چکیده این پژوهش تحلیلی گفتمانی است از چند شعر تعلیمی و غنایی از مولوی. هدف این تحقیق بررسی کارآمدی دستور سیستمی- نقشی هلیدی در تحلیل های ادبی است، و پاسخ به این پرسش که آیا دستور نقشی قادر است دو گونه ی ادبی مختلف را از هم متمایز سازد؟ به این منظور 107 بیت از آثار مولوی انتخاب شده است، 60 بیت از مثنوی به عنوان اثری تعلیمی، و 47 بیت از غزلیات شمس به عنوان کاری غنایی؛ و سپس سه فرانقش هلیدی در ه...

نظریه نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی یکی از معروف‌ترین نظریات زبانی است که از آن در تحلیل انواع متن به ویژه با هدف بررسی نقش‌های مختلف زبانی استفاده می‌شود. هلیدی معتقد است، که اصلی‌ترین هدف زبان، انتقال معناست؛ به همین منظور گویشوران برای تبادل معنا، متن را می‌سازند. یعنی چیزی که در تعامل مهم است، انتقال معناست نه صورت‌های زبانی. بر اساس این رویکرد، ساختار زبان متأثر از نقش­هایی است که زبان در بافت ا...

دستور نقش‌گرای نظام‎مند، ارائه‎گر ابزاری برای کشف معنا در زبان و ارتباط کاربرد زبان با بافت‌های اجتماعی است تا در درک ما از زندگی اجتماعی مشارکت نماید. به این دلیل که در این دستور الگوهای تجربه  به‌صورت افعال و فرآیندها به‌واسطة فرانقش اندیشگانی حاصل می‌شوند، بنابراین با بررسی و تعیین افعال و فرآیندها و میزان رخداد آن‌ها در یک داستان، می‌توان راه به تجربیات، افکار و دنیای ذهن نویسنده برد. در تح...

یکی از بحث‌های عمده و دامنه‌دار در حوزه علوم قرآنی، به مسأله زبان قرآن برمی‌گردد. تاکنون مطالعات بی‌شماری در مورد ویژگی‌های زبان قرآن از جنبه‌های گوناگون صورت گرفته‌ است. با وجود این، عمدتاً نتایجِ این مطالعات مبتنی بر تحلیل‌های دقیقِ برآمده از نظریه‌های نوین زبان‌شناختی نیست. ازاین‌رو، پژوهش حاضر، جهت بررسی جنبه‌های معینی از زبان قرآن، با کارکردی دوگانه، نخست، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در ...

در دﺳﺘﻮر ﻧﻘﺸﮕﺮا، ﻓﺮض ﺑﺮ این است ﻛﻪ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺗﺠﺮﺑﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺮاﻳﻨـﺪﻫﺎ و از ﻃﺮﻳـﻖ ﻓـﺮاﻧﻘﺶ اﻧﺪﻳﺸﮕﺎﻧﻲ در زﺑﺎن ﺑﺎزﻧﻤﺎﻳﻲ می­شود. ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺎس می­توان ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﻮاع ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در اﻓﻌﺎل و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﺴﺎﻣﺪ آن ها در متن ادبی از ﺗﺠﺎرب، ﺗﻔﻜﺮات و دﻧﻴﺎی درون ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪه آﮔﺎه ﺷﺪ. اﻣﻜﺎن و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دﺳﺘﻮری ﺑﺮای ﺑﺎزﻧﻤﺎﻳﻲ ﺗﺠﺮﺑﻪ در زﺑﺎن، از ﻃﺮﻳـﻖ ﻧﻈﺎم ﮔﺬراﻳﻲ اﻧﺠﺎم می شود. ﻧﻈﺎم ﮔﺬراﻳﻲ، ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﺑﻴﺎن ﻓﺮاﻧﻘﺶ اﻧﺪﻳﺸﮕﺎﻧﻲ و ﺗﺠﺮﺑـ...

رمان به عنوان ژانر ادبی مدرن معمولاً تجلی سیر شخصیت اصلی اثر از نابالغی به بلوغ تلقی می شود. شخصیت اصلی رمان که در ابتدا فرد ساده ای است که در مقابله با پیچیدگی های زندگی ناتوان است به تدریج فهم و ادراک حاصل می کند تا متعاقباً به شکلی درخور عمل کند. عموماً در نقد ادبی و نقد زبانشناختی ادبیات اتفاق نظر وجود دارد که شناخت شخصیت می بایست با توجه به عناصر متن رمان صورت گیرد (برای مثال ر.ک. فاولر 1977 ...

درد پدیده ای است که همه انسان ها در طول زندگی خود آن را تجربه می کنند.انسان ها به دلیل شخصی بودن طبیعت درد، از زبان به عنوان کارامد ترین ابزار ارتباطی برای انتقال احساس ناخوشایند خود به دیگران بهره می گیرند. این مطلب، انجام تحقیقات روی بیان درد أن ها جهت دست یابی به نتایج مطلوب را میسر می سازد. متاسفانه زبان شناسی کاربردی توجه چندانی به این حوزه مطالعاتی نداشته است. تحقیق پیش رو در صدد بررسی شی...

در دﺳﺘﻮر ﻧﻘﺸﮕﺮا، ﻓﺮض ﺑﺮ این است ﻛﻪ اﻟﮕﻮﻫﺎی ﺗﺠﺮﺑﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺮاﻳﻨـﺪﻫﺎ و از ﻃﺮﻳـﻖ ﻓـﺮاﻧﻘﺶ اﻧﺪﻳﺸﮕﺎﻧﻲ در زﺑﺎن ﺑﺎزﻧﻤﺎﻳﻲ می­شود. ﺑﺮ اﻳﻦ اﺳﺎس می­توان ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﻮاع ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد در اﻓﻌﺎل و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺑﺴﺎﻣﺪ آن ها در متن ادبی از ﺗﺠﺎرب، ﺗﻔﻜﺮات و دﻧﻴﺎی درون ﻧﻮﻳـﺴﻨﺪه آﮔﺎه ﺷﺪ. اﻣﻜﺎن و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ دﺳﺘﻮری ﺑﺮای ﺑﺎزﻧﻤﺎﻳﻲ ﺗﺠﺮﺑﻪ در زﺑﺎن، از ﻃﺮﻳـﻖ ﻧﻈﺎم ﮔﺬراﻳﻲ اﻧﺠﺎم می شود. ﻧﻈﺎم ﮔﺬراﻳﻲ، ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﺑﻴﺎن ﻓﺮاﻧﻘﺶ اﻧﺪﻳﺸﮕﺎﻧﻲ و ﺗﺠﺮﺑـ...

هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل نوشتار دانش­آموزان کم­توان ذهنی شهر تهران در پایه­های مختلف تحصیلی در چارچوب دستور نقش­گرای نظام­مند و بر مبنای فرانقش تجربی مطرح در این نظریه صورت گرفته است و سپس یافته­های به دست آمده از پایه­های مختلف با هم مقایسه شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. آزمودنی­ها به شیوه نمونه­گیری خوشه­ای و چند مرحله­ای انتخاب شدند. در مجموع 311 دانش­آموز (دختر و پسر) از می...

هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل نوشتار دانش­آموزان کم­توان ذهنی شهر تهران در پایه­های مختلف تحصیلی در چارچوب دستور نقش­گرای نظام­مند و بر مبنای فرانقش تجربی مطرح در این نظریه صورت گرفته است و سپس یافته­های به دست آمده از پایه­های مختلف با هم مقایسه شده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی است. آزمودنی­ها به شیوه نمونه­گیری خوشه­ای و چند مرحله­ای انتخاب شدند. در مجموع 311 دانش­آموز (دختر و پسر) از می...