به‎رغم آنکه اطلاعات و آگاهی‎های ما از حرمسرا در عصر عباسی بسیار اندک است و نیز حضور زنان مسلمان در عرصه های گوناگون سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تا پیش از عصر دوم عباسی، چندان که باید نظام‎مند نیست، در عصر دوم عباسی (232 - 334 ق)، به‎ویژه ایام خلافت مقتدربالله (295 - 320 ق)، با پدیده‎ای به نام قهرمانگی مواجه می‎شویم. قهرمانه عنوان زنانی بود که واسطۀ حرم با دربار خلفا بودند و بسته به توانایی و نفوذشا...

معتضد، یکی از مقتدرترین خلفای نیمه ی دوم خلافت عباسی بود که در ابتدای زمامداری خود با بحران مالی ناشی از تهی شدن خزانه، کسری بودجه و ناتوانی دولت در پرداخت حقوق کارکنان مواجه شد. گرچه او این نابسامانی ها را از پیشینیان خود به ارث برده بود؛ اما هرگز اجازه نداد که این دشواری ها ادامه یابد و ارکان خلافت را متزلزل سازد. پرسشی که این مقاله می کوشد تا به روش توصیفی - تحلیلی برای آن پاسخی جستجو کند، ا...

با سقوط ساسانیان, نظام حقوقی اسلامی به تدریج جایگزین نظام حقوقی زرتشتی شد. یکی از انگیزه های مهم رویکرد ایرانیان به اسلام, تإکید دین اسلام بر عدل و داد بود. پیامبر اکرم(ص) در مدینه خود به قضاوت می پرداخت, اما برای نقاط دور دست یکی از یاران خویش را برای قضاوت می فرستاد. در عصر خلفای راشدین, قوه قضائیه از قوه مجریه, تفکیک شد. از عصر اموی تا اوائل خلافت عباسی, نظام قضایی در قلمرو ایشان از جمله ایر...

مقدمه در پژوهش پیش رو روند شکل گیری و توسعه ی قیام صاحب الزنج در مناطق ساحلی و جزیره ای خلیج فارس، علل و پیامدهای این قیام در منطقه، مورد بررسی قرار می گیرد. این قیام که در قرن سوم هجری رخ داد، یکی از گسترده ترین قیام های مردمی علیه خلافت عباسی، ازحیث دوام، استمرار، کثرت تلفات، وسعت قلمرو و نتایج سیاسی حاصل از آن به شمار می رود. رهبر این قیام، علی بن محمد معروف به صاحب الزنج، توانست با تبلیغات...

ابوالعباس احمد ملقب به الناصرلدین الله سی و چهارمین این خلفا است و کسی است که در این خاندان از تمام خلفای دیگر بیشتر خلافت کرده و ایام امامت و دوره امیرالمومنینی او به چهل و شش سال و یازده ماه قریب به نیم قرن رسیده است.دوره خلافت الناصر لدین مقارن شده است با زمانی که ممالک اسلامی از چهارطرف مورد حمله سخت کفار قرار گرفته و سلاطین اسلام در نتیجه غیرت اسلامی و به قصد حفظ مسلمین از تعرض کفار و در چ...

در عصر دوم عباسی به دنبال سلطة ترکان بر دستگاه خلافت، چالش و درگیری مهمی میان سرداران ترک از یک سو و دیوانسالاران از دیگر سو پدید آمد که حاصل آن بحرانی بود که سرانجام مقام وزارت و سازمان اداری دولت را تباه ساخت. چگونگی پدید آمدن این بحران و عوامل آن خاصه دستگاه خلافت و وزیران آنان در این مقاله بررسی شده است.

حکومت امویان که نمادی از عصبیت عربی بود، پس از هشتاد سال با انقلاب عباسیان فرو ریخت، عباسیان با شعار «الرضا من آل محمد» توانسته بود حمایت توده های ایرانی را که برخوردار از گرایشات علوی بودند، جلب نمایند. به مجرد پیروزی انقلاب عباسی، ایرانیان به چهرهسالوس و تزیر خلفای عباسی پی بردند، ایران به ویژه خراسان عرصه شورشها و نهضتها گردید. قیامهای علویان علاوه بر عراق و حجاز در خراسان نیز مورد استقبال...

موفق عباسی یکی از فرزندان متعدد متوکل است که در سال 229 ه.ق در سامرا متولد شد. وی در جریان به خلافت رسیدن معتز در سال 252ه.ق و برکناری مستعین نقش اساسی برعهده داشت و از این زمان وارد عرصه تحولات سیاسی دربار خلافت شد. در دوران خلافت معتز به جرم همکاری با ترکان توطئه علیه معتز بهمراه برادر دیگرش موید بازداشت و بعد از مدتی به بصره تبعید و سرانجام به بغداد تحت نظر قرار گرفت. بعد از خلغ مغتز در سال ...

پایان نامه حاضر با هدف بررسی زمینه ها، علل و عوامل جنبشهای ایرانی ضددستگاه خلافت عباسی نگارش یافته است . عصر اول عباسی، پرحادثه ترین دوار خلافت عباسی به شمار می رود که در طی این مدت جنبشهای متعددی در ایران بویژه در خراسان و ماوراءءالنهر روی داده است بطوریکه تاریخ ایران از نیمه دوم قرن دوم تا قرن سوم هجری در زیر این قیامها سپری شده است این جنبشها در ابعاد و اشکال متفاوتی بوده است . هدف از نگارش ...