مقاله حاضر حاصل پژوهشی می باشد که به منظور بررسی وضعیت نظام مالکیت فکری در ایران و ارایه راهکارهای بهبود آن در جهت توسعه تکنولوژیکی کشور انجام شده است. در این پژوهش محققان پس از انجام مطالعات مختلف، شرکت در سمینارهای گوناگون و مصاحبه با خبرگان مالکیت فکری در داخل و خارج از کشور، سعی در شناخت و بررسی نظام مالکیت فکری در ایران، نحوه تعامل این نظام با سیستم ملی نوآوری کشور و مقایسه آن با نظام مالک...

نظام ملی نوآوری به عنوان مهم‌ترین رویکرد سیستمی به نوآوری، عبارت است از عناصر و ارتباطاتی که در جهت تولید، انتشار و استفاده از دانش جدید و سودمند، با یکدیگر در تعامل‌اند و در درون مرزهای یک کشور عمل می‌کنند. یکی از این عناصر، سازمان‌های پژوهش و فنّاوری است که نقش حلقه واسط را بین دانشگاه، صنعت و دولت ایفا می‌کند و از مطرح‌ترین این سازمان‌ها در نظام نوآوری ایران، جهاد دانشگاهی است. این مقاله به د...

باوجودی که دولت ایران افق‌های فنی- صنعتی جدیدی را در صنعت نفت ایجاد کرده، اما نتوانسته نظام حکمرانی مطلوب بخش بالادستی برای کارایی نظام نوآوری را به وجود آورد. کسب جایگاه بین‌المللی در صنعت نفت مستلزم ایجاد تحول در نظام نوآوری بخش و اصلاح شکست‌های این نظام است. هدف این پژوهش، شناخت و تحلیل عوامل مؤثر درشکست‌ نظام نوآوری بخشی است. این تحقیق از منظر هدف کاربردی، با رویکرد اکتشافی و توصیفی- تحلیلی...

نقش مهم شرایط نهادی ایجادشده توسط دولت و مشارکت نهادها در فرایند دستیابی به توسعه پایدار، نوآوری های نهادی را به عنوان یکی از مفاهیم کاربردی و اصولی در استراتژی های توسعه بیش از پیش مورد توجه سیاستگذاران و دولتمردان قرار داده ، و از طرف دیگر، دسترسی به فناوری و وجود سیاست های مناسب فناوری و نوآوری نیز از الزامات دستیابی به توسعه پایدار است. این پژوهش به دنبال نشان دادن ارتباط بین نوآوری نهادی، ...

رویکرد نظام­های نوآوری در دو دهه پایانی قرن بیستم به نحوی آگاهانه و هدفمند برای رقابت با نگاه سنتی اقتصاددانان نئوکلاسیک به موضوعاتی همچون نوآوری، توسعه اقتصادی و رقابت­پذیری اقتصادی نضج پیدا کرد. چهارچوب مفهومی نظام نوآوری با وجود انتشار و نفوذ سریع و خیره­کننده خود در مجامع آکادمیک و محافل سیاست‌گذارانه در سطوح ملی و بین المللی هنوز نتوانسته است، جایگاه تثبیت­شده رقیب نئوکلاسیک خود را متزلزل ...

هدف این مقاله استخراج شاخص‌های بخش فناوری و نوآوری از اسناد بالادستی همچون نقشه جامع علمی کشور و برنامه پنج ‌ساله ششم توسعه، و بررسی چگونگی همراستایی آنها با شاخص‌های مشابه در گزارش ملی پایش و ارزیابی علم، فناوری و نوآوری کشور، و نیز بررسی وضعیت فناوری و نوآوری ایران بر مبنای هدف‌گذاری‌های اسناد بالادستی است. این پژوهش توصیفی- تحلیلی است که با رویکرد علم‌سنجی به منظور بررسی تطبیقی شاخص‌ها...

توسعه فناوری عمدتا بستگی به خلاقیت طراحان محصول یا فناوری دارد. از آنجا که فرصت­های جدید برای توسعه فناوری نوین باید توسط متخصصان مورد بررسی قرارگیرد؛ لذا خلق ایده­های نوآورانه برای توسعه فناوری و کارآفرینی موفق ضروری است. یکی از روش­های خلاقانه حل مسئله، نوآوری نظام یافته (triz) بوده و در سال 1946 توسط گنریش آلتشولر روسی پایه­گذاری و طی سال­های گذشته، به ابزاری کاربردی برای اختراع کردن و حل مس...

برای تحقق توسعه تکنولوژی به عنوان زیرساخت اساسی توسعه پایدار کشور به ویژه در سطح ملی و بنگاه های ملی، اجماع بر تعاریف واژگان کلیدی و شناخت نسبت به روش شناسی های مطرح از نخستین گام های غیر قابل اجتناب است. در این مقاله پس از تمرکز بر مقدمات موضوع، روش شناسی های مطرح در توسعه تکنولوژی به بوته بررسی و نقد سپرده می شود و با احصای اقتضائات ملی توسعه استراتژیک تکنولوژی و طرح موضوع نظام ملی نوآوری به ...