جهان گستردة اساطیر شامل مفاهیم و موضوعات بسیاری است که هر یک بار معنایی ویژه‌ای دارد و همواره در طی زمان بخش‌هایی از زندگی بشر را در بر گرفته است. این مفاهیم جلوه‌ای از حقایق عالم ماوراء‌اند که به زندگی انسان در بین کائنات و عالم واقع الگویی خاص می‌بخشند. از این رو می‌توان اساطیر را از جمله عوامل مؤثر در کنش‌ها و رفتارهای فردی و اجتماعی انسان دانست که در تاریخ حیات بشر به ظهور رسیده و طرحی ویژه...

قفقاز جنوبی، به عنوان بخشی از ایران فرهنگی دوره‌ی ساسانی (224-651 م.)، در زمره‌ی سرزمین‌های ایرانشهر قرار گرفت. بنا بر مدارک نوشتاری ساسانی، این منطقه با عنوان سرزمین‌های انیرانی شناخته می‌شود. از زمان شاپور یکم (241-272م.)، اصطلاحاتی چون ایرانشهر، ایران و انیران را در سنگ‌نبشته‌های ساسانیان مشاهده می‌کنیم. استفاده از این واژه‌های جدید نشانگر تصرف سرزمین‌های غربی و شمال غربی شاهنشاهی در نتیجه ...

تاریخ نشان داده است که ایرانیان از زمان هخامنشیان تا پایان دوران ساسانیان بر بخش های گسترده ای از جهان متمدن حکمرانی می کرده اند. واین مهم بی تردید بدون تکیه بر دانش کشورداری و علم سیاست ممکن نبوده است . اما از آنجا که اسناد بیشتری از دوران ساسانیان نسبت به دور ه های قبل به جای مانده است، ریشه های سیاست مداری و کشورداری را در این دوران بیشتر می توان بررسی نمود. فرمان های حکومتی، نامه ها، توقیعا...

نخستین شاهان حکومت ساسانی اندیشه احیای امپراطوری هخامنشی را همچون ابزاری برای کسب مشروعیت، توجیه حاکمیت و تثبیت قدرت سیاسی خویش به کار گرفتند. با استفاده از این اندیشه و تفکر شاهان ساسانی با معرفی خود به عنوان وارثان و جانشینان قانونی و مشروع هخامنشیان، مدعی مالکیت بر مرزهای آبا و اجدادی خویش شدند. از سویی شواهد نشان می‌دهد که اشکانیان در انتقال این ایده به ساسانیان نقش زیادی داشتند. دراین مقا...

اردشیر بابکان در سال 224م با غلبه بر اردوان پنجم اشکانی توانست شاهنشاهی جدیدی را در تاریخ ایران پایه‌گذاری کند. سلسله ساسانیان به تدریج توانست پادشاهی عظیمی را تشکیل دهد که لازمه اداره چنین پادشاهی بزرگی داشتن نظام اداری توانمندومنسجم بود که در رأس آن صاحب منصبان مختلفی حضور داشتند. یکی از آن مناصب عنوان دبیری بودکه از جایگاه ممتازی در این دوره برخوردار بوده است. در رأس، این دبیران، ایران دبیرب...

افسانة مشهور مرگ یزدگرد یکم (399-420 م) آشکارا ساخته‌ و پرداختۀ بزرگان و موبدان زردشتیِ دورۀ ساسانیان بود که با ترجمة خدای‌نامه و با کمک تاریخ‌نویسان عرب و ایرانی روزگار اسلامی بر آن آگاهی یافتند. طبق اجزای داستان مزبور مردم مرگ یزدگرد را خواست خداوند و اسب را فرشتة خداوند برای کشتن یزدگرد و برای رهانیدن آن‌ها از بیدادگری‌های وی دانستند. پرسش این است که چرا در دورۀ ساسانیان چنین داستانی دربارۀ م...

شهر گور در فیروزآباد فارس نخستین پایتخت ساسانیان به شمار می رود. دو ویرانه در این شهر وجود دارد که یکی از آن ها بنایی است برج مانند و دیگری ویرانه ای ساخته شده از سنگ های پاک تراش. شماری از مورخان به این آثار اشاراتی کوتاه داشته و برخی پژوهشگران کارکرد آن ها به شکل گذرا بررسی کرده اند. با این همه، چیستی و کارکرد این بناها هنوز مبهم است. بنابراین، هدف اصلی این مقاله دستیابی به روایتی منطقی دربار...

نظام دیوانسالاری ساسانیان در نظامهای پیش از اسلام ایران باستان از اهمیّت ویژه ای برخورداراست. در پایان نامه حاضر سعی شده است شکل گیری و گسترش نظام حکومتی ایران دوره ی ساسانی (224-651 م) مورد بررسی قرار گیرد. محور این تحقیق. پیرامون بخش های اداری دیوانسالاری در دوران ساسانی باتکیه بر نقش دبیران است. در این میان، موضوعات مختلفی مربوط به این نظام مورد توجه قرار گرفته اند. روند قدرت یابی و استقرار ح...

سابقه و هدف: سقوط یکی از شایع ترین و جدی ترین مشکلات سلامتی در سالمندان می باشد که بر روی سلامت جسمی و روانی آن ها تأثیرگذار می باشد. با توجه به اهمیت سقوط در سالمندان و عدم وجود اطلاعات در سطح ملی در خصوص وضعیت سقوط در سالمندان کشور این مطالعه به بررسی فراوانی و ویژگی های سقوط در سالمندان پرداخته است. روش بررسی: مطالعه به صورت مقطعی در سطح ملی انجام شده است. یک نمونه تصادفی (1323 نفر) از کل جم...

ژرار ژنت نظریّة ترامتنیّت را با توجّه به آشنایی با نظریّة بینامتنیّت یولیا کریستوا در نیمة دوم قرن بیستم میلادی مطرح کرد. نظریّة ترامتنیّت به پنج بخش تقسیم می‌شود: 1ـ بینامتنیّت. 2ـ فرامتنیّت. 3ـ سرمتنیّت.4ـ پیرامتنیّت. 5ـ زبرمتنیّت. پس از فردوسی، سنّت حماسه‌سرایی با الهام‌گیری از شاهنامه ادامه پیدا کرد. بازتاب شاهنامة فردوسی در تمام آثار حماسی که پس از قرن چهارم هجری سروده شده، مشهود است. از جملة این آثار،...