0

اصل تکرار[1] یا وقوع مجدّد[2] در آفرینش اثر هنری و به‌ویژه در شعر، عنصری اساسی است. در دوره ­های مختلف ادبی از تکرار به عنوان عاملی برای ابتذال زبان شعری پرهیز شده و به عنوان شگردی برای هنجارگریزی متنی مورد تأکید قرار گرفته است. عبارات، جملات، حروف و واژگان تکراری در یک مجموعۀ زبانی اتّفاقی نیست؛ بلکه می ­تواند برگرفته از احساسات، اندیشه و حتّی متأثر از اخلاقیات شاعر یا نویسنده باشد. از این رو، ب...

  نشان دادن هنر قافیه اندیشی نظامی در سرودن منظومه خسرو و شیرین و ارزش‌های نهفته در آن سبب آشکار شدن برجستگی این اثر در بین آثار نظامی و حتی آثاری است که به تقلید از آن سروده شده است. هر چند کمال هنری یک اثر را نمی‌توان به دسته‌ای از قواعد و اصول فرو کاست اما با بازاندیشی در فرم درونی و بیرونی منظومه خسرو و شیرین، می‌توان ساز و کار هنری نظامی و عواملی را که سبب ارتقای کیفی و ارزش زیباشناختی این...

تشبیه به عنوان عنصر اصلی خیال، نقش بسزایی در خلق انواع تصاویر شاعرانه ایفا می‌کند. سیف فرغانی نیز شاعری تصویـر‌گراست که به مدد این عنصر، در عرصه‌ی تصویر‌آفرینی‌های بکر و خیال‌انگیز، گام بر‌می‌دارد. در این پژوهش تشبیهات قصاید سیف فرغانی از جنبه‌های مختلف، چون انواع تشبیه، مواد تشبیه، تشبیهات نوین، ابزار تشبیه و ایستایی و پویایی آن‌ها مورد بررسی قرار گرفته و در پایان تحلیل آماری نیز از آن‌ها ارائ...

ترکیب‌سازی یکی از مهم‌ترین حوزه‌هایی است که شاعران در راستای تازگی زبان و ایجاد خلاقیت در آن وارد شده‌اند. هدف این مقاله بررسی چگونگی ترکیب‌سازی در شعر قیصر امین‌پور و کارکردهای هنری آن است که با روش استقرایی انواع ترکیبات، چگونگی ساخت و نقش‌های هنری آن را بررسی کرده است. وی با ایجاد پیوند میان کلماتی که حوزه معنایی دور از هم و متضاد دارند ابهام هنری و معانی عمیق و برجسته‌ای ایجاد کرده است. ایج...

«کلیله و دمنه» یکی از متون داستانی ارزشمند درادبیات کلاسیک فارسی است . اصل این اثر هندی است که دردوره انوشیروان به پهلوی برگردانده شد وتوسط ابن المقفع در قرن دوم به عربی در آمد. نصرالله منشی در نیمه اول قرن ششم ترجمه ای آزاد به فارسی از آن ارائه داد . ترجمه نصرالله منشی شامل یک دیباچه و 19 باب است . کلیله ودمنه مجموعه داستانهای به هم پیوسته ای از زبان حیوانات است تمثیل به زبان حیوانات تبعاً ناشی...

رساله پیش رو، اجمالاً به تقریر جامعی از تکون تدریجی نظریه «شکل گرا» و «واقع گرا» (تا پایان دوره کلاسیک یعنی آراء «بالاژ» و «کراکوئر»: دهه 60 قرن گذشته) معطوف به پرسش اصلی فلسفه فیلم: «سینما چیست؟»، با ابتناء بر زیرساخت های فلسفی و زیباشناختی آن، در آراء فیلسوفان متقدم پرداخته و ضمن کاوش های تحلیلی و انتقادی، امکان گذار از دوگانه انگاری فلسفی و زیباشناختی «شکل گرا ـ واقع گرا» را مورد توجه قرار دا...

برخی از صنایع ادبی در زبان فارسی، صنایعی هستند که ارزشهای بلاغی پدیده دوزبانگی را نشان می دهند. متأسفانه، در کتابهای بلاغت ارزش زیباشناختی این صنایع را شرح نداده اند، اما امروزه با استفاده از نظریه های گوناگونی که در خصوص پدیده رمزگردانی مطرح شده است و با توجه به رواج این نظریه ها در حوزه ادبیات و نقد ادبی، می توان ابعاد زیباشناختی این صنایع را نشان داد. بنابراین، در این مقاله مشخص می شود که از...