چکیده فروپاشی شوروی باعث تغییرات ژئوپلیتیک و افزایش کشورهای ساحلی خزر از دو به پنج شد. به دلیل ارتباط تاریخی ایران با دریای خزر، توجه خاص به مسائل و تحولات آن به عنوان موضوعی مهم و با اولویت در دستور کار تصمیم‌گیران و مجریان سیاست خارجی کشورمان قرار گرفته است. در این مقاله که به بررسی مسایل دریای خزر از دیدگاه ایران می پردازد، ابتدا به سیر تحولات تاریخی دریای خزر، تاثیر‌گذاری و تاثیر‌پذیری ای...

 با وجود دستور قرآنی «عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ» و تأکید بر سازگاری زوجین با یکدیگر، در آیه سی و چهارم سوره مبارکه نساء، در رابطه زوج و زوجه ترتیباتی مقرّر شده است که درخصوص تبیین مفهوم، شرایط و امکان تطبیق آن با حقوق انسانی و کرامت زن اختلاف نظراتی وجود دارد؛ به ویژه در مورد این که منظور از واژه « وَ اضْرِبُوهُنَّ» در آیه چیست؟ طبق قول مشهور فقهای امامیّه، منظور از «ضرب» در آیه موصوف، همان مجوّز زدن و تنبیه بدنی...

در سال های اخیر صرف یکی از بحث برانگیزترین حوزه ها در دستور زایشی بوده است و مطالعات مختلف در زبان های گوناگون نظریه ها و رویکردهای متفاوتی را در این حوزه در پی داشته است. در این مقاله، سعی بر آن داریم که فرایند تکرار (reduplication) را در زبان فارسی از دیدگاه نظریۀ بهینگی (optimality theory) بررسی کنیم و ببینیم چگونه می توان این فرایند را، که در زبان فارسی فرایندی زایا برای ساخت واژه است و انو...

چکیده ندارد.

در زبان شناسی مقایسه ای، زبان ها به لحاظ سلفی و ساختار واژگانی اشان به طور کلی به دو گروه یک تکواژی و چند تکواژی تقسیم می شوند. زبان یک تکواژی زبانی است که کلمات آن تنها از یک تکواژ ساخته شده است و زبان چند تکواژی زبانی است که کلمات آن مرکب از چند تکواژ است. لذا زبان یک تکواژی را زبان منفرد می نامند مثل زبان چینی و ویتنامی و زبان های چند تکواژی خود به چند گروه تقسیم می شود. (الف) زبان پیوندی که...

زبان های فارسی و عربی دو زبان زنده دنیا هستند که علی رغم انتساب به دو خانواده زبانی ناهمگون، به دلایل مختلف، مشترکاتی با یکدیگر دارند. این اشتراک در حوزه های مختلف زبان از جمله دستور یا همان نحو نیز مشاهده می شود. اما به استناد نسبیت زبانی، تفاوت هایی نیز در مقوله های دستوری بین آن دو وجود دارد که طرح و بررسی آن ها در فراگیری زبان و ترجمه حائز اهمیت است. از جمله این مقولات دستوری، فعل است که د...

تضاد یکی از پیوندهای معنایی میان کلمات و یکی از مؤلّفه های مهم زبان است که در بعد واژگانی در حوزه مطالعات دستور زبان قرار می گیرد و در بعد معنایی از مقولات بلاغی به حساب می آید. اهل زبان به طور ناخودآگاه از این مؤلّفه در سخن خویش استفاده می کنند و چون از ابتدا با آن مأنوس و آشنا هستند هنگام به کاربردنش با مشکلی روبه رو نمی شوند؛ ولی غیر فارسی زبانان در بسیاری از موارد هنگام یافتن متضاد کلمه­ای دچ...

از بررسی جامعه ایران در طی قرن نوزده چنین برمی آید که مساله عدم رشد و توسعهء صنعت در این کشور از عوامل داخلی و خارجی سرچشمه می گرفت . که از آن میان، موانع ساختاری، از مهمترین موانع توسعهء صنعت بود. این مانع ریشه در نهادهای داخلی و بنیان های اجتماعی داشت . در اهمیت موانع داخلی باید گفت که این مانع، عاملی نبود که صرفا" در طی قرن نوزدهم شکل گرفته باشد. بلکه آن برخواسته از شرایط سالهای متمادی جامع ...