ساختگرایی (structuralism)، به عنوان شیوه ای در نقد ادبی و هنری در دهه‌های نخستین قرن بیستم پدید آمد و در نیمة دوم آن سده به نقطه اوج خود رسید. این شیوه نقد، همواره می‌کوشید به خود شکل و رنگ علمی ‌ببخشد و تمرکز بر ساختار آثار ادبی و هنری، این امکان را به ساختگرایان می‌داد که از دیدگاه خود قواعدی ابطال ناپذیر و فرمول‌هایی ثابت و لایتغیّر برای بررسی آثار هنری وضع کنند. ساختگرایی اگرچه در آغاز به زب...

نوستالژی از اصطلاحات علم روان شناسی و به معنای دل تنگی، حسرت زدگی، و غم غربت است. بررسی جلوه های نوستالژی در آثار یک شاعر یا نویسنده، ما را با جنبه های گوناگون شخصیت او و جامعه ای که در آن زیسته، آشنا می کند. این دل تنگی و غم غربت از دیرباز در ادبیات فارسی نمود گسترده ای داشته است و خصوصا در دیوان ناصر خسرو جایگاهی ویژه را به خود اختصاص داده است. نوستالژی فردی ناصر خسرو مواردی چون دوری از خراسا...

ملکوت بهرام صادقی یکی از آثار ماندگار ادب داستانی است که با سبکی متفاوت نوشته شده است. بر اساس نظریه های جدید که در تحلیل داستان کارایی دارند، کمتر کار مهمی درباره ی ملکوت انجام شده است. این رساله نگاهی تازه به این داستان دارد و در پی آن است تا بعضی از خصوصیات زبانی، موضوعی و فنی آن را توضیح دهد. نگارش موجود با توجه به سه رویکرد نوین ساختارگرایانه، روان شناسانه و فمینیستی در سه فصل مجزا و مطابق...

الهی نامه ی عطار نیشابوری، سرشار از آموزه های اخلاقی، عرفانی و دینی است که عطار در آن با بیان حکایت ها، داستان ها و تمثیل های گوناگون به طور مستقیم و غیرمستقیم به مسائل تربیتی و اخلاقی عنایتی ویژه داشته است. امروزه در نظریاتی که از سوی صاحب نظران روان شناسی مطرح می شود، می توان نکات دقیقی را دریافت که بسیاری از آنها را در سخن بزرگان ادب و فرهنگ این سرزمین نیز می توان ملاحظه نمود. روان شناسی مثب...

در این مقاله نویسنده پس از یادآوری تاریخ تأسیس دانشکده علوم تربیتی در دانشگاه تهران و دانشگاههای کشور و ادغام گروه روان شناسی دردانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران (1372)‘ در پاسخ به این سؤال که آیا در نامگذاری دانشکده جدید‘ روان شناسی باید در دنباله علوم تربیتی در دنبال روان شناسی قرار گیرد‘ به بحث رابطه میان علوم تربیتی و ‹‹علوم روانی›› پرداخته نشان می دهد که این دو دسته از علوم از لحاظ ماهیت و...

در این پژوهش رابطه پنج عامل بزرگ شخصیت و رضایت زناشویی ۴۰۰ زن از مادران دانش آموزان دوره ابتدایی شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته است. از آزمودنی ها خواسته شد تا پرسشنامه های رضایت زناشویی انریچ و NEO-FFI را تکمیل کنند. از روش های آماری توصیفی و همچنین ضرایب همبستگی و تحلیل رگرسیون استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین عامل روان رنجور خویی با رضایت زناشویی رابطه منفی ولی بین عامل های خوشا...

ﻫــﺪف اﯾــﻦ ﭘــﮋوﻫﺶ ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ ﺗﻄﺒﯿﻘــﯽ «عوامل موثر بر رفتار اخلاقی» در« نظریه های روان شناسی»و «ﻧﻬﺞ اﻟﺒﻼﻏﻪ» می باشد. روش ﭘﮋوﻫﺶ، این مقاله از نوع نظری بنیادی است. ﺑﺪﯾ ﻦﻣﻨﻈﻮر ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺳﺎ لﻫﺎی اﺧﯿﺮ در نظریه های روان شناسی ﺑﺮرﺳﯽ و پنج نظریه ی طبیعت گرایی،نظریه ها ی یادگیری و شرطی سازی،نظریه های شناختی،نظریه های اجتماعی-فرهنگی و نظریه های هویت-شخصیت اﻧﺘﺨﺎب ﺷـﺪند و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﻄﺒﯿﻘﯽ با ﻧﻈﺮات اﻣﺎم ﻋﻠـﯽ (ع )د...

مقدمه: با توجه به مطرح شدن روان شناسی مثبت گرا در سال های اخیر، هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مبتنی بر روان شناسی مثبت گرا و به طور ویژه آموزش شکوفایی بر کاهش پریشانی روان شناختی بود. روش: به منظور نیل به هدف پژوهش از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل ۴۰۰ نفر از دانش آموزان دختر دبیرستان رضوی منطقه ۱۲ شهر تهران بود. ابتدا از تمامی دانش آموزان، مقیاسDASS...

مفهوم غربت با اندیشه، احساس و رفتار آدمی درآمیخته است و در بسیاری از حوزه های فکری چون فلسفه، عرفان، انسان شناسی، روان شناسی، ادبیات و مانند آن مجال بروز یافته است. در تصوف و عرفان اسلامی نیز غربت، حضوری قابل اعتنا دارد و صاحب ابعاد معنایی و تفسیرهای گوناگون است. در این مقاله پس از مقدمه ای کوتاه درباره مفاهیم چندگانه غربت (سنتی، مدرن و پسامدرن) و نگاهی کوتاه به مقوله غربت در فلسفه، علوم اجتماع...

هدف این پژوهش تعیین نقش عوامل روان شناسی و جامعه شناسی بطور کلی و ابعاد سرمایه فرهنگی/اجتماعی و شناختی/فراشناختی به صورت جزیی در یادگیری زبان انگلیسی می باشد. بدین منظور، از 143 فراگیر زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی خواسته شد تا آزمون هوش،  پرسشنامه فراشناختی، و مقیاس سرمایه فرهنگی و اجتماعی را تکمیل کنند. مدل یابی معادلات ساختاری برای تحلیل داده ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشا...