تشریح زمان آفرینش گیتی و موقعیت پدیده های نجومی در زایچه کیهان، در کتاب بندهش، باعث شده است تا مولف بندهشن بیشترین اصطلاحات و واژگان نجومی را بکار گیرد و در نتیجه بندهشن به غنی ترین کتاب نجومی در زبان پهلوی و ادبیات ایرانِ پیش از اسلام بدل شود. از اینرو واژگان نجومی بندهشن و شناخت دقیق آنها، یک امر کاملاً کلیدی و تعیین کننده در درک مطالب نجومی سایر متون زردشتی است. این پژوهش که حاصل آن تدوین یک و...

کتاب البدء و التاریخ نوشته مطهر بن طاهر مقدسی مورخ سده چهارم هجری است. او در این کتاب به تاریخ بشر از آغاز خلقت تا زمان خود اشاره کرده است. ادیان و مذاهب پیش از اسلام و پس از آن در میان ملل مختلف از جمله یهودی، مسیحی، زردشتی، اسلام، صابئه، مانویه، ادیان هند و حتی یونانی، از موضوعاتی است که مقدسی به آن پرداخته است. در این پژوهش نخست مختصری از زندگی مقدسی گفته شده و کتاب البدء و التاریخ معرفی شده...

در کشور هندوستان و در طول قرن‌های متمادی، تنوعی از ادیان و آئین‌های بشری، برای پاسخگویی به نیازهای معنوی، به‌کار می‌رفته و مذهب به‌طور قابل ملاحظه‌ای در امور سیاسی، اجتماعی و اقتصادی سکنه ی این منطقه ظهور و نفوذ داشته است. با نگاهی به این ادیان می‌توان دریافت، ویژگی قابل ملاحظه ی آن ها تأثیر و تأثّر از یکدیگر است. «سیکهیزم»  به مثابه ی یکی از مصادیق این امر، عصاره ی معنویت اسلام و هندو به‌شمار م...

از آنجا که نوع نگاه به مبانی در هر نظامی توجیه کننده قوانین آن و وجه تمایز آن نسبت به دیگر نظامها می باشد.از این رو،حکومت و نظام اسلامی نیز از این امر مستثنی نمی باشد.مبانی و ریشه های اعتقادی و کلامی که منجر به پیدایش و استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران شده،همان مبانی کلامی اسلام ناب و مکتب اهل بیت می باشد.نظام جمهوری اسلامی ایران دارای مبانی چون معرفت شناسی و هستی شناسی الهیی،انسان شناسی،خداشنا...

نظامی گنجوی به عنوان برجسته ترین سرایندة مثنوی های بزمی در قرن ششم متفاوت از متقدمان و معاصران، همة سعی و کوشش خود را به کار می گیرد تا از مفاهیم مرسوم و متداول عصر خود پا را فراتر نهد و با رویکردی جدید به شعر، روح انسان گرایی را در آثار خود تثبیت کند و ترویج دهد. نظامی با توسّع و تعمیق این مفهوم در آثار خود، هرگز از دو مقولة قومیت و دیانت غافل نبوده است.لذا سرزمینی را به تصویر می کشد که مردم آن...

فصل اول مربوط به سیری در اعتقاد به زندگی پس از مرگ در میان اقوام و ملل در طول تاریخ است . در فصل دوم اخرت شناسی در آیین زردشت از قبیل مرگ و سرنوشت روان پس از مرگ درگاهان و اوتحای متاخر و متون پهلوی و پارسیامن و دءنا و داوری فردی در هریک از متون فوق الذکر مورد بحث واقع شده است . در فصل سوم درباره آخرالزمان و آمدن موعودهای زردشتی و اصلاح جهان وقوع رستاخیز و داوری نهایی بحث شده است. در فصل چهارم م...

چکیده تکاثر در واقع افزون طلبی، برتری جویی و پیشی گرفتن از دیگران در جمع مال و کثرت فرزندان و دیگر تعلقات دنیوی است که این حس موجود در آدمی حجم وسیعی از آیات و روایات را به خود اختصاص داده است. این حس سیری ناپذیر در انسان، اگر در مجرای صحیح قرار نگیرد و به شایستگی کنترل نشود؛ علاوه بر اینکه سرمایه عمر را تباه می کند و درد و رنج های فراوان با خود دارد، سرانجام سخت و ناگواری را برای آدمی رقم می ...

ایران آریایی مهد دین کهن مهرپرستی است؛ دینی اسرارآمیز که مرزهای فرهنگی- دینی را درهم نوردید و در سراسر جهان گسترش یافت؛ به‌گونه‌ای که عقاید رازوارانة مهریان و بسیاری از آداب و رسوم برخاسته از آن باورها به بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران و جهان بدل گردید. بازتاب اندیشه‌های این آیین دیرینه در آیین زردشتی، مسیحی و حتی عرفان اسلامی به‌خوبی نمایان است. ردّپای ایزد باستانی مهر یا میترا، ایزد بزرگ ایرانی و...

یکی از صنایع ادبی به­کار­رفته در متون ودایی، متون ایرانی باستان (کتیبه­های فارسی باستان، اوستای متقدّم و اوستای متأخّر) و متون ایرانی میانۀ غربی (متون زردشتی، مانوی و کتیبه­ها) صنعت ادبی قلب نحوی است. صنعت قلب نحوی، وارونه­سازی ساختارهای دستوری در عبارات یا بندهای پیاپی است. این صنعت را با صنعت طرد و عکس و نیز صنعت تشابه­الاطراف در بلاغت فارسی مقایسه کرده­اند. طرد و عکس یکی از نمونه­های قلب نحوی ...

خورشیدنیایش نخستین نیایش از پنج نیایش مذکور در خرده‌اوستا است. خرده‌اوستا یا اوستای کوچک یکی از بخش‌های اوستای متأخر است. تدوین خرده‌اوستا به آذرباد مهرسپندان، موبدان‌موبد زمان شاپور دوم ساسانی (309- 379 م.)، نسبت داده شده است. در دورۀ ساسانی موبدان زردشتی بر آن شدند تا اوستا را که تا آن زمان به‌ صورت شفاهی حفظ و نقل می‌شد و برای مردم قابل فهم نبود به زبان زندۀ آن عهد...