رشد فرهنگ و تمدن انسانی بیانگر توجه و علاقه انسان به کتاب و کتابت است. قبل از اختراع چاپ، صنعت کتاب‌نویسی یا وراقت از مهم‌ترین حرفه‌ها بود. بیشتر افرادی که به این حرفه رو می‌آوردند یا خود از دانشمندان و بزرگان روزگار خویش بوده و یا در خدمت دانشمندان بوده‌اند. وراقان نقش بسیار زیادی در رشد و توسعه کتابخانه‌ها داشته‌اند. مغازه‌ها و دکه‌های وراقان، محفل مباحثات علمی دانشمندان بود، گفت‌گوهای علمی د...

بررسی و تحلیل جامعه آماری دانشمندان علوم عقلی عصر سلجوقی مسأله مقاله‌ حاضر است و نویسنده در پی پاسخ بدین پرسش‌ها است که روند آماری جامعه علما در دوره سلجوقی چگونه بوده و این روند چه معانی و دلالت­هایی دارد؟ برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها، عصر سلجوقی به سه دوره تقسیم، و جامعه آماری دانشمندان هر دوره با توجه به زیست علمی آنها، نخست بر اساس شمار، سپس به­صورت درصد در جداول و نمودارهایی ترسیم گردیده اس...

یکی از دلایل قرائت‌های نسبی‌گرایانه در قبال علم، عدم امکان توجیه تصمیمِ دانشمندان در قبال نظریه‌های علمیِ متعارض یا بدیل است. نسبی‌‌گرا مدعی است موقعیتی وجود دارد که در آن دانشمندان هیچ‌گاه نمی‌توانند بین نظریات بدیل داوری کنند. از دید مقاله، یک نظریه بدیل تنها زمانی می‌تواند معقولیت علمی را به چالش بکشد که دو شرطِ «کاستی روش‌شناختی دانشمندان» و «وجود نظریات بدیل» در زمانِ مشخص تصمیم‌گیری برقرار با...

پیدایش و تحول علم اصول ، نیاز این علم به تجدید و عصری شدن مانند دیگر علوم مباحثی است که در مقدمه این رساله به آن پرداخته شده است. برشماری خدمات کردها به ایران و اسلام در زمینه علم اصول و فقه، شناسایی دانشمندان اصولی کرد و نیز بررسی آثار ، آراء و اندیشه های ابتکاری آنان و تبیین نقش ایشان در تحول و تکامل این علم موضوعات این پژوهش را شامل می شود. نقد ، بررسی و مقایسه دیدگاههای این دانشمندان با دید...

The study and investigation of the credibility of reliable tradition due its many instances in the sources of Shiite hadith has a remarkable importance. In a general view the Shiite scholars can be divided into two groups. First, a group that admits the credibility of reliable hadith, which is divided further into those who give absolute credit to reliable tradition and those who acknowledge ...

چکیده از مسائل بسیار مهم در حوزة فهم و شناخت هر مکتب، وجود افرادی است که تبیین و توضیح مکتب به عهدۀ آنان است تا افراد دیگر با دخالت‌های غیرعالمانه، زمینۀ سردرگمی را برای پیروان مکتب فراهم نکنند. حال در باب مکتب اسلام این پرسش مطرح است که آیا همان‌گونه که قرآن کریم تبیین دین را به عهدۀ رسول خدا(ص) گذاشته، خود آن حضرت نیز تبیین دین را برای دوران پس از خود به عهدة کسی یا کسانی واگذار کرده که برای ...

حق ‌و تکلیف، ممنوع و مجاز، و خوب و بد مهم‌ترین مفاهیمی‌اند که در فلسفۀ ارزش و به ویژه در فلسفۀ حقوق و اخلاق محور گفت‌و‌گو قرار می‌گیرند. یکی از عمده‌ترین جنبه‌های بحث از آنها جنبۀ معرفت‌شناسانه است. پرسش اصلی در این پژوهش ناظر به منشأ گزاره‌های حقوقی و اخلاقی است. آیا این گزاره‌ها ملاک صدقِ واقعی و خارجیِ مستقیم دارند؛ یا منشأ مستقیم آنها چیزی جز تصمیم، جعل و صلاحدید صاحبان تصمیم و قرارداد نیست؟ ...

هدف: بررسی دیدگاه دانشمندان مسلمان دربارۀ رده‌بندی علوم‌‌ و مقایسه آنها با نظام‌های رده‌بندی رایج جهانی به منظور فراهم ساختن زمینه بازنگری در رده‌بندی‌های کتابخانه‌ای برای طراحی نظام‌های بومی رده‌بندی مبتنی بر ارزش‌های فرهنگی و اعتقادی و نیازهای علمی جهان اسلام. روش:‌‌ نظرات دانشمندان مسلمان با مطالعه منابع کتابخانه‌ای شناسائی و تحلیل شده است. یافته‌‌ها:‌‌ دانشمندان مسلمان ازسدة دوم هجری تاکن...

هدف: نشان‌دادن طرحی کلی از طبقه‌بندی‌های دانشمندان دوره اسلامی و رویکرد و جهان‌بینی این دانشمندان درخصوص تقسیم‌بندی‌هایی که ارائه کرده‌اند. روش‌شناسی: در این پژوهش از روش کتابخانه‌ای استفاده شده است و ابراز گردآوری داده‌ها، اسناد و مدارک فارسی (کتاب‌ها، مقالات، و پایان‌نامه‌ها) است که به مسئله طبقه‌بندی علوم در دوره اسلامی از دیدگاه دانشمندان این حوزه پرد...