پیش گرفتند که می‌توان آن را «بازگشت به الگوی تسنن خراسانی» تعبیر کرد. مخالفت با این رویکرد، با پشتیبانی قدرت سیاسی جانشینان تیمور و به ویژه شاهرخ، سرکوب و یا وادار به هجرت از خراسان شد. از شخصیت‌هایی که در دوران سلطنت شاهرخ، مظنون به فعالیت‌ها و اندیشه‌های ناهمساز با مشی فکری ـ مذهبی حکومت شد، شیخ صائن‌الدین علی تُرکه (835 ـ770ق) است. این مقاله، در پ...

با اوج گیری رقابت های مصر و عربستان در جهان عرب، به ویژه در دهه های پس از جنگ دوم جهانی، بسیاری از اعضای اخوان المسلمین مصر به عربستان سعودی رفتند و اندیشه های اخوانی را با وهابیت ترکیب کردند و رواج دادند. مهم ترین این افراد محمد قطب بود. اصلی ترین اندیشه های محمد قطب حول محور مفهوم جاهلیت شکل گرفت. از دید قطب، جاهلیت یک مفهوم سیاسی و به معنای حاکمیت قانونی، غیر از شریعت بود. وی راه گذر از جاهل...

این نوشتار که " بررسی اختلاف آراء خواجه نصیرالدین طوسی و قاضی عضدالدین ایجی در مسائل کلامی " نام دارد حاصل بررسی تطبیقی کلام شیعه و کلام سنی اشعری به سبک قدیم و در قالب نظرات این دو دانشمند مذکور است . در این مقالات موارد اتفاق و اختلاف آنهادسته بندی شده و درصدر هر بحث موارد اتفاق فقط نام برده شده است . و بعد موارد اختلاف که تقریبا" چهل مورد است و خلاصه ای از آن آورده شده به تفصیل مورد بررسی و ...

چکیده ندارد.

موضوع این رساله (( تشریفات استماع شهادت شهود در فقه امامیه، اهل سنت و قانون موضوعه ایران )) است. شهادت در نظام حقوقی اسلام از اهمیت زیادی برخوردار است به طوری که قرآن کریم در موارد متعدد به شهادت و لزوم اداء و اقامه آن در دعاوی اشاره دارد. در احادیث منقوله از اهل بیت عصمت و طهارت و نیز صحابه رسول خدا ( ص ) در این باره تأکید بسیار شده است و پیرو آن فقهای شیعه و اهل سنت در کتب فقهی به صورت تفصیلی...

چکیده: این رساله به بیان دیدگاه قاضی عبدالجبار و معاصر وی سید مرتضی درباره حقیقت امامت و صفات امام، پرداخته است. از نگاه قاضی عبدالجبار «امام کسی است که بر امت ریاست داشته باشد، به طوری که قدرتی بالاتر از او نباشد.» از نظر سید مرتضی «امامت، رهبری عمومی در زمینه دین به صورت بالاصاله است نه به طور نیابت از کسی که در سرای تکلیف است.» قاضی عبدالجبار وجوب امامت را وجوب نقلی علی الناس می داند، و سید ...

تعارض به معنای تقابل دو دلیل بر سبیل ممانعت و یکی از مباحث مطرح شده در اصول فقه است. تعارضی که میان ادله ی احکام ایجاد می شود تعارض حقیقی نیست، بلکه صرفاً تعارضی است که به نسبت ذهن مجتهد و جهل او به دلیل متأخر و متقدم ایجاد می-شود. برای رفع تعارض میان ادله ی احکام سه راه حل ترجیح، جمع (تخصیص) و رد هر دو دلیل و عمل به دلیلی غیر از دو دلیل متعارض که دارای حجیت کمتری است وجود دارد که ترتیب به کارگی...

اگر شخص درحالی بمیرد که یکی از وراثش حمل باشد و سایر ورثه نیز خواستار تقسیم ترکه قبل از تولد او باشند، درچنین مسأله ای فقهای امامیه برای جلوگیری از ضرر دوطرف (حمل و سایر وراث)، در برخی از موارد با رعایت احتیاط لازم حکم به تقسیم میراث داده اند و در برخی از موارد نیز این تقسیم را موکول به بعد از تولد حمل کرده اند؛ یعنی، حکم به تعطیل نموده اند. رساله حاضر به بررسی دلایل تقسیم و تعطیل میراث قبل از ...

همانندسازی انسان و احتمال ایجاد نسلی بدون لقاح اسپرم و تخمک از جمله مسائل مستحدثه (نوظهور) در فقه است که احکام آن بررسی بیش تری می طلبد. جواز یا حرمت همانندسازی تولیدی، نسب ناشی از این عمل، احکام مربوط به نکاح، حق ارث و حضانت کلون (همانند)، به صورت استدلالی، محورهای اصلی بحث این مقاله می باشند. بر خلاف اهل تسنن، بیش تر علمای شیعه معتقدند که همانندسازی ذاتا جایز است، گرچه ممکن است انجام دادن آن ...